Réttur


Réttur - 01.01.1972, Blaðsíða 11

Réttur - 01.01.1972, Blaðsíða 11
Kvennavinna i námu. Um 1840. Tréskurðarmynd. borgarastéttarinnar urðu að lúta í lægra haldi, svo að öllum var augljóst, fyrir hagfræði- kenningum verkalýðsstéttarinnar."2) En 10 tíma vinnudagur var alls ekki tak- markið. Líffræðilegar rannsóknir sýndu að heilbrigði manna var hætta búin, líkaminn þarfnaðist meiri hvíldar, því dagleg eyðsla lífsorku fram yfir ákveðið stig, leiðir til þess að maðurinn getur ekki innt af hendi störf sín að nýju dag eftir dag. Andlegar og lík- amlegar þarfir mánnsins kröfðust meiri frí- tíma. Því var baráttunni haldið áfram fyrir næsta áfanga. 1. MAÍ OG 8 STUNDA VINNUDAGUR Hinn svonefndi hátíðisdagur verkalýðsins 1. maí, er fyrst og fremst baráttudagur verka- lýðsstéttarinnar, — sá dagur ársins, þegar verkalýður heimsins fylkir liði og fer út á göturnar berandi fram kröfur um aukið frelsi, réttlæti og frið. Upphaf þessa barátmdags má rekja til baráttunnar fyrir átta stunda vinnu- degi. Árið 1888 hafði bandaríska alþýðusam- bandið samþykkt að 1. maí árið 1890 skyldu verkamenn um allt land skipuleggja kröfu- göngur og krefjast 8 stunda vinnudags. Ann- að alþjóðasamband verkalýðsins samþykkti á þingi sínu í París árið 1889 að gera 1. maí að alþjóðlegum verkalýðsdegi. Krafan um 8 stunda vinnudag varð ein aðalkrafa dagsins, auk baráttunnar fyrir samfylkingu og heims- friði. Þar með var krafan um 8 stunda vinnu- dag orðin alþjóðleg krafa, en áður höfðu ein- stök verkalýðssamtök háð langa barátm fyrir honum. En þessi sjálfsagða mannréttindakrafa átti ekki upp á pallborðið hjá atvinnurekendum. Það var ekki fyrr en í lok fyrri heimsstyrj- aldarinnar að krafan náði fram að ganga. Það var hin sterka aðstaða verkalýðshreyfingar- innar í styrjaldarlokin og byltingarótti borg- arastéttarinnar, sem leiddi til undanlátsemi. Víða þar sem kommúnistar eða sósíaldemó- kratar náðu meirihlutaaðstöðu var 8 tíma vinnudagur, þ. e. 48 tíma vinnuvika lögfest, t. d. í Sovétríkjunum daginn eftir valdatöku bolsevikka, í Noregi, Svíþjóð, Danmörku og Hollandi á árunum 1919—’20 og í Bret- landi að nokkru um líkt leyti. I Bandaríkj- unum náði þessi krafa fram að ganga í stjórn- 11

x

Réttur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Réttur
https://timarit.is/publication/319

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.