Morgunblaðið - 24.06.2006, Síða 34

34 LAUGARDAGUR 24. JÚNÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Sigríður Krist-jánsdóttir fædd-
ist í Langholtsparti í
Hraungerðishreppi í
Árnessýslu, 17. sept-
ember 1921. Hún
lést á Hrafnistu í
Reykjavík 15. júní
síðastliðinn, 84 ára
að aldri. Foreldrar
hennar voru Ragn-
heiður Þorkelsdótt-
ir, húsfreyja frá
Smjördölum, f. 5.6.
1893, d. 2.3. 1991 og
Kristján Ólafsson,
trésmiður og bóndi frá Dísastöðum,
f. 29.5. 1878, d. 3.6. 1956. Fyrri
kona Kristjáns, Kristjana Jóakims-
dóttir, lést úr spænsku veikinni
1918. Börn þeirra og hálfsystkini
Sigríðar voru: Jóhanna Guðrún, f.
15.2. 1905, d. 6.6. 1991, Ólafur, f.
2.6. 1906, d. 22.4. 1978, Katrín, f.
4.8. 1908, d. 10.9. 1996. Alsystur
Sigríðar: Kristjana, f. 10.9. 1920, d.
17.8. 1996, Ragna Þorgerður, f. 5.4.
1923, Sigrún Þuríður, f. 11.4. 1928,
d. 18.9. 2002. Ragnheiður og Krist-
ján fluttu að Bár í Hraungerðis-
hreppi 1922 og þar var æskuheimili
Sigríðar. Þegar Ragnheiður flutti
til Selfoss 1956, tók við búi í Bár
Tryggvi Bjarnason, sem þar hafði
alist upp með móður sinni, Stefaníu
Jónsdóttur vinnukonu.
Fyrri maður Sigríðar var Krist-
ján Finnbogason, húsasmiður og
verkstjóri frá Hítardal, f. 8.4. 1918,
d. 17.7. 1974. Foreldrar hans voru
Sigríður Teitsdóttir, f. 11.6. 1884, d.
henni að vinna að smíðum með föð-
ur sínum og bjó hún alla tíð að
þeirri verkmenningu sem hún naut
í verkunum með honum.
Þegar Sigríður hafði aldur til
sótti hún vinnu utan heimilis, t.d. í
eldhúsi Íþróttaskóla Sigurðar
Greipssonar í Haukadal, í Tryggva-
skála á Selfossi, einnig var hún í
vistum í Reykjavík, en oftast vann
hún heima í Bár á sumrin. Árið
1941 kynntist hún mannsefninu,
Kristjáni Finnbogasyni, en hann
kom þá kaupamaður í Bár. Þau
voru saman í vegavinnu nokkur
sumur, mest á Mýrum og í Borg-
arfirði. 1945 giftust þau, settust að
á Selfossi og reistu sér myndarlegt
hús að Reynivöllum 6, þar sem þau
bjuggu bæði til æviloka, þótt sam-
vistir þeirra yrðu ekki eins langar
og vonir stóðu til, því Kristján lést
um aldur fram 56 ára. Sigríður var
að mestu heimavinnandi meðan
börnin voru ung, en gerði ýmislegt
til að drýgja tekjur heimilisins. M.a.
yfirdekkti hún um árabil hnappa og
belti sem þá var í tísku, hún sá um
máltíðir fyrir Rótaryklúbbinn á
Selfossi, hún vann oftast úti á sumr-
in, m.a. í þvottahúsi kaupfélagsins,
eldhúsi sjúkrahússins og Mjólk-
urbúi Flóamanna. Eftir lát Krist-
jáns vann hún í Trésmiðju kaup-
félagsins.
1976 hófu Sigríður og Bóas Em-
ilsson sambúð á heimili hennar á
Selfossi og flutti hann harðfisk-
verkun sína frá Eskifirði á Selfoss.
Þar störfuðu þau hlið við hlið til
1993, er harðfiskverkunin var seld.
Sigríður átti við vanheilsu að
stríða síðustu sex mánuði ævi sinn-
ar.
Útför Sigríðar verður gerð frá
Selfosskirkju í dag og hefst athöfn-
in klukkan 11.
15.7. 1951, og Finnbogi
Helgason, f. 24.12.
1878, d. 4.9. 1951. Börn
Sigríðar og Kristjáns
eru: 1) Pétur, vélfræð-
ingur, f. 3.8. 1945,
kvæntur Guðrúnu V.
Árnadóttur, aðalbók-
ara, f. 4.11. 1946. Börn
þeirra eru: Kristján,
kvæntur Hildi Lilju
Jónsdóttur, eiga þau 3
börn; Sigríður, sam-
býlismaður hennar er
Torfi Pálsson. 2) Ragn-
heiður, grafískur
hönnuður, f. 25.9. 1946, gift Páli Ims-
land, jarðfræðingi, f. 1.8. 1943. Dæt-
ur þeirra eru: Birna, gift Sveinbirni
Péturssyni; og Freyja, unnusti henn-
ar er Atli Arnarson.
Síðari maður Sigríðar var Bóas
Emilsson, harðfiskframleiðandi frá
Stuðlum í Reyðarfirði, f. 17.6. 1920,
d. 28.5. 1997. Foreldrar hans voru
Hildur Þuríður Bóasdóttir, f. 24.8.
1886, d. 11.12. 1933 og Emil Tóm-
asson, f. 8.8. 1881. Fyrri kona Bóasar
var Guðrún Ingibjörg Björnsdóttir
frá Eskifirði, f. 2.10. 1922. Börn hans
eru: Hildur, f. 4.12. 1941, d. 20.3.
1987, Ingi, f. 12.5. 1946, Emil, f. 18.1.
1955, Guðrún Valgerður, f. 3.3. 1957,
Einar Bergmundur, f. 24.7. 1960 og
Guðlaug, f. 16.10. 1967, en hún ólst
upp hjá Sigríði og Bóasi frá 9 ára
aldri. Dóttir Guðlaugar og Guð-
mundar Róbertssonar er Bóel, f. 7.
12. 1989.
Sigríður og systkini hennar unnu
að búinu í Bár, en best hugnaðist
Elsku hjartans Sigga mín!
Ekki datt mér í hug að þú myndir
kveðja svona fljótt, en úr því sem
komið var, var það kannski það
besta.
Ég sit hérna heima og hugsa til
baka og minningarnar hellast yfir
mig, allar þessar góðu minningar:
Þegar þú komst fyrst inn í líf mitt
á Eskifirði með dúkkuna í rauða
prjónakjólnum sem þú prjónaðir á
hana.
Þegar ég flutti til þín á Selfoss
með pabba.
Fyrsta skóladaginn á Selfossi,
þegar þú fórst með mér og þú varst
búin að sauma falleg föt á mig.
Þegar ég bakaði mínar fyrstu
jólakökur og við fórum til Kela
gamla fyrir utan Á til að gefa hon-
um eina.
Ferðalögin á sumrin, þegar við
sungum saman öll þrjú í bílnum, því
það var alltaf passað upp á að söng-
bækurnar væru til taks.
Rósirnar í gróðurhúsinu og fal-
lega garðinn sem þú lagðir svo
mikla alúð við. Sáðir fyrir öllum
sumarblómunum: stjúpur, morgun-
frúr, skjaldfléttur, kóngaljós, ekki
má gleyma burknunum, vatnsber-
unum, postulínsblómunum.
Þegar þú hættir að reykja fyrir
ferminguna mína og lést okkur
pabba ekki vita.
Allar veislurnar á Reynivöllum 6
þar sem allt var „heimaskotið“,
lambalæri á þinn máta, rifsberja-
hlaup, grillveislur 17. júní, ekta fló-
að súkkulaði, ömmu kindakæfa.
Þolinmæði við handavinnu-
kennslu. Allt lék í höndunum á þér,
vefnaður, prjónaskapur, sauma-
skapur og síðustu árin var það út-
skurður.
Allt sem þú kenndir mér varðandi
mat og matreiðslu, til dæmis að
brúna kartöflur eins og Kata syst-
ir …
Það yrði nú of langt mál að telja
upp allt sem þú kenndir mér, en ég
mun búa að því um ókomna tíð.
Eins og þið Bárarsystur sögðuð
gjarnan í gamni: „Þetta er nú bölv-
uð ómynd hjá mér“, sem það var
náttúrlega ekki, síður en svo.
Þegar Bóel fæddist (litla sílið) þá
sast þú við hlið mér og því gleymi
ég aldrei. Og þau voru ófá skiptin
sem þú sagðir okkur mæðgum frá
þeirri stund er litla sílið leit ömmu
sína í fyrsta skipti.
Nýtniskólinn sem litla sílið gekk í
og lærði svo margt nytsamlegt.
Óendanleg ást og hlýja í garð
okkar Bóelar.
Eins og þú sérð, mín elskulega
stjúpmóðir, þá er margs að minnast.
Ekki hefði ég getað fengið betri fyr-
irmynd en þig og ég var nú aldeilis
heppin að þið pabbi fellduð hugi
saman og að við skyldum flytja til
þín. Það hefur sjálfsagt verið erfitt
fyrir þig að fá 8 ára stelpuskott,
sem var nýbúin að missa mömmu
sína, inn í þitt líf. En allt blessaðist
þetta hjá okkur og rúmlega það í
þessi 30 ár sem við fengum saman.
Vegna þín er svo ótrúlega margt
sem ég kann og svo ótrúlega margt
sem ég veit. Það verður skrýtið að
hafa þig ekki lengur hjá okkur en
ég veit að þú verður alltaf í hug
mínum og hjarta um ókomna tíð.
Ég vona bara að þú hafir það sem
best á nýjum stað, elsku Sigga mín,
og ég bið að heilsa öllum sem ég
þekki.
Bless og góða nótt.
Þín,
Guðlaug.
Tengdamóðir mín, Sigríður Krist-
jánsdóttir, Sigga, lést þann 15. júní
sl. á Hrafnistu í Reykjavík. Ég á
henni mikið að þakka, allt frá því að
ég kom inn á heimili hennar og
Kristjáns Finnbogasonar tengda-
föður míns, árið 1968, með dóttur
mína Árnýju, sem þau tóku einstak-
lega vel og gengu í ömmu og afa
stað strax, og alltaf síðan. Enda hef-
ur hún alltaf kallað þau ömmu og
afa.
Við Pétur, sonur Siggu og Krist-
jáns, vorum á heimili þeirra á annað
ár eftir að Pétur lauk námi, var sá
tími ákaflega lærdómsríkur fyrir
mig. Hún kenndi mér svo margt,
t.d. saumaskap, matargerð og fleira
enda ekki vanþörf á, en henni hefur
örugglega orðið það fljótlega ljóst,
og hún ákveðið að gera það sem hún
gæti til að tilvonandi tengdadóttir
yrði nú sæmileg húsmóðir. Hvernig
til tókst verða svo aðrir að dæma,
en ég verð henni alltaf þakklát fyrir.
Sigga var mikil húsmóðir og lék
allt í höndunum á henni. Gestagang-
ur var oft mikill hjá þeim hjónum á
Reynivöllum 6. Alltaf fannst mér að
hver og einn gestkomandi fengi sína
veislu úr eldhúsi Siggu, og uppbúið
rúm líka ef þess þurfti.
Við Pétur fluttum að Búrfells-
virkjun 1969 og bjuggum þar í tíu
ár, allan þann tíma voru Reynivellir
6 opnir fyrir okkur, hvort sem við
þurftum að stoppa lengur eða skem-
ur, það hélst svo allt til Sigga þurfti
að fara á sjúkrahús fyrir nokkrum
mánuðum.
Sigga var einstök kona, og sjálf-
stæð alla tíð, en jafnframt heil og
sönn. Þeir sem þekktu hana vissu
hvar þeir höfðu hana, og gátu treyst
henni. Það var mikið áfall fyrir hana
og fjölskylduna, þegar Kristján
maður hennar féll frá árið 1974 á
besta aldri, eftir erfiða baráttu við
illvígan sjúkdóm. Þá kom vel í ljós
hversu sterk og dugleg hún var.
Fljótlega fór hún að leita sér að
vinnu eftir fráfall Kristjáns, og fyrir
valinu varð starf við smíðar á Tré-
smíðaverkstæði KÁ á Selfossi. Það
var nú ekki hefðbundið starf fyrir
konu á þeim árum, en á því hafði
hún áhuga og naut þess vel.
Börn okkar Péturs, Kristján og
Sigríður, nutu elsku og umhyggju
Siggu ömmu sinnar alla tíð, hún bar
hag þeirra fyrir brjósti og fylgdist
vel með þeim, líka langömmubörn-
um sínum. Hún vildi nú samt helst
að þau kölluðu hana bara ömmu, en
ekki langömmu, mér finnst það
sýna hvað hún var ung í anda, lang-
ömmubörnin fóru eftir þessum ósk-
um, enda bara gott að eiga þrjár
ömmur, og allir voru ánægðir.
Það var erfitt að horfa upp á
þessa stoltu og duglegu konu fá Alz-
heimerssjúkdóminn, jafn hræðileg-
ur og hann er í öllu sínu veldi. Oft
fylltist ég vanmegna reiði þegar ég
sá hvað þessi sjúkdómur fór illa
með hana bæði líkamlega og and-
lega. Eina huggunin fannst mér að
ég hafði heyrt að sá sjúki væri ekki
meðvitaður um eigið ástand.
Vegna fjarveru Péturs á sjó kom
umönnun Siggu síðustu mánuði að
miklu leyti í hlut Ragnheiðar systur
hans. Sú umönnun var vel unnin og
óeigingjörn af hennar hendi. Kærar
þakkir fyrir það, frá okkur Pétri og
fjölskyldu okkar, Ragnheiður mín.
Við Pétur viljum þakka starfs-
fólki Sjúkrahúss Selfoss, Ljósheima
á Selfossi og síðast en ekki síst deild
3A á Hrafnistu í Reykjavík góða og
kærleiksríka umönnun Siggu okkar,
síðustu mánuði hennar hér á jörð-
inni.
Guð geymi minningu tengdamóð-
ur minnar með þakklæti fyrir allt
sem hún gerði fyrir mig og fjöl-
skyldu mína, allan þann tíma sem
við áttum samleið.
Guðrún V. Árnadóttir.
Látin er föðuramma mín, Sigríð-
ur Kristjánsdóttir. Amma bjó nær
öll sín búskaparár í húsi þeirra
ömmu og afa að Reynivöllum 6 á
Selfossi, sem þau reistu sjálf. Hafa
kunnáttumenn í byggingafræðum
sagt mér að þetta hús sé einstak-
lega vel byggt og trúi ég því vel
enda hefur ekki verið þörf á miklu
viðhaldi hússins þau 56 ár sem
amma bjó í húsinu.
Amma hafði mikinn áhuga á að
vinna í garðinum við hús sitt og var
garðurinn venjulega vel hirtur og
mjög fallegur. Afi gaf ömmu forláta
gróðurhús í tilefni brúðkaupsafmæl-
is þeirra og hafði amma unun af því
að rækta þar blóm og plöntur.
Ég man eftir því frá því þegar ég
var yngri að amma setti niður tré á
miðjan grasbalann í garðinum.
Fannst mér þetta tré aldrei passa í
garðinn, taldi það ekki auka fegurð
garðsins.
En í dag, þegar ég lít yfir garðinn
hennar ömmu, sé ég að þetta tré er
orðið myndarlegt mjög og garðinum
mikil prýði.
Amma var mjög skemmtileg,
ákveðin og sjálfstæð kona sem hafði
sterkar skoðanir á hlutunum. Oftar
en ekki vildi hún hafa hlutina nokk-
uð eftir sínu höfði og var þá kostur
annarra oft vænstur að gera hlutina
að hennar hætti.
Mér er það til dæmis minnisstætt
þegar ég málaði hús hennar að utan
sumarið 2003, en þar þurfti ég að
nota stóran stiga til að ná upp í þak-
kantinn, enda húsið tvílyft. Amma
taldi að þarna gæti skapast mikil
hætta ef ég væri einn í stiganum og
enginn væri til að halda við stigann
til að koma í veg fyrir að hann færi
á flakk og ég dytti úr stiganum. Eft-
ir nokkrar rökræður sá ég kost
minn vænstan, ætlaði ég einhvern
tímann að ná að klára málun þak-
kantsins, að þiggja hjálp 82 ára
gamallar ömmu minnar, íklædda
kjól með svuntu, við að halda við
stigann allt þar til ég kláraði að
mála þakkantinn. Eflaust hafði hún
líka rétt fyrir sér – ég datt a.m.k.
ekki úr stiganum hvort sem það var
henni að þakka eða ekki.
Mér er það líka minnisstætt að
þegar ég kom í heimsókn til „ömmu
á Selfossi“ eins og hún var oftast
kölluð, bauð hún oft upp á heitt
súkkulaði. Hér var um einstaklega
gott heitt súkkulaði að ræða þar
sem súkkulaðiplötur voru bræddar í
pott og hitaðar ásamt ögn af mjólk.
Heita súkkulaðið var auðvitað miklu
betra en „venjulegt kakó“ og leið-
rétti amma það iðulega ef maður
nefndi heita súkkulaðið sem venju-
legt kakó.
Eitt er það sem kemur upp í hug-
ann þegar ég hugsa til ömmu á Sel-
fossi og það er hve gott var að koma
þangað í heimsókn. Húsið sjálft var
mjög kyrrlátt þannig að manni
fannst notalegt að koma þangað auk
þess sem alltaf var sérstaklega vel
tekið á móti manni. Þá veit ég að
börnunum mínum þótti líka gaman
að koma í heimsókn til ömmu en
hún átti það til að gefa börnum svo
kölluð Kinder egg, sem henni þótti
einkar hagkvæm gjöf til barna þar
sem sjálft eggið var úr súkkulaði og
svo var lítið leikfang inni í egginu.
Amma hafði gaman af því að
syngja og söng oft heima við.
Nokkrum sinnum reyndi hún að fá
mig til liðs við sig í söngmennskunni
en lítið gekk. Ég man þó eftir því að
þær nöfnurnar Sigríður systir mín
áttu það til að syngja saman, sér-
staklega þegar systir mín var yngri,
en Sigga systir ku hafa fallegri
söngrödd en undirritaður.
Þá veit ég að amma var vön að
syngja lög upp úr skátasöngbók
einni á kvöldin og hélt áheyrand-
anum föstum undir hendinni, en það
var kötturinn hennar, hún Mýsla,
sem ömmu þótti sérlega vænt um.
Þegar ég var yngri man ég eftir
því að amma hafði áhyggjur af því
hve grannur ég væri. Ég sagði
henni að hafa ekki áhyggjur af því
en hún gaf sig ekki. Í hvert sinn
sem ég kom í heimsókn til hennar á
Selfoss vildi hún að ég drykki glas
af, ekki mjólk, heldur rjóma. Mér
fannst það harla lítið spennandi
enda aldrei verið mikill „rjóma-
maður“.
En nú þegar ég rifja þetta upp
geri ég mér líka grein fyrir því að
amma hefur ekki boðið mér rjóma-
glas svo árum skipti enda hefur hún
eflaust ekki séð ástæðu til.
Mig langar í lokin að birta ljóð úr
ljóðabókinni Illgresi, eftir Örn Arn-
arson, sem amma gaf mér fyrir
nokkrum árum síðan. Þessa sömu
bók hafði faðir minn gefið ömmu í
jólagjöf árið 1965. Ljóðið birtist í
bókinni undir kaflanum „Amma
kvað“:
Ekki gráta, unginn minn,
amma kveður við drenginn sinn.
Gullinhærðan glókoll þinn
geymdu í faðmi mínum,
elsku litli ljúfurinn,
líkur afa sínum.
(Örn Arnarson.)
Með þessum orðum kveð ég þig í
bili, amma mín.
Kristján Pétursson.
Það er satt að segja ótrúlegt til
þess að hugsa að amma Sigga á Sel-
fossi skuli vera dáin. Í mínum huga
var amma Sigga sannkallaður kven-
skörungur sem ég hef alltaf litið
mikið upp til. Hún var sjálfstæð og
lá svo sannarlega ekki á skoðunum
sínum.
Seinasta árið eða svo var erfitt
fyrir ömmu og okkur aðstandendur
þar sem hún barðist við hinn erfiða
og ólæknandi sjúkdóm Alzheimer.
Minningarnar sem ég á um ömmu
eru æði margar og ekki get ég
greint frá nema brotabroti hér í
þessari grein. Ég get þó ekki
minnst hennar án þess að nefna, að
þegar ég var yngri þá sungum við
amma oft saman lagið ,,Hvert ör-
stutt spor“. Þetta lag á því sér-
stakan stað í hjarta mínu. Amma
var dugleg að hafa ofan af fyrir
manni þegar komið var á Selfoss.
Oftar en einu sinni brá amma á það
ráð að leyfa mér og Freyju frænku
að liggja upp í rúmi og fara í „ljós“.
Einhvers staðar höfðum við haft
pata af því að ef maður lægi undir
ljósalampa þá yrði maður brúnn.
Amma var því ekki lengi að kippa
því í liðinn og bauð okkur í „ljós“ í
rúminu með borðlampann yfir okk-
ur. Svona lágum við og urðum mjög
brúnar og fínar í minningunni.
Bóas heitinn, sambýlismaður
ömmu á að sjálfsögðu sinn hlut í
endurminningunum. Hann og amma
höfðu það fyrir sið að fara með mig
og Freyju frænku í búðir fyrir jólin
og leyfa okkur að velja sjálfar jóla-
kjóla. Seinna sagði mamma mér að
ég hefði alltaf valið þá alveg sjálf.
Þau voru því ekkert að grípa inn í
valið gömlu hjónin og ég var alsæl
öll jól í nýjum kjól.
Hjá ömmu og Bóasi var til lítið
ævintýraskot sem var lítil geymsla
sem geymdi öll hugsanleg verðmæti
í huga lítillar stelpu. Má þar nefna
Leo, karamellur og appelsín. Þessi
geymsla var ótrúlega skemmtileg
eins og gefur að skilja. Seinna sagði
Guðlaug dóttir Bóasar mér að þau
amma og Bóas hefðu íhugað að
hætta að gefa mér nammi þegar ég
var farin að kalla þau ,,súkkulaki“
eða súkkulaði.
Í seinni tíð var ömmu tíðrætt um
þegar ég var lítil stelpa og hljóp á
móti þeim þegar þau komu í heim-
sókn í Brekkuselið. Þá hljóp ég svo
skarpt að hún þurfti að beygja sig í
hnjánum og færa sig aftur til að
detta ekki þegar ég kastaði mér í
fangið á henni.
Seinustu árin hefur ferðum aust-
ur fyrir fjall fjölgað til muna, því
sambýlismaður minn er ættaður frá
Hjálmsstöðum í Laugardal og fór-
um við því oft í heimsókn til ömmu
á Selfossi á leiðinni á Hjálmsstaði.
Það eru mér ómetanlegar heim-
sóknir, og er ég þakklát fyrir að
Torfi og Fanney Sif, dóttir hans,
skuli hafi fengið að kynnast ömmu
vel. Í þessum heimsóknum var mik-
ið skrafað og þrátt fyrir að sjúk-
dómur hennar hafi verið farin að
láta á sér kræla þá mundi hún alltaf
eftir litla bumbubúanum okkar og
spurði mig hvenær ég ætti nú aftur
að eiga barnið.
Amma var með húmorinn í lagi
og gat ég oft hlegið mig máttlausa
þegar við töluðum saman, hvort
sem var í síma eða þegar ég var í
SIGRÍÐUR
KRISTJÁNSDÓTTIR