Morgunblaðið - 12.03.2007, Qupperneq 19
daglegt líf
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 12. MARS 2007 19
Sé akstur í þágu launagreiðanda ekki
meiri en tvö þúsund km á ári þarf
ekki að sundurliða rekstrarkostnað
og nægir þá að fylla út tiltekið eyðu-
blað með skattframtalinu. Þá er
heimilt að færa frádrátt á móti dag-
peningum enda sé um að ræða ein-
stakar, tilfallandi ferðir á vegum
vinnuveitanda. Liggja þurfa fyrir í
bókhaldi vinnuveitanda og hjá laun-
þega gögn um tilefni ferðar, fjölda
dvalardaga og fjárhæð ferðapeninga.
Fjármálaráðuneytið gefur síðan út
hve hár frádráttur er fyrir hvern dag
vegna ferðar á vegum vinnuveitanda.
Ferðir innanlands eru í sérstökum
flokki og síðan eru fjórir flokkar
vegna ferða erlendis og er heimilaður
frádráttur mismikill eftir því til
hvaða lands er farið þar sem borgir
eru misdýrar heim að sækja. Einnig
er heimilt að færa til frádráttar
kostnað á móti styrkjum, t.d. frá
stéttarfélögum. Kostnaður, sem
heimilt er að færa, þarf að vera til öfl-
unar styrksins, t.d. námskeiðskostn-
aður og bækur. Ekki er heimilt að
mynda tap með slíkum frádrætti og
ekki má færa kostnað vegna eigna-
kaupa. T.d. væri óheimilt að færa
kostnað vegna tölvukaupa, en í skatt-
framkvæmd er það ekki viðurkennt
sem frádráttur á móti styrkjum.
Styrkir vegna t.d. gleraugnakaupa
og líkamsræktar eru skattskyldir og
ekki er heimilt að færa frádrátt á
móti slíkum styrkjum því litið er svo
á að um persónulegan kostnað sé að
ræða. Iðgjöld launþega í lífeyrissjóð
eru frádráttarbær frá tekjum. Þá
hefur nýlega verið heimilað að færa
til frádráttar kostnað á móti ættleið-
ingarstyrk. Einstaklingi er heimilt að
sækja um svokallaða ívilnun, þ.e.
lækkun á tekjuskattsstofni við til-
teknar að stæður. T.d. geta foreldrar
barna á aldrinum 16–21 árs sótt um
lækkun vegna menntunarkostnaðar.
Enn fremur er hægt að sækja um
lækkun tekjuskattsstofn ef veikindi,
slys eða ellihrörleiki hefur í för með
sér verulega skert gjaldþol. Þetta á
einnig við ef um langvinn veikindi
barns er að ræða. Ennfremur er
hægt að sækja um slíka lækkun hafi
maður orðið fyrir eignatjóni, sem
ekki fæst bætt eða að gjaldþol hafi
skerst verulega vegna tapa á úti-
standandi kröfum enda stafi þær
ekki frá atvinnurekstri. Þetta þýðir
m.a. að hafi maður skrifað upp á
skuldabréf fyrir ættingja sinn og
þurfi að greiða skuldina, getur hann
sótt um lækkun á tekjuskattsstofni.“
Vaxtabætur vegna íbúðakaupa
Á framtali skal gera sérstaklega
grein fyrir vaxtagjöldum af lánum til
íbúðarkaupa en slík vaxtagjöld geta
verið grundvöllur greiðslu vaxtabóta
til einstaklings. Hafi lán verið tekið
að hluta til vegna íbúðarkaupa og að
hluta til vegna annarra nota ber að
hlutfalla lánið í samræmi við það, en
vaxtabætur fást eingöngu vegna
vaxtagjalda vegna lána til íbúðar-
kaupa, segir Kristján.
Skattlagning fjármagnstekna
Fjármagnstekjur einstaklings ut-
an atvinnurekstrar eru skattlagðar
með 10% skatti. Stundi einstaklingur
atvinnurekstur eru allar tekjur hans
skattlagðar 35,72% skatti, t.d. vaxta-
tekjur vegna reksturs. Hér þarf því
að huga að því hvað teljist atvinnu-
starfsemi, að sögn Kristjáns. „Ekki
er skilgreint sérstaklega í skattalög-
um hvað telst atvinnustarfsemi í
skilningi skattalaga. Almennt má
segja að slíkt sé ekki í samræmi við
þær kröfur, sem gerðar eru til skatt-
lagningarheimildar, þ.e. að slíkar
heimildir séu skýrar, ótvíræðar og
fyrirsjáanlegar. Meginsjónarmið,
sem ráða því hvort um atvinnu-
starfsemi sé að ræða, felast í því að
meta þarf hvort starfsemin sé reglu-
bundin, í nokkru umfangi og í þeim
efnahagslega til gangi að skila hagn-
aði. Umboðsmaður Alþingis hefur
sérstaklega tekið fram að þessi mörk
væru vandfundin. Fjármagns-
tekjuskattur er brúttóskattur, þ.e. al-
mennt er ekki heimilaður frádráttur
á móti slíkum tekjum. Til dæmis er
óheimilt að færa til frádráttar yf-
irdráttarvexti á móti inneign-
arvöxtum. Þó er heimilt í tveimur til-
vikum að færa frádrátt á móti
fjármagnstekjum. Annars vegar er
heimilt að færa greidda húsaleigu á
móti húsaleigutekjum og hins vegar
er heimilt að færa sölutap hlutabréfa
á móti söluhagnaði hlutabréfa innan
sama ársins. Ekki er heimilt að færa
sölutap í verðbréfasjóði á móti hagn-
aði í verðbréfasjóði þar sem tekjur af
verðbréfasjóði teljast ávallt vaxta-
tekjur og skiptir þá ekki máli hverjar
undirliggjandi eignir verðbréfasjóðs-
ins eru. Skattskyldur söluhagnaður
er mismunur á kaupverði og sölu-
verði að frádregnum kostnaði.“
vegna
Framtalsgerðin Skilafrestur skatt-
framtala einstaklinga er til 21. mars.
Unnt er að sækja um aukinn frest á
þjónustuvef skattstjóra og getur
hann lengstur orðið til 30. mars.
Í HNOTSKURN
» Skatthlutfall tekna ein-staklings er 35,72% á árinu
2007 og skattleysismörk eru
90.005 kr.
» Persónuafsláttur er 100%millifæranlegur milli maka.
» Fjármagnstekjur teljastvextir, arður, söluhagnaður
og leigutekjur.
» Vextir og arður eru stað-greiðsluskyld, en skattur af
söluhagnaði og leigutekjum er
lagður á við álagningu hvert ár.
TENGLAR
.....................................................
www.skattur.is
Morgunblaðið/Kristinn
Ég er sífellt að reyna aðkoma löndum mínum ískilning um fegurð norð-ursins því þeim hættir í
stórum stíl til að leita í suðurátt í
frítímanum sínum. Þeir vita ekkert
um fegurð Íslands og halda að hér
sé ekki verandi eða búandi fyrir
kulda. Það þarf því að leiðrétta mis-
skilning í þjóðarsál Frakka og ég er
alls óþreytandi, þegar ég fæ tæki-
færi til, að tala fallega um Ísland
eftir að ég uppgötvaði upp á eigin
spýtur þann kraft og sögu, sem hér
býr,“
segir Íslandsvinurinn Catherine
Ulrich, forseti félagsins Alsace-
Islande, sem stofnað var árið 2004.
Markmið félagsins er að stuðla að
auknum samskiptum Frakka og Ís-
lendinga, meðal annars með ýmsum
uppákomum á borð við sýningar,
ráðstefnur, tónleikahald, námstefn-
ur, kvikmyndagerð og ferðalög. Auk
menningar- og listviðburða hvers
kyns er félaginu líka ætlað að stuðla
að ýmiss konar viðskiptum.
Skemmtileg norðurljósavika
Félagið stendur m.a. fyrir menn-
ingar- og náttúruskoðunarferðum
Frakka til Íslands og var Catherine
að bíða eftir hópi landa sinna frá
París þegar Daglegt líf hitti hana
stuttlega að máli sl. föstudag. Hún
er sjálf leiðsögumaður í Íslandsferð-
unum, en 10–20 manna hópar
ferðast þá um landið í rútu. Að
þessu sinni var ætlunin að ferðast í
viku um Suður- og Vesturland undir
yfirskriftinni „Norðurljósavika“.
„Við ætlum að kynnast töfrum vetr-
arins í norðri þegar sólarupprás og
sólsetur gleðja augað og gefa deg-
inum gullna birtu og þegar norður-
ljósin dansa í grænum og bleikum
bjarma um nætur. Þetta er þúsund
km ferðalag. Við komum við í Bláa
lóninu, á Þingvöllum, við Gullfoss og
Geysi. Síðan er ferðast meðfram
Heklu í átt að ströndinni þar sem
Suðurland er skoðað og lýkur ferð-
inni með frjálsum degi í Reykjavík.
Við skoðum söfn og förum í göngu-
túra til að skoða hveri, fossa, svart-
ar sandstrendur, stuðlaberg, litlar
fiskihafnir, kirkjur, hraunbreiður og
gróðurhús. Á hverju kvöldi flyt ég
svo stuttan fyrirlestur um menning-
artengd efni og gleymi mér stund-
um í goðafræðinni,“ segir Cather-
ine, sem auk vetrarferðarinnar
stefnir að því að bjóða upp á hálfs-
mánaðar sumarferð í nóttlausu
sumri norðurhvelsins og svo tíu
daga haustlitaferð um landið í hríf-
andi náttúru, eins og hún orðar það.
Tónlistarvika í uppsiglingu
Catherine er nú að undirbúa ís-
lenska tónlistarviku í Frakklandi
dagana 5.–11. júní þar sem söng-
konan Sigrún Hjálmtýsdóttir eða
Diddú mun koma fram á fernum
tónleikum ásamt Kammerkór Suð-
urlands undir stjórn Hilmars Arnar
Agnarssonar í Strassborg og ná-
grenni.
Félagar í félaginu eru nú um sjö-
tíu talsins og væntir Catherine að
það fjölgi í kjölfar ýmissa menning-
arviðburða sem hún beiti sér fyrir,
auk þess sem hún sé öll af vilja gerð
til að taka að sér þýðingar, til dæm-
is fyrir söfn og aðra menning-
arstaði, sem auðveldað gæti sam-
skipti Frakka og Íslendinga.
Heillaðist af landi og þjóð
Catherine hafði lengi dreymt að
koma til Íslands og hét því að láta
drauminn rætast á fimmtíu ára af-
mæli sínu, árið 1992. Síðan eru liðin
fimmtán ár og á því tímabili hefur
þessi Íslandsvinur sótt landið heim
alls 31 sinni. „Ég bara heillaðist af
landi og þjóð, öllum menning-
arverðmætunum og náttúru lands-
ins. Og nú elska ég allt sem íslenskt
er. Mér hefur verið sagt að ég sé nú
orðin meiri Íslendingur en margur
Íslendingurinn,“ segir Catherine og
brosir, en hún talar góða íslensku
eftir að hafa sótt íslenskutíma hjá
Margréti Helgu Hjartardóttur,
stjórnanda kórs Kvennaskólans, á
þeim árum þegar hún bjó úti í
Strassborg. Catherine er sjálf tón-
listarkennari að mennt og hefur
stjórnað hljómsveitum og kórum
víða um Evrópu. Hún kom árið 1994
með kór og sinfóníuhljómsveit
barna til Íslands en fyrir störf sín á
tónlistarsviðinu hefur hún hlotið
bæði viðurkenningar og verðlaun.
Hún segist elska
allt sem íslenskt er
Íslandsvinurinn
Catherine Ulrich hef-
ur komið til Íslands
liðlega þrjátíu sinn-
um á fimmtán árum
Morgunblaðið/G.Rúnar
Íslandsvinurinn Catherine Ulrich, sem búsett er í Strassborg, er óþreyt-
andi við að fræða franska landa sína um íslenska menningu og sögu.