Morgunblaðið - 18.08.2007, Síða 31

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 18. ÁGÚST 2007 31
Bréf til blaðsins
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík  Bréf til blaðsins | mbl.is
ÞAÐ er orðið hagsmunamál fyrir ís-
lensku þjóðina að halda utanum bita-
stæðustu ljóðskáldin sín. Annars veg-
ar er það vegna þess að
trúverðugleiki sjálfstæðra þjóða
byggist á því að þær eigi sér ljóðskáld
sem spegli þjóðlega eiginleika, og
hins vegar vegna þess að sakir fá-
mennis Íslendinga eigum við svo fá
slík; og jafnvel virðist nú líklegast að
breyttar menningarforsendur valdi
því að nýliðun slíkra skálda sé nú þeg-
ar fyrir bí; eða fyrir allt að einum eða
tveimur áratugum síðan.
Því þarf þjóðin nú að styrkja fortíð-
arsýn sína á þessa þjóðararfleifð sína
með því að koma sér upp með-
færilegu safni af sýnishornum slíkra
skálda.
Almennt er viðurkennt að þau ljóð-
skáld sem Íslendingar hafa átt sem
skara fram úr annars konar listafólki
í menningarverðmæti sínu, telja á
bilinu einn til tvo tugi. Er þá einkum
átt við ,,þjóðskáldin“ á nítjándu öld og
arftaka þeirra á hinni tuttugustu.
Hagkvæmt væri nú að finna leið til að
skera þennan hóp niður í svosem sjö
manns.
Mín tillaga er sú að við veljum þá
úr til sérstakrar umfjöllunar sem
höfðu ekki einungis mikið listfengi,
heldur sýndu með skrifum sínum að
þeir höfðu einnig þá almennu mennt-
un sem getur skírskotað til komandi
kynslóða menntamanna.
Þá verður mér fyrir að velja þá úr
sem luku námi í háskólafögum sem
voru almenns eðlis, frekar en í hag-
nýtu embættistengdu námi. Þá reyn-
ist listinn einmitt kominn niður í sjö
manns; en það eru: Jónas Hall-
grímsson, náttúrufræðingur; Bene-
dikt S. Gröndal, norrænufræðingur;
Grímur Thomsen, bókmenntafræð-
ingur; Matthías Johannessen, ís-
lenskufræðingur; Hannes Pétursson,
íslenskufræðingur; Sigurður Pálsson,
bókmennta- og leikhúsfræðingur; og
undirritaður; mannfræðingur.
Hefð er fyrir tölunni sjö í heimi
lista. Þannig var til lykilhópur í ljóð-
listarsögu Frakka, á sextándu öld,
sem nefndi sig Sjöstjörnuna; La
Pleiade; í anda forn-grísks skálda-
hóps. En sá hópur dró aftur nafn sitt
af Sjöstjörnunni, sem er stjörnuþyrp-
ing á himnum í Nautsmerkinu. En til
er heillandi goðsaga forn-Grikkja um
sjö dísir sem fengu þar sinn eilífa
hvíldarstað. Væri freistandi að rekja
þessa sögu fyrir lesendum síðar.
Mörgum mun þykja ótímabært af
mér að sníða ljóðlistarsögunni svo
þröngan stakk. En ég spái því að inn-
an fárra ára muni úrræði sem þessi
teljast til nauðsynlegra björgunar-
aðgerða, í heimi íslenskrar barna-
fræðslu sem og í fullorðinsfræðslu.
TRYGGVI V. LÍNDAL
þjóðfélagsfræðingur og skáld.
Sjöstjarna skáldanna
Frá Tryggva V. Líndal
„SUÐURLANDSINS eina von,“
sjálfur Bjarni Harðarson geysist
fram á ritvöllinn, nánar tiltekið hér
í Morgunblaðinu þann 13. ágúst
síðastliðinn, og spyr áleitinna
spurninga. Bjarni vill fá að vita
hvort að Björgvin G. Sigurðsson sé
ráðherra bankanna eða neytenda.
Hið rétta er auðvitað að Björgvin
G. Sigurðsson er ráðherra banka-
mála sem og ráðherra neytenda-
mála. Ráðherra í ríkisstjórn Ís-
lands gengur ekki erinda
sérhagsmuna.
Óbein ásökun Bjarna um að ráð-
herra gangi erindi bankanna er
auðvitað spaugileg. Sérstaklega í
ljósi þess að ráðherrann hefur lagt
áherslu á að taka ætti af allan vafa
um að bankarnir hefðu ekki heimild
til að refsa viðskiptavinum sínum.
Hvaðan kemur FIT-ið?
Við nánari skoðun kemur í ljós
að ekki er fótur fyrir því að inn-
heimta FIT-kostnaðar eigi sér stoð
í skaðabótarétti. Því síður að fjár-
málafyrirtæki framfylgi refsi-
ákvæðum tékkalaga með inn-
heimtu FIT-kostnaðar. Hið
opinbera hefur eitt vald til þess að
framfylgja refsiákvæðum laga.
Gildandi lög takmarka almennt
ekki vald fjármálafyrirtækja til að
krefjast greiðslu kostnaðar vegna
innistæðulausra tékka og debet-
kortafærslna. Slík innheimta á sér
grundvöll í almennum skilmálum
sem viðskiptavinir undirgangast
við stofnun reiknings og auglýstri
gjaldskrá. Þar af leiðandi er fjár-
málafyrirtækjum heimilt að inn-
heimta svokallaðan FIT-kostnað,
svo lengi sem hann er grundvall-
aður á samningi á milli banka og
viðskiptamanna.
Hvað er þá málið?
Engu að síður hafa fjármálafyr-
irtæki lögbundna skyldu til að
framfylgja góðum viðskiptaháttum
og þeim ber að virða samkeppn-
islög við innheimtu þjónustu- og
lántökugjalda. Það er því full
ástæða til að staldra við og skoða
nánar hvaða viðskiptalegu for-
sendur liggja að baki því að inn-
heimtar eru að lágmarki 750 krón-
ur og allt að 9.900 krónur fyrir
hverja innistæðulausa færslu.
Mál þetta er í eðlilegum farvegi
þar sem talsmaður neytenda hefur
stofnað til viðræðna við Samtök
fjármálafyrirtækja um þetta mál.
Reynist það álit talsmannsins, eftir
þær viðræður, að ástæða sé til að
endurskoða lagagrundvöll FIT-
kostnaðar er víst að ekki mun
standa á ráðherra bankamála og
neytendamála að leggja til nauð-
synlegar úrbætur við Alþingi.
Jón Þór Sturluson
Innistæðulaus umræða
Höfundur er aðstoðarmaður
viðskiptaráðherra.
dísilvélarnar frá Fiat eru afar
skemmtilegar, hafa reyndar ratað
í bíla fleiri framleiðenda.
Fíat var vinsæll hérlendis á
þriðja og fjórða áratug síðustu
aldar þar til Bifreiðaeinkasala
ríksins skrúfaði fyrir innflutning á
bílum … Aftur kom öflugur kafli
um eða upp úr 1970, með Fiat 127,
128 og 132. Reyndar reyndust þeir
bílar misjafnlega, einkum 128, auk
þess sem ryð spillti fyrir orðspori
Fíatbíla sem raunar margra fleiri
á þeim árum.
Á níunda áratugnum kom aftur
góður kafli þegar Fiat Uno varð
almenningsvagn á Íslandi. Eins og
hjá öðrum framleiðendum bíla bar
eitthvað á mislukkuðum eintökum
og ekki var sparað að blása það
upp, jafnvel þótt að hluta til gætu
eigendur kennt sjálfum sér og sín-
um slóðaskap í viðhaldi og eftirliti
um.
Það er bull að Ítalir kunni ekki
að búa til bíla. Sumir kynnu að
vilja taka Ferrari til marks um
það. En Fiat stendur fyrir sínu og
að kalla ítalska bíla einu nafni
drasl er vanþekking.
Höfundur er sjálfstætt starfandi
blaðamaður og hefur engin tengsl við
Fiat umboðið á Íslandi.
Reglur og skil:
● Myndin þarf að þola prentun og stækkun í A4 eða stærra.
● Skila skal mynd á geisladiski auk útprentaðrar myndar.
● Myndir mega vera hvoru tveggja jpg. eða tif., en án layera eða maska.
● Gæði myndanna og frágangur hafa áhrif á mat dómnefndar
● Síðasti skiladagur er 14. September 2007.
Myndin sendist til:
Ljósmyndasamkeppni, Vísindavaka, Rannís, Laugavegi 13 – 101 Reykjavík.
Merkja þarf diskinn og myndina með dulnefni. Umslag þarf að fylgja merkt dulnefni
með upplýsingum um sendanda (nafn, kennitala, heimilisfang, netfang og símanúmer).
Vegleg verðlaun verða veitt fyrir bestu myndina:
Fujifilm Finepix Z5fd frá Ljósmyndavörum ehf, sem var valin (compact) vél ársins 2007 af TIPA.
Frekari upplýsingar veitir Elísabet M. Andrésdóttir hjá alþjóðasviði Rannís, elisabet@rannis.is eða í síma 515 5813
Dómnefnd: Ragnar Th. Sigurðsson, ljósmyndari, Gísli Gestsson, hjá Ljósmyndavörum ehf.
og Rebekka Valsdóttir, sviðsstjóri hjá Rannís.
16 - 23 ára
Í tilefni af Vísindavöku 28. sept. nk. efnir Rannís til ljósmyndasamkeppni meðal ungs fólks
á aldrinum 16-23 ára. Þema keppninnar er „Tilraun í þágu vísinda“ og er ætlast til að ljósmyndarar
fangi vísindatilraun á hvaða sviði vísinda sem er.
H
N
O
T
S
K
Ó
G
U
R
g
ra
fí
s
k
h
ö
n
n
u
n
LJÓSMYNDA
SAMKEPPNI
UNGA
FÓLKSINS
TILRAUN Í ÞÁGU VÍSINDA