Morgunblaðið - 06.10.2006, Side 6

6 FÖSTUDAGUR 6. OKTÓBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eftir Hjálmar Jónsson
hjalmar@mbl.is
REKSTRARTEKJUR borgarsjóðs
hafa ekki dugað fyrir almennum
rekstrargjöldum undanfarin fjögur
ár eða frá árinu 2002. Á sama tíma
hefur eigið fé lækkað um 13,4 millj-
arða króna og má rekja lækkun þess
til uppsafnaðs rekstrarhalla á tíma-
bilinu, að því er fram kemur í skýrslu
sem endurskoðunarsvið KPMG hef-
ur unnið fyrir Reykjavíkurborg og
lögð var fram á fundi borgarráðs í
gær. Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson,
borgarstjóri, segir að skýrslan sé
áfellisdómur yfir fjármálastjórn síð-
asta meirihluta.
Í skýrslunni kemur fram meðal
annars að skuldir A hluta Reykja-
víkurborgar, en til hans telst aðal-
sjóður, eignasjóður og skipulags-
sjóður hafa hækkað úr 45 milljörðum
króna á árinu 2002 í 56,8 milljarða
kr. á verðlagi í júní í ár. Veltufé frá
rekstri á þessu tímabili hafi numið
tæpum 8 milljörðum króna, en ef frá
séu taldir rekstrarliðir eins og arður
frá fyrirtækjum borgarinnar,
ábyrgðartekjur frá Orkuveitu
Reykjavíkur og söluhagnaður verð-
bréfa, þá sé veltufé frá reksti til 1.
júlí ár neikvætt um tæpan einn millj-
arð króna. Segir KPMG að brýnt sé
að unnið verði að því að koma rekstri
Aðalsjóðs í jafnvægi og snúa þessari
þróun við.
Þegar fjáhagsstaða A hluta og B
hluta er tekin saman, en til B hlutans
teljast hin ýmsu fyrirtæki borgar-
innar, þar sem Orkuveitan vegur
þyngst, kemur fram samkvæmt
skýrslunni að afkoman á fyrrihluta
ársins í ár var neikvæð um rúm 10
milljarða, sem nær eingöngu má
rekja til stofnana í B hlutanum. Seg-
ir KPMG að eiginfjárstaðan sé engu
að síður traust eða um 40%. Heildar-
eignir hafi hækkað um 53 milljarða
kr. frá árinu 2002 og heildarskuldir
um svipaða fjárhæð, en þó heldur
minna. Eigið fé A og B hluta hafi
hækkað um tæpan milljarð á tíma-
bilinu, en inn í þeirri tölu sé end-
urmat eigna að fjárhæð tæpir 13
milljarðar við yfirfærslu fráveitu til
OR í upphafi ársins.
Fram kemur að fjárfestingar A og
B hluta nemi samtals 77,5 milljörð-
um króna á ofangreindu tímabili og
séu að stórum hluta fjármagnaðar
með skuldaaukningu, en þar af nemi
fjárfestingar OR um 47 milljörðum.
KPMG segir að samkvæmt grein-
ingu á fjárhagsáætlunum síðustu
þriggja ára hafi rekstrarmarkmið
sem sett séu í þriggja ára áætlunum
um rekstur borgarinnar ekki náð
fram að ganga og að rekstrargjöld
hafi hækkað mun meira en rekstr-
artekjur. Þá sé í áætlun fyrir árin
2007 – 2009 gert ráð fyrir tiltekinni
hagræðingu í rekstri sem ekki sé
skilgreind niður á einstök svið og
rekstrareiningar. „Sé tekið mið af
framvindu áætlana fyrir síðustu ár
hafa áform um hagræðingu ekki náð
fram að ganga. Er því brýnt að farið
sé yfir fjármálastjórn borgarinnar í
heild sinni og leitað leiða sem ætla
má að leiði til betri rekstrarárang-
urs,“ segir einnig.
Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson, borg-
arstjóri, sagði að úttekt KPMG væri
áfellisdómur yfir fjármálastjórn síð-
asta meirihluta. Þetta væri ekki póli-
tískur áróður heldur kæmi þetta
fram í skýrslunni, sem unnin væri af
sérfræðingum, aftur og aftur. „Það
er auðvitað áhyggjuefni að staðan
skuli vera sú sem raun ber vitni. Það
er hins vegar okkar núna að takast á
við þær ábendingar sem þarna koma
fram,“ sagði Vilhjálmur.
Hann sagðist ekki vera boða ein-
hvern stórfelldan niðurskurð, en
hins vegar þyrfti að fara mjög ná-
kvæmlega yfir einstaka þætti í
rekstri borgarinnar. Það verk væri
þegar hafið, en þetta væri heldur
dekkri útkoma en hann hefði átt von
á. „Það er alveg ljóst að mörg und-
anfarin ár hafa rekstrartekjur, hefð-
bundnar skatttekjur, ekki dugað fyr-
ir rekstrarútgjöldum. Þar er mikið
bil og það er auðvitað óviðunandi.“
Björn Ingi Hrafnsson, formaður
borgarráðs, sagði að nauðsynlegt
hefði verið að gera úttekt á stöðu
borgarinnar til þess að vita nákvæm-
lega hver staðan væri. Þeir hafi gert
sér grein fyrir því að fjárhagsstaðan
væri ekki eins og best væri á kosið,
en það sem sér fyndist kanski sorg-
legast í þessum efnum, væri að svona
væri komið þrátt fyrir þau ótrúlegu
uppgangsár í íslensku samfélagi og
benti hann í því sambandi á hagnað
ríkissjóðs, sem hefði gengið illa að
áætla tekjur sínar sem hefðu verið
mikið umfram áætlanir.
Tekjur borgarsjóðs hafa
ekki dugað fyrir gjöldum
Morgunblaðið/Ásdís
Skýrsla KPMG Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson borgarstjóri og Björn Ingi Hrafnsson á blaðamannafundi í gær.
ALDURSFORSETAR hreindýra-
veiðimanna í haust eru að öllum
líkindum félagarnir Kristfinnur I.
Jónsson bifreiðasmiður, 82 ára, og
Axel Kristjánsson hæstaréttar-
lögmaður, 77 ára. Axel felldi
hreintarf og Kristfinnur hreinkú í
Klausturselsheiðinni.
Axel fór fyrst til hreindýraveiða
árið 1963 ásamt þeim Þorsteini S.
Thorarensen borgarfógeta og Vil-
hjálmi K. Lúðvíkssyni, lögfræðingi
Landsbankans. Árið eftir var aftur
farið til hreindýraveiða og bættist
Kristfinnur, sem var mágur Vil-
hjálms, í hópinn. Þeir Axel og
Kristfinnur hafa síðan oft haldið til
veiða og á hverju ári frá haustinu
1998.
„Ég á afskaplega margar og
ljúfar minningar úr þessum ferð-
um,“ sagði Axel. Ferðin í haust er
þar engin undantekning. Axel og
Kristfinnur voru að fylgjast með
tarfahjörð sem Sigurður Aðal-
steinsson leiðsögumaður var að
læðast að ásamt veiðifélaga þeirra.
Hjörðin fór af stað án þess að dýr-
ið næðist og boð bárust í talstöð-
inni frá leiðsögumanninum: „Axel,
náðu í Tékkann og vertu tilbúinn.
Þeir koma upp melinn þarna hjá
bílnum.“ Þess má geta að Tékkinn
er gamalreyndur Brno-riffill fyrir
6,5 x 57 skothylki. Axel lét ekki
segja sér þetta tvisvar.
„Svo lét ég vaða“
„Ég náði í Tékkann og stökk út
úr bílnum. Fljótlega sá ég tarfana,
en það var erfitt að komast í færi
við þá. Af gamalli reynslu vissi ég
að þegar tarfar eru einir í hópi eru
þeir ekki eins styggir og þegar
beljurnar eru með. Þessir voru
alltaf að stoppa og horfa á mig. Ég
tók sénsinn og fór alltaf nær og
nær. Svo fann ég þennan rosalega
fína stein og lagðist á hann og
hugsaði með mér: Þeir náðu hon-
um ekki. Ég verð mér ekki til
skammar þótt ég nái honum ekki
heldur. Svo lét ég skotið vaða.
Tarfurinn steinlá! Skotinn beint í
gegnum hálsinn á 250 metra færi.
Þetta var ekki skotfimi. Það var
eitthvað annað þar á bak við og
það var Kristfinnur Jónsson. Ég
hleypti af rifflinum en Kristfinnur
stýrði kúlunni! Ég leit um öxl og
horfði á Kristfinn fyrir aftan mig.
Svipnum á honum gleymi ég
aldrei!“
Einn á gikknum og hinn stýrði kúlunni
Aldursforsetar á hreindýraveiðum felldu kú og tarf
Morgunblaðið/Sigurður Aðalsteinsson
Veiðifélagar Kristfinnur I. Jónsson og Axel Kristjánsson með tarfinn.
Steinunn Valdís Óskarsdóttir, fyrrverandi borgar-
stjóri, sagði að fjárhagsstaða borgarinnar væri traust.
Það sýndi mat fjármálamarkaðarins og þeir vextir sem
borginni stæðu til boða, sem gerðust hvergi betri á Ís-
landi. Þá sýndi árshlutareikningur fyrstu sex mánaða
þesssa árs að afkoman væri jákvæð um 2,2 milljarða að
teknu tilliti til gengistaps. Eigið fé hefði einnig hækkað
um 0,7 milljarða kr. á tímabilinu hjá A- og B-hluta og
heildareignir borgarinnar, að teknu tilliti til skulda,
hefðu verið að aukast þannig að staða borgarsjóðs væri
firnasterk. Eiginfjárhlufallið væri 40% samkvæmt
skýrslunni, sem væri í samræmi við það sem best gerð-
ist hvort sem væri í opinberri stjórnsýslu eða á einka-
markaði. Þá væri rangt að áætlanir Reykjavíkurborgar
hefðu ekki staðist. Ef borin væru saman fjárlög og
endanleg útkoma væri sáralítill munur þar á.
Fjárhagsstaða borgarinnar traust
Rekstrartekjur hafa
ekki staðið undir rekstr-
argjöldum borgarinnar
undanfarin ár samkvæmt
skýrslu KPMG og segir
borgarstjóri skýrsluna
áfellisdóm yfir síðasta
meirihluta
Í MATI á um-
hverfisáhrifum
vegna Reykja-
nesvirkjunar,
sem framkvæmt
var áður en ráðist
var í virkjunina,
er gerð grein fyr-
ir því að vinnsla í
virkjuninni geti
valdið því að yfir-
borðsvirkni jarðhita breytist og auk-
ist jafnvel, segir Albert Albertsson,
aðstoðarforstjóri Hitaveitu Suður-
nesja, en fram kom í fréttum Sjón-
varpsins í fyrrakvöld að miklar
breytingar hefðu orðið á hverasvæði
á Reykjanesi síðustu mánuði. Í mat-
inu hafi komið fram að þetta gæti
haft áhrif og væri þá vitnað til
reynslu annars staðar frá. Albert
bendir á Svartsengi sem dæmi, en
þar var byrjað að framleiða heitt
vatn árið 1976. „Fyrir þann tíma
eimdi ekki upp úr hrauninu neins
staðar,“ segir Albert.
Hann bendir á að einnig geti jarð-
skjálftavirkni hafi veruleg áhrif á
hverasvæði. Varðandi Reykjanes-
svæðið segir Albert að hann hafi ekki
skoðað jarðskjálftagögn til þess að
leggja mat á breytingar á hvera-
svæðinu þar. „Hvort það er einhver
slík skýring sem er hluti af þessu eða
hvort þetta er einungis vinnslan veit
ég ekki,“ segir Albert og bætir við að
reglulegt eftirlit sé haft með svæð-
inu. Reykjanesvirkjun var sett í full-
an gang í maí síðastliðnum.
Virkni getur
aukist á jarð-
hitasvæðum
ALCOA Fjarðaál efnir nk. sunnu-
dag til sérstaks kvennadags fyrir
konur á Austurlandi og er ætlunin
með því að kynna álverið á Reyð-
arfirði sem vænlegan vinnustað fyr-
ir konur.
Rúmlega 50 konur vinna nú þegar
hjá Alcoa Fjarðaáli, eða um 28%
starfsmanna alls, en yfirlýst stefna
fyrirtækisins er að konur eigi fullt
eins mikið erindi þar í störf eins og
karlar.
Á sunnudaginn verða sætaferðir
frá Neskaupstað, Eskifirði, Egils-
stöðum, Reyðarfirði, Búðareyri,
Stöðvarfirði og Fáskrúðsfirði að ál-
verslóðinni á Reyðarfirði. Farið
verður í skoðunarferð um svæðið kl.
13.00 og Tómas Sigurðsson, for-
stjóri Fjarðaáls, tekur svo á móti
konunum í veitingasal starfsmanna-
þorps Bechtel og HRV 14, þar sem
boðið er upp á dagskrá og veitingar.
Kvennadagur
hjá Alcoa
♦♦♦