Morgunblaðið - 09.09.2006, Blaðsíða 10

10 LAUGARDAGUR 9. SEPTEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
BÆJARSTJÓRN Fljótsdalshéraðs
og Landsvirkjun héldu opinn fund
um framkvæmdastöðu Kára-
hnjúkavirkjunar, áhættumat, breyt-
ingar á Jöklu og sauðfjárveikiv-
arnagirðingu meðfram ánni á
fimmtudagskvöld.
Heimamenn töldu löngu tímabært
að fá upplýsingar um alla áhættu-
þætti tengda virkjunarframkvæmd-
inni og átöldu seinagang við gerð
viðbragsáætlunar vegna hugsanlegs
stíflurofs. Landsvirkjun hefur lokið
sínu þar að lútandi og eftir er af
hálfu almannavarnadeildar ríkislög-
reglustjóra og almannavarnanefnd-
ar Fljótsdalshéraðs og Borg-
arfjarðar eystri að ljúka vinnu
viðbragðsáætlunar og láta fara fram
æfingu samkvæmt henni. Var hvatt
til að öllum þeim heimilum sem eru
neðan við stíflur Kárahnjúkavirkj-
unar verði send viðbragðsáætlunin
til upplýsingar.
Pétur Ingólfsson, verkfræðingur
hjá Landsvirkjun, svaraði gagnrýni
um seinagang á þann veg að rann-
sóknir hefðu tekið sinn tíma sam-
hliða framkvæmdum og ekki hefðu
verið leyfi til þess jarðrasks sem
nauðsynlegt hefði verið til að rekja
sprunguhreyfingar á virkjunarsvæð-
inu fyrir framkvæmdir.
Fyrirspurnir heimamanna snerust
m.a. um hvernig tryggingum þeirra
sem orðið gætu fyrir tjóni væri hátt-
að. „Það er ekkert vandamál að
tryggja þetta,“ sagði Pétur. „Þetta
er allt tryggt í bak og fyrir með lág-
um iðgjöldum. Landsvirkjun er m.a.
tryggð fyrir tjóni upp á 18 millj-
arða.“
Spurt var hvernig Jökla muni
haga sér á láglendi, hvort hún muni
flæmast um eða grafa sér nýjan far-
veg og var því svarað þannig að áin
myndi flæmast um láglendi fyrstu
árin og smám saman grafa sér einn
stöðugan farveg niður að Héraðs-
flóa.
Alcoa lét kanna framkvæmdina
Menn tókust á um óháð áhættu-
mat og spurði Landsvirkjun hver
ætti að standa straum af slíku og
benti á þá óháðu, alþjóðlegu ráðgjaf-
arnefnd sem fylgst hefði með fram-
kvæmdinni allan tímann, auk þess
sem Alcoa hefði fengið sérfræðinga
til að kanna virkjunarframkvæmd-
ina niður í kjölinn á árunum 2003 og
2004.
„Stíflurof ólíklegt, áhætta telst
viðunandi“ hafði Aðalsteinn Jónsson,
bóndi í Klausturseli, eftir Lands-
virkjunarmönnum og sagði að setti
að sér hroll við að hlusta á menn lýsa
slíku yfir í hans eyru sem byggi und-
ir stífluveggnum, eða í rúmlega 50
km fjarlægð. „Eru menn svona efins
hjá Landsvirkjun? Hvaða áhætta er
viðunandi af manngerðum fram-
kvæmdum fyrir íbúa eins og mig
sem bý undir stífluveggnum?
Hversu langan tíma hef ég, komi
eitthvað upp á með stífluna, til að
forða mér? Hvaða möguleika á ég á
að forða mínum eignum ef til slíks
kæmi? Hvað má reikna með að jarðir
neðan stíflunnar falli í verði? Það er
eitthvað sem Landeigendafélag Jök-
ulsár á Dal ætti að taka alvarlega til
skoðunar. Menn hafa eingöngu horft
til fallbóta, en hvaða áhrif hefur
þessi framkvæmd á jarðaverð?“
spurði Aðalsteinn. Menn gagnrýndu
einnig að samskipti Landsvirkjunar
við heimamenn væru lítil og þeim
ekki sýnd virðing og spurðu hvað
ætti að gera við líkið af virkjuninni
þegar hún yrði óstarfhæf vegna aur-
burðar. Kallað var eftir ítarlegri um-
ræðu um áhrif af flutningi Jöklu yfir
í farveg Lagarfljóts og spurt hvort
Landsvirkjun hefði gert spár um
áhrif hlýnunar vegna gróðurhúsa-
áhrifa á rennsli Jöklu og mat á
tryggðri orkugetu Kárahnjúkavirkj-
unar í því samhengi.
Röð atburða þyrfti til stíflurofs
Í endurskoðuðu áhættumati
Landsvirkjunar segir afar ólíklegt
að stíflurof geti orðið og að aðdrag-
andi slíkrar atburðarásar væri þá
langur. Áhættan hafi ekki aukist frá
fyrra mati og sé metin minni en sam-
þykkt ásættanleg áhætta vegna
snjóflóða. Þær hættur sem lagðar
eru til grundvallar matinu eru flóð,
jarðskjálftar, lónfyllingin sjálf, gall-
ar á mannvirkjum og skemmd-
arverk.
Kristján Már Sigurjónsson, verk-
fræðingur hjá KEJV, segir að ein-
ungis röð atburða geti valdið stífl-
urofi, enginn einn atburður geti
valdið því einn og sér og margt þurfi
að gerast nánast samtímis. Verði
stíflurof er um gríðarlegt afl að ræða
og mikinn rennslishraða. Eftir slíkt
flóð yrði allur gróður þakinn drullu
og aur og um eitthvert rof að ræða,
frekar en að jarðvegsþekjan skol-
aðist öll burt í flóðfarveginum.
Óli Grétar Sveinsson, deildarstjóri
á rannsóknadeild Landsvirkjunar,
sagði vatn koma á yfirfall Hálslóns
og út í gamla farveg Jöklu síðari
hluta sumars og gerðist það hægt og
um það yrði tilkynnt.
Uppsetning sauðfjárveikiv-
arnagirðinga með Jöklu frá Kára-
hnjúkum að Héraðsflóa er nú á loka-
stigi og kostar framkvæmdin um 45
milljónir króna. Girðir sér um verkið
og viðhald fyrstu tvö árin, en Lands-
virkjun um viðhald eftir það.
Íbúarnir undir stífluveggnum
GUÐJÓN Hjörleifsson, alþing-
ismaður og fyrrverandi bæjarstjóri
í Vestmannaeyjum, hefur ákveðið
að gefa kost á sér
í 2.–3. sæti á
framboðs-
listalista Sjálf-
stæðisflokksins í
Suðurkjördæmi.
„Með setu
minni á Alþingi á
yfirstandandi
kjörtímabili hef
ég öðlast dýr-
mæta þing-
reynslu, meðal
annars því að gegna formennsku í
sjávarútvegsnefnd og með setu í
samgöngu- og félagsmálanefnd Al-
þingis,“ segir í frétt frá Guðjóni.
Guðjón býður sig
fram í 2.–3. sæti
Guðjón
Hjörleifsson
FIMM manns voru handteknir á
fimmtudagskvöld vegna fíkniefna-
máls á höfuðborgarsvæðinu. Við
húsleit fundust á annað hundrað
grömm af meintu hassi í sölu-
umbúðum og einnig lítilræði af am-
fetamíni.
Þeir sem voru handteknir eru á
tvítugs- og þrítugsaldri. Þremur
þeirra var fljótlega sleppt en tveir
voru yfirheyrðir frekar og var
sleppt í gærmorgun. Málið var sam-
starfsverkefni lögreglunnar í
Kópavogi, Hafnarfirði og Tollgæsl-
unnar.
Fimm teknir í
fíkniefnamáli
»Gerð viðbragðsáætlunarvegna stíflurofs í Hálslóni
situr föst hjá almannavarna-
deild ríkislögreglustjóra.
Heimamenn krefja yfirvöld um
að ljúka slíkri áætlun og kynna
hana.
»Talið er að aðeins röð sam-verkandi atburða geti vald-
ið stíflurofi.
»Alcoa fékk sérfræðinga tilað kanna virkjunarfram-
kvæmdina ofan í kjölinn á ár-
unum 2003 og 2004.
»Kallað er eftir ítarlegri um-ræðu um áhrif af flutningi
Jöklu yfir í farveg Lagarfljóts.
Tilkynnt verður þegar vatn er
að fara á yfirfall Hálslóns út í
hinn gamla farveg Jökulsár.
»Gert er ráð fyrir að fyllingHálslóns hefjist nú í sept-
ember.
Í HNOTSKURN
Margt á huldu fyrir heimafólki um grenndaráhrif Kárahnjúkavirkjunar
Fréttaskýring |
Heimamenn kalla eftir
rýmingaráætlun vegna
hugsanlegs stíflurofs
og almennri kynningu.
Spáð í áhættu Fundargestir átöldu Landsvirkjun fyrir slælegar upplýsingar.
Morgunblaðið/Steinunn Ásmundsdóttir
Eftir Steinunni Ásmundsdóttur
steinunn@mbl.is