Réttur - 01.05.1937, Side 38

til varnar og sóknar gegn hættunni. Er ekki hin lif-
andi heimssaga, sem nú gerist í kringum okkur —
þrátt fyrir sína mörgu sorgarþætti, — svo auðug af
Ijósblettum hetjuskapar, vaxandi þekkingar fjöld-
ans og glæsilegra sigra hans, að hún geti framkallað
þyt karlmennskunnar, dirfskunnar, sigurvissunnar,
söngsins, í Shörpu listarinnar og þar með látið mann-
legan og eðlilegan harm fjöldans hefja sig upp í eld-
móð baráttunnar, í stað þess að hafna í óttanum og
úrræðaleysinu, þessari háskalegu lýgi og rökvillu
vanmáttartilf inningarinnar ?
Hefir ekki nú þegar málstaður menningarinnar,
sósíalisminn, unnið úrslitasigur um einn sjötta hluta
veraldarinnar, — hafa ekki tugir miljóna verkalýðs
og bænda austur í Kína, að dæmi sovét-rússnesku al-
þýðunnar stökkt á flótta „tröllinu á glugganum" og
lagt grundvöllinn að menningarríki sínu, á meðan
her menningarinnar sækir fram, staðráðinn í að
hreinsa ættjörð sína fyrir fullt og allt af villimennsku
fasismans. — Og hversu mikið eiga ekki þessir ómet-
anlegu mannkynssigrar listinni að þakka, hver á sín-
um tíma og hver á sínum stað?
I kvæði Jóhannesar úr Kötlum „Maxim Gorki“
kemur einmitt í ljós skilningur skáldsins á þessu þýð-
ingarmikla hlutverki listarinnar. Þar segir m. a.:
„Já enn fór þín ríka, rússneska list,
sem rjúkandi stormur um dal og fjörð . .
Og enn kveður Jóhannes:
„Og bændurnir hófu nú höndum tveim
þinn hárauða fána og lögðu af stað
til að heimta frelsið og flytja það
til félaga sinna um allan heim . . .“
Enginn skyldi ætla, að listamenn hinnar sigursælu
menningar í Sovétríkjunum hafi verið eftirbátar sam-
herja sinna í öðrum löndum, í því að opna augu þjóð-
ar sinnar fyrir ógnum hins grimma óvinar og að-
steðjandi hættum, en þetta hlaut að haldast í hendur
118