Morgunblaðið - 15.06.2007, Blaðsíða 4

4 FÖSTUDAGUR 15. JÚNÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
VILHJÁLMUR Þ. Vilhjálmsson borgarstjóri afhjúpaði í gær granítstyttu við heilsuræktarstöðina Laugar. Styttan,
sem er fimm metra há og sextán tonn að þyngd, er eftir Sigurð Guðmundsson og var hún búin til í Kína. Sigurður
átti á sínum tíma einnig hlut að hönnun skúlptúra sem standa í baðstofu Lauga. Á myndinni eru Guðrún Kristjáns-
dóttir, Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson, Björn Leifsson, Sigurður Guðmundsson og Hafdís Jónsdóttir.
Lífssúla líkama afhjúpuð við Laugar
Morgunblaðið/Kristinn
Á VORDÖGUM eru víða farnir slep-
pitúrar og hestum hleypt út í náttúr-
una. Sigurður Sigurðsson dýralækn-
ir vill benda á að menn hafi stundum
gleymt að loka hliðum á eftir sér
þegar farið er í gegn með hestana en
það geti haft alvarlegar afleiðingar
vegna smithættu á riðu og þá sér-
staklega á Suðurlandi þar sem riðu-
veiki hefur orðið vart og valdið tjóni.
„Oft er það þannig að fyrsti maður
opnar hliðið og svo þegar síðasti
maður fer í gegn heldur hann að hlið-
ið hafi verið opið fyrir og lokar því
ekki aftur,“ segir Sigurður. Þurfi
hestamenn því að gæta að því áður
en þeir fara af stað hvort þeir fari yf-
ir varnarlínur eða á milli varnar-
svæða en hægt er að sjá varnarlínur
á vef yfirdýralæknis og á vef land-
búnaðarstofnunar.
Sigurður vill einnig benda fólki á
að flytja ekki hey á milli varnarlína
og sótthreinsa eða hreinsa vel hesta-
kerrur sem notaðar hafa verið fyrir
fé. Að lokum bendir hann hesta-
mönnum á að hafa gætur á hundum
sem ferðist með þeim en nýlega hafi
hundur í för með hestamönnum
drepið tvö lömb inni í girðingu.
Opin hlið valda
smithættu
FIMM dómar féllu í gær í hinum
svonefndu þjóðlendumálum. Í fjór-
um málum var úrskurður óbyggða-
nefndar staðfestur og ríkið sýknað af
öllum ákærum landeigenda og sveit-
arfélaga. Rökstuðningur Hæstarétt-
ar var svipaður í öllum málunum
fjórum, eignarréttur landeigend-
anna er talinn ósannaður, en sýnt
þykir fram á afréttarnot, svo að um-
rædd svæði eru úrskurðuð þjóðlend-
ur með afréttarnotum.
Í fimmta málinu var fjallað um
Þórsmerkurafrétt og Goðaland, og
þar vísaði Hæstiréttur málinu frá
dómi, því aðild að því hafði breyst frá
úrskurði óbyggðanefndar. Rétturinn
kvað að þeir einir gætu gert kröfu
fyrir dómstólum sem hefðu gert
kröfu fyrir óbyggðanefnd.
Ragnar Aðalsteinsson, lögmaður
stefnenda, var mjög ósáttur við nið-
urstöðuna. „Fjölda áleitinna spurn-
inga er ekki svarað í dómnum og því
er hann ekki lögfræðilega sannfær-
andi.“ Ragnar tekur undir það sjón-
armið að sönnunarbyrði sé undarleg
í þessum málum, að í raun sé fólk
sem búið hafi á þessum jörðum um
áratuga skeið sett í þá stöðu að gera
eignartilkall til jarðanna sem það
byggir, frekar en að ríkið geri tilkall
til eigna þeirra.
Óbyggðanefnd tók til starfa árið
1998 í þeim tilgangi að skýra landa-
merki. Þá var landinu skipt í 11
svæði til umfjöllunar nefndarinnar.
Þjóðlendulögin kveða á um að leysa
skuli úr ágreiningi um mörk jarða og
að þau svæði sem landeigendum tak-
ist ekki að sanna að þeir eigi skuli
teljast þjóðlendur. Ríkið skal fara
með málefni þjóðlendna. Áætlað er
að nefndin ljúki störfum árið 2011,
þó að ætla megi að málarekstur fyrir
dómstólum muni standa nokkru
lengur. Nokkrum málum hefur þeg-
ar verið vísað til Mannréttindadóm-
stóls Evrópu.
Oft er erfitt að færa sönnur á
landamerki, og eru sönnunargögnin
oft æði gömul, svo sem landamerkja-
bréfin sem gefin voru út árið 1882.
Hæstiréttur sýknar enn
ríkið í þjóðlendumálum
Í HNOTSKURN
» Þjóðlendulögin voru settárið 1998 og óbyggða-
nefnd sett á stofn um leið.
» Nefndin hefur ekki ennhafið umfjöllun um Vest-
urland, Vestfirði, vestanvert
Norðurland og Austfirði.
» Meginregla eignarréttarsegir að sá sem geri kröfu
í eign verði að færa sönnur á
að hann eigi hana.
„VIÐ erum búin að gefa okkar álit og
það er ekki hlustað á það,“ segir
Magnús Skúlason forstöðumaður
Húsfriðunarnefndar um gamla salt-
fiskþurrkunarhúsið á Kirkjusandi
sem fyrirhugað er að rífa, en þar
munu nýjar höfuðstöðvar Glitnis
rísa. Húsfriðunarnefnd mun funda
um málið í dag.
Samkvæmt upplýsingum frá
framkvæmdasviði Reykjavíkurborg-
ar er það á dagskrá að rífa húsið,
jafnvel strax eftir helgi. Magnús seg-
ir hins vegar ekkert liggja á. „Við
höfum beðið munnlega um frest í við-
bót en það eru einhverjir samningar
á milli Glitnis og Reykjavíkurborgar
um að afhenda lóðina. Það sem væri
rétt í stöðunni, fyrst búið er að dæma
húsið úr leik, er að flytja það eitt-
hvert þar sem það á heima, s.s. á Sjó-
minjasafn Reykjavíkur.“
Spurður út í mikilvægi hússins
sem er fremur illa farið segir Magn-
ús það vera leifar af minjum um
ákveðna atvinnu sem stunduð var í
Reykjavík. „Það er svo lítið eftir,
þetta er meira og minna allt farið.“
„Ekki
hlustað á
okkar álit“
ORLOFSHÚS VR verða einungis
leigð félagsmönnum 20 ára og eldri
frá og með 1. september næstkom-
andi. Þetta er afleiðing versnandi
umgengni í sumarhúsunum síðustu
mánuði, sem náði hámarki sínu ný-
verið þegar eitt húsanna var skilið
eftir nánast í rúst eftir partíhald. Í
langflestum tilfellum má rekja
subbuskapinn til svartra sauða með-
al yngstu félagsmannanna, sem
spilla þar með fyrir jafnöldrum sín-
um.
Þar sem þessir félagsmenn geta
ekki lengur leigt hús fá þeir í staðinn
allt orlofsiðgjald sitt greitt inn á
varasjóð, að því er segir á vef VR.
Tekið fyrir
sóðaskapinn
♦♦♦
Eftir Silju Björk Huldudóttur
silja@ml.is
SVEITARSTJÓRN Flóahrepps hef-
ur samþykkt að ekki verði gert ráð
fyrir Urriðafossvirkjun í drögum að
aðalskipulagi fyrrverandi Villinga-
holtshrepps sem lögð verða fram til
kynningar á íbúafundi í hreppnum
25. júní en í upphaflegri tillögu fyrr-
verandi hreppsnefndar Villingaholts-
hrepps var gert ráð fyrir virkjuninni.
„Þetta kemur okkur verulega á
óvart að hreppurinn álykti svona í
ljósi þess að við höfum verið í samn-
ingaviðræðum og samstarfi við þá við
undirbúning að framsetningu á aðal-
skipulagi þarna þar sem gert er ráð
fyrir virkjuninni,“ segir Þorsteinn
Hilmarsson, upplýsingafulltrúi
Landsvirkjunar. „Þessar viðræður
voru yfirstandandi og ekkert gefið til
kynna að breyting væri í vændum
fyrr en þeir álykta þetta,“ segir Þor-
steinn og tekur fram að áfram verði
rætt við sveitarstjórnina um málið,
m.a. á fundi í dag.
Í bókun sveitarstjórnar með sam-
þykktinni segir að meginástæða þess
að ekki er gert ráð fyrir virkjuninni
sé „að sveitarstjórn telur ekki nægi-
legan ávinning af slíkri virkjun fyrir
Flóahrepp og íbúa hans né að bættur
verði sá skaði sem áhrif virkjunar
hefðu á vatnsverndarsvæði, ferða-
þjónustu, lífríki í Þjórsá og landnotk-
un í nágrenni virkjunarinnar“. Allir
fulltrúar í sveitarstjórn samþykktu
tillöguna nema Einar Haraldsson,
bóndi á Urriðafossi, sem sagði sig frá
afgreiðslu málsins vegna vanhæfis.
Þorsteinn telur að ávinningurinn
sem sveitarstjórn Flóahrepps vísar
til snúist um fasteignagjöld af stöðv-
arhúsinu, en þau renna til þess sveit-
arfélags þar sem húsið stendur, en
ekki er gert ráð fyrir stöðvarhúsi í
Flóahreppi. „En þetta eru landslög
og hvorki við né þeir geta breytt því,“
segir Þorsteinn og tekur fram að
hann teldi æskilegt ef lög væru þann-
ig að hægt væri að jafna betur tekjur
milli sveitarfélaga þegar um stór
mannvirki væri að ræða.
Nær til þriggja sveitarfélaga
Eins og kunnugt er nær Urriða-
fossvirkjun til þriggja sveitarfélaga,
Ásahrepps, Skeiða- og Gnúpverja-
hrepps og Flóahrepps. Þorsteinn
bendir á að gert sé ráð fyrir virkj-
uninni í skipulagi tveggja fyrrnefndu
sveitarfélaganna og verði misræmi á
milli aðalskipulaga þessara þriggja
sveitarfélaga sé það á valdi Skipu-
lagsstofnunar að skipa nefnd með
fulltrúum hlutaðeigandi sveitarfélaga
með það að markmiði að samhæfa
skipulög svæðisins. „Þetta gæti því
orðið langur og flókinn ferill.“
Ekki gert ráð fyrir Urriða-
fossvirkjun hjá Flóahreppi
Upplýsingafulltrúi Landsvirkjunar segir fréttirnar koma mönnum á óvart
Morgunblaðið/Sigurður Jónsson
Urriðafoss í Þjórsá Sveitarstjórn Flóahrepps hefur samþykkt að gera
ekki ráð fyrir fyrirhugaðri Urriðafossvirkjun í tillögu að aðalskipulagi.