Morgunblaðið - 24.06.2006, Blaðsíða 28

28 LAUGARDAGUR 24. JÚNÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
Hallgrímur B. Geirsson.
Styrmir Gunnarsson.
Framkvæmdastjóri:
Ritstjóri:
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Aðstoðarritstjórar:
Karl Blöndal, Ólafur Þ. Stephensen.
Fréttaritstjóri:
Björn Vignir Sigurpálsson.
Sturla Böðvarsson hefur verið sam-gönguráðherra í meira en sjö ár oger ásamt Guðna Ágústssyni land-búnaðarráðherra þaulsætnastur í
sínu ráðuneyti af núverandi ráðherrum rík-
isstjórnarinnar. Hann þekkir því orðið vel til
hinna fjölbreyttu verkefna ráðuneytisins sem
ná allt frá uppbyggingu þjóðvega til farsíma
og nettenginga landsmanna. Þá tók ráðu-
neytið yfir umferðaröryggismálin frá dóms-
málaráðuneytinu árið 2004 og bætti þeim
málaflokki við sig.
Útgjöld á fjárlögum til stofnana og starf-
semi á vegum samgöngumálaráðuneytisins
hafa verið um 18 milljarðar síðustu ár.
Sturla er sáttur þegar hann lítur yfir feril
sinn í ráðuneytinu og segir að vel hafi tekist
til við að byggja upp starfsemi þess og stofn-
ana sem undir ráðuneytið heyri.
„Ég tel að okkur hafi tekist alveg geysilega
vel til að gera ráðuneytið þannig úr garði að
það séu nútímalegir stjórnunarhættir hér og
framsækin vinnubrögð sem skiptir ekki síst
miklu máli í fjarskiptaráðuneytinu þar sem
við nýtum upplýsingatæknina í þágu góðrar
og öflugrar stjórnunar,“ segir hann.
Öllum umferðarverkefnum tryggt fé
Sú lagabreyting var gerð á síðasta kjör-
tímabili að ráðuneytið vinnur nú eina sam-
gönguáætlun þar sem allir þættir samgöngu-
málanna koma saman. Jafnframt eru unnar
áætlanir á sviði fjarskipta, umferðaröryggis
og ferðamála og breytingar á löggjöf hafa
verið gerðar á öllum þessum sviðum. Sturla
segir að sú breyting hafi meðal annars verið
gerð varðandi umferðaröryggisáætlunina að
nú sé tryggt fé til allra verkefna á tímabilinu.
Áður fyrr hafi áætlunin hins vegar verið eins
konar óskalisti um þau verkefni sem ætti að
vinna. Nú sé hins vegar öllum verkefnum
stillt upp í áætluninni í samræmi við for-
gangsröð sem byggir á mati um hámarks-
árangur hvers verkefnis og þeim tryggt fjár-
magn.
Sturla segir að miklu skipti að halda vel ut-
an um ferðamálin, sem séu á könnu ráðuneyt-
isins og ferðamálaáætlun hafi verið sett upp í
því skyni.
„Markaðsaðgerðirnar erlendis, sem Ferða-
málaráð og síðar Ferðamálastofa hafa haft
með að gera, hafa skipt mjög miklu máli. Eft-
ir 11. september 2001 settum við af stað mikla
landkynningarherferð til viðbótar við það sem
áður hafði verið gert og það hefur borið mjög
mikinn árangur,“ segir Sturla og bætir við að
farið hafi verið í samstarf við fyrirtæki í flugi,
sjávarútvegi, landbúnaði og útflytjendur
vatns við að kynna landið og framleiðsluna
hér undir merkinu Iceland Naturally sem sé
orðið þekkt merki erlendis.
„Þetta IN-verkefni er
einnig farið af stað í Evrópu
og ég tel að þetta séu ein-
hverjar mögnuðustu land-
kynningaraðgerðir sem við
höfum farið í og birtist árang-
urinn í meiri fjölda ferða-
manna hér á landi en nokkru
sinni fyrr. Ég tel að framlög
hins opinbera til landkynningar skili sér
margfalt aftur með auknum viðskiptum.“
Þegar Sturla er inntur eftir því hvort hann
telji hvalveiðar og virkjanir draga úr ferða-
mennsku hér á landi segir hann fátt benda til
þess.
„Hins vegar benda upplýsingar frá þeim
sem vinna á mörkuðum til þess að þetta trufli.
Okkur hefur hins vegar tekist að vinna þann-
ig úr þessu að þetta hefur ekki dregið mátt úr
greininni. Öðru nær. Ég tel engu að síður að
fara þurfi sérstaklega gætilega varðandi hval-
veiðarnar og standa að þeim þannig að þær
ógni ekki tilfinningum þeirra sem hafa hvala-
friðun sérstaklega að leiðarljósi og um leið
taka tillit til þeirra sem hafa atvinnu af því að
sýna hvalina við strendur landsins,“ segir
Sturla en bætir við að þjóð eins og Ísland,
sem byggi allt sitt á sjávarútvegi, verði að
geta nýtt fiskstofna sína.
Á fjarskiptasviðinu segir Sturla að löggjöf
um fjarskipti hafi verið mótuð í þeim tilgangi
að skapa meiri möguleika á samkeppni á
markaðnum.
„Við seldum Símann og erum nú að nýta
fjármuni úr símasölunni til uppbyggingar á
fjarskiptasviðinu á grundvelli fjarskiptaáætl-
unar,“ segir hann og nefnir uppsetningu gsm-
senda með fram þjóðvegum landsins og fjöl-
förnustu ferðamannastöðum en símafyr-
irtækin munu ekki sinna þessu þar sem slíkir
sendar standa ekki undir sér. Hann segir far-
símavæðingu á þjóðvegum mikið öryggis-
atriði með vaxandi umferð. Þá hefur hann
ferðast um landið til að kynna stefnu stjórn-
valda um „Ísland altengt“ en í því felst að auk
gsm-senda verði háhraðatengingar alls staðar
og sjónvarpssendingar um gervihnetti
tryggðar.
Þá er að sögn Sturlu nú unnið af kappi í
ráðuneytinu að gerð nýrrar samgönguáætl-
unar til 12 ára þar sem línur verða lagðar til
framtíðarinnar en áætlunin verður til umfjöll-
unar á Alþingi næsta vetur.
Hann segir að mikil breyting hafi orðið á
fyrirkomulagi flugmála þegar Alþingi sam-
þykkti nýja löggjöf í vetur sem felur í sér að
flugmálastjórn verður skipt í tvennt; annars
vegar stjórnsýslueiningu og hins vegar hluta-
félag sem rekur flugvelli og flugumferð-
arþjónustu yfir Atlantshafið. „Nú er verið að
undirbúa stofnun félagsins,“ segir hann og
bætir við að um tímamótaaðgerð sé að ræða.
Vill umræðu um hraðahemla
Rætt hefur verið um að setja upp hraðahemil
í bíla, þannig að þeir geti ekki ekið hraðar en
t.d. 90 km/klst. Væri samgönguráðherra
fylgjandi slíkri breytingu?
,,Ég hef varpað þessari spurningu fram í
grein í Morgunblaðinu og sagt að hefja ætti
umræðu um þennan kost í þeim tilgangi að
leita allra leiða til þess að hægja á umferðinni.
Mikill ökuhraði er mesti slysavaldurinn í um-
ferðinni og því er ekki óeðlilegt að við skoðum
alla möguleika. Ég tel þetta vera neyð-
arráðstöfun en tel jafnframt að gefa mætti
bíleigendum kost á því að
setja slíkan búnað í bíla sína
eftir vali og í samráði við
tryggingafélögin sem mundu
þá jafnframt koma til móts
við bíleigendur með lækkun
iðgjalda. Næsta skrefið í
þessu máli er að ég mun fela
Umferðarstofu og Umferð-
arráði að skoða þetta mál og
koma með tillögur um hugsanlega fram-
kvæmd. Það er með öllu óásættanlegt að tutt-
ugu vegfarendur látist í umferðinni á hverju
ári og fjöldi manna liggi slasaðir eftir umferð-
arslys. Við þurfum því að vinna skipulega á
öllum sviðum umferðaröryggismála. Næsta
stóra mikilvæga skrefið er að bæta öku-
kennslu og þjálfun ungra ökumanna með því
að koma upp svokölluðum ökugerðum. Á
næstunni mun ég gefa út reglugerð fyrir
starfsemi ökugerða og auknar kröfur um öku-
kennslu. Allt verður það gert í samstarfi við
ökukennara,“ segir Sturla.
Eru einhverjar afgerandi nýjungar í sam-
gönguáætlun sem verður kynnt í vetur?
„Stærsta einstaka breytingin vil ég að verði
fólgin í því að við sköpum skilyrði til þess að
koma í auknu mæli á einkaframkvæmdum í
vegagerð. Ég hef lýst þeirri skoðun minni að
leggja eigi Sundabraut úr Grafarvogi, og sem
leið liggur
einkafram
Suðurlan
allt austu
einkafram
Vaðlaheið
samstarfi
gæti skap
uppbyggi
að halda a
ina til þes
ferðatíma
segir Stur
Innanlan
Nýr meir
ákvörðun
setningu
brögð?
„Ég fag
in hjá bor
saman við
Sundabra
eftir úrsk
ilt væri að
og ég von
það er alv
tíma að k
mun legg
starf við b
Alveg sér
undirbún
„Varða
mál vera
borgaryfi
Helga Ha
skoða þet
ljóst að bo
landsflug
alveg sérs
flugið væ
yrði það e
landsbyg
og þar að
nota flugi
þyrfti að b
staðar me
flugstarfs
Hver e
ir flugvöll
„Hún v
komulagi
Sólrúnar
andi borg
þegar við
komulag
Reykjavík
mýrinni.
þjóðina að
allt sem lý
ur er mjö
er spurni
svæði sem
með bygg
allra leiða
Löngusk
Sturla seg
sé að legg
Framsók
sé að það
auðvitað a
peninga o
Vatnsmýr
þær og þe
höndlar m
verðmæta
„Tel enn best fyrir þ
flugvöllurinn sé í Va
Sturla segist vilja skoða hugmyndir um svonefnda hraða
óásættanlegt að tuttugu vegfarendur látist í umferðinni
Sturla Böðvarsson hefur
gegnt embætti samgöngu-
ráðherra í rúm sjö ár.
Árni Helgason ræddi við
hann um það sem efst er á
baugi í samgöngumálum og
hina pólitísku stöðu.
’… ég mun að sjálf-sögðu sinna því kalli
sem kemur hverju
sinni frá stuðnings-
mönnum …‘
ÁFANGASIGRI ÞARF AÐ FYLGJA EFTIR
Samningarnir, sem gerðir voru ámilli ríkisstjórnar og aðila vinnu-
markaðar í fyrradag og aðila vinnu-
markaðar innbyrðis skömmu áður,
eru mikill áfangasigur í baráttu við
verðbólguna. En fleira þarf að fylgja
á eftir.
Geir H. Haarde forsætisráðherra
vék að því í samtali við ljósvakamiðla
í fyrradag að nú þyrfti ríkisstjórnin
að taka upp viðræður við sveitar-
félögin um aðild þeirra að aðgerðum
til þess að draga úr verðbólgu og
þenslu. Væntanlega fara slíkar við-
ræður strax af stað og ekki þarf að
draga í efa, að sveitarfélögin muni
taka vel í tilmæli ríkisstjórnarinnar.
Á undanförnum árum hafa verið gríð-
arlega miklar framkvæmdir á vegum
sveitarfélaganna og þess vegna ættu
þau að vera vel í stakk búin til að
hægja svolítið á ferðinni. Það hjálpar
til í þessu sambandi að sömu flokkar
starfa saman í ríkisstjórn, í borgar-
stjórn og í bæjarstjórn Kópavogs,
þar sem framkvæmdir hafa verið
einna mestar seinni árin.
Jafnframt er augljóst, að ríkis-
stjórnin sjálf hlýtur að ræða með
hvaða hætti hið opinbera getur komið
að þessum aðgerðum umfram það,
sem um hefur verið samið á milli rík-
isstjórnar og aðila vinnumarkaðar.
Það á bæði við um frestun fram-
kvæmda svo og um annan niðurskurð
útgjalda.
Loks má ekki gleyma bankakerf-
inu, sem hefur gefið fyrirheit um að
draga úr útlánum. Það stuðlar áreið-
anlega að samdrætti í útlánum að
ekki eru lengur til eða í boði þær háu
fjárhæðir, sem bankarnir hafa lánað
á undanförnum árum m.a. til yfirtöku
á fyrirtækjum.
Samdráttaraðgerðir af þessu tagi
hjá hinu opinbera eru mikilvægur
þáttur í aðhaldsaðgerðum í efnahags-
málum til viðbótar við samningana
við Samtök atvinnulífsins og ASÍ.
Kannski má segja, að þær séu for-
senda þess, að samningarnir við aðila
vinnumarkaðarins hafi tilætluð áhrif.
Þess vegna er þess að vænta að rík-
isstjórnin fylgi þeim fast eftir.
HUGSJÓNIR OG FÓTBOLTI
Riðlakeppninni í heimsmeist-arakeppninni í knattspyrnu,sem nú fer fram í Þýskalandi,
lauk í gær. 16 lið halda áfram keppni
og 16 lið halda nú heim á leið. Þar á
meðal eru lið frá löndum þar sem rík-
ir óaldarástand, erfið uppbygging er
að hefjast eða íbúarnir búa við ofríki.
Landslið Fílabeinsstrandarinnar
gerði sér vonir um að það gæti stuðl-
að að því að binda enda á borgara-
stríðið í landinu. Eftir að hlutar af
hernum gerðu tilraun til valdaráns
fyrir rúmum þremur árum hefur
landið í raun verið tvískipt. Í ísl-
amska norðurhlutanum ráða upp-
reisnarmenn ríkjum, en í suðurhlut-
anum, þar sem kristni er ríkjandi,
styður herinn forsetann. Á milli eru
franskir hermenn og friðargæslulið-
ar frá Sameinuðu þjóðunum. Þegar
leikmennirnir héldu í keppnina
sögðu þeir að það væri ósk sín að
með frammistöðu sinni myndu leik-
menn liðsins hvetja til þjóðarsáttar
og marka nýtt upphaf landsins.
Didier Drogba, fyrirliði liðsins og fé-
lagi Eiðs Smára Guðjohnsen hjá
Chelsea, sagði að liðið væri tákn um-
burðarlyndis og spegill þess hvernig
landið hefði verið í fortíðinni og
hvernig það ætti að vera í framtíð-
inni. Þar ættu hópar af ólíkum upp-
runa að mynda eina þjóðarheild.
Landslið Fílabeinsstrandarinnar
gaf sig allt í keppnina og spilaði með
hjartanu en var í erfiðum riðli. Liðið
tapaði fyrir Argentínu en hefði verð-
skuldað jafntefli. Sigur þess í loka-
leiknum var sætur og leikmennirnir
fögnuðu af innlifun þótt þeir vissu að
hann dygði þeim ekki til að komast
áfram og þeir væru á heimleið. Það
er hins vegar óskandi að frammi-
staða liðsins hafi með einhverjum
hætti þau áhrif sem leikmenn þess
vonuðust til og það leikur enginn vafi
á því að á leikvellinum lék liðið í anda
orða Drogba.
Landslið Afríkuríkisins Tógó hélt
ekki til keppninnar með jafn háleit
markmið, en þar er um að ræða land
þar sem ríkir í raun einræði, spilling
er allsráðandi og kosningaúrslitum
er hagrætt.
Í Angóla hefur borgarastyrjöld
staðið yfir í áratugi, en nú hafa vakn-
að vonir í þessu fátæka landi um
bjartari framtíð og eru vonir bundn-
ar við kosningar, sem haldnar verða í
haust. Liðið tók nú þátt í úrslitum
heimsmeistarakeppninnar í fyrsta
skipti.
Íranar lifa sig inn í gengi landsliðs-
ins af hug og hjarta og klerkastjórn-
inni þykir nóg um. Hún lítur ekki á
knattspyrnu með velþóknun, en get-
ur ekki sett sig upp á móti vinsæl-
ustu íþrótt heims af þeirri einföldu
ástæðu að þá væri hún að setja sig
upp á móti írönsku þjóðinni. Þegar
Írönum tókst að tryggja sér þátttöku
í heimsmeistarakeppninni með því að
sigra Ástrala árið 1997 fór allt á ann-
an endann í landinu. Fólk þusti út á
götur, jafnt karlar sem konur, til að
fagna og siðgæðisverðirnir gátu ekki
komið við neinum vörnum. Talað er
um „fótboltabyltinguna“, augnablik-
ið þegar Íranar áttuðu sig á því að
þeir gætu boðið ráðamönnum byrg-
inn. Knattspyrna hefur verið konum
tilefni til að leita réttar síns. Þegar
Íranar safnast saman á götum úti eru
þeir ekki bara að gleðjast yfir fót-
boltaleik – þeir eru að gefa pólitíska
yfirlýsingu.
Það geta því verið ýmsar ástæður
til að óska landsliðum velgengni á
móti á borð við heimsmeistarakeppn-
ina. Og það er líka ástæða til að
þakka þeim landsliðum, sem nú hafa
lokið keppni, ekki aðeins fyrir að
hafa lífgað upp á mótið heldur einnig
fyrir að hafa mætt til leiks með það
að markmiði að hvetja þjóðir sínar til
dáða og vera aflvaki breytinga heima
fyrir.