Réttur - 01.01.1972, Blaðsíða 22

reist á, þ. e. a. s. annarsvegar eigenda aðal-
framleiðslutækjanna og hinsvegar launavinnu-
fólks, sem myndar verkalýðsstéttina í viðasta
skilningi þess orðs.
3. Mótsögnin milli nýtingar auðvaldsins á tækninni
og þeirra möguleika, sem hún felur í sér til
alhliða uppfyllingar mannlegra þarfa, stórfelldr-
ar styttingar vinnutímans og breytingar á allri
stöðu mannsins í heiminum.
BREYTINGAR
Á
AUÐVALDSSKIPULAGINU
Bæði fræðileg hlið sósíalismans og hin pólitíska
horfa nú nokkuð öðruvísi við en i öndverðu, er
grunnur var lagður að sósíalískri fræðikenningu og
stjórnmálahreyfingu, auk þess sem þar koma til
mismunandi viðhorf eftir löndum eða heimshlutum.
I háþróuðum auðvaldslöndum hefur auðvaldinu
tekizt að draga í bili nokkuð ur þeim mótsögnum,
sem beinast ógnuðu tilvist þess. Þar hefur verið
komið meira skipulagi á hina þjóðfélagslegu fram-
leiðslu, og vinnandi stéttir hafa knúð fram innan
rikjandi þjóðfélagskerfis stórfellda breytingu til
hins betra á efnahagslegum lifskjörum sínum og
félagslegum réttindum. En slíkir ávinningar geta
þó ekki talizt tryggir og þurfa stöðugrar varðgæzlu
við, meðan úrslitavöldin í þjóðfélaginu eru í ann-
arra höndum. Á hinn bóginn hefur efnahagsbilið
milli verkalýðs og auðstéttar sízt minnkað og mis-
ræmið milli hins þjóðfélagslega veruleika og þess,
sem unnt væri að framkvæma þegar í stað með
sósíalískri skipulagningu, hefur aldrei verið jafn
mikið.
BARÁTTAN
UM VALDIÐ
Háþróað auðvaldsskipulag af því tagi, sem hér
hefur verið á drepið, verður tæpast að óbreyttum
aðstæðum lagt að velli með skyndiátaki. Baráttan
gegn þvi hlýtur að miðast við ákveðna áfanga, en
krefst jafnframt miklu róttækara inntaks en áður,
ákveðnari hugmynda um sögulegt hlutverk sósíal-
ismans. Sósíalísk hreyfing verður að læra að
tengja í eina heild baráttu fyrir umbótum og þjóð-
22
Friedrich Engels
Höfuðandstæður auðvaldsskipulagsins segja
einkum til sín á þrem sviðum. Þar koma til:
1. Mótsögnin milli félagslegrar vinnu verkalýðs-
stéttarinnar annarsvegar og hinsvegar skipu-
lagshátta þeirra og eignarhalds, sem tengd eru
séreignarréttinum og segja til sín jafnt við
framleiðslu, dreifingu og neyzlu afurðanna.
2. Mótsögnin milli þeirra tveggja þjóðfélagshópa,
sem auðvaldsframleiðsla fyrst og fremst er
J