Morgunblaðið - 14.10.2007, Blaðsíða 83

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 14. OKTÓBER 2007 83
OPIÐ HÚS
FLJÓTSMÖRK 6-12, HVERAGERÐI
í dag sunnudag kl. 16 - 17
Stórglæsileg nýleg 4. herbergja íbúð, nr. 305
Upplýsingar í 694 3401
LARRY FARRELL
OG UPPSKRIFTIN AÐ FARSÆLLI NÝSKÖPUN
A›eins me› flví a›
örva n‡sköpun og efla
frumkvö›laanda me›al
íslensku fljó›arinnar er hægt
a› auka hagvöxt og skapa
vi›varandi velmegun á Íslandi.
fietta er sko›un Larry Farrells en
hann hefur veitt ríkisstjórnum,
fyrirtækjum, samtökum og
einstaklingum rá›gjöf um
allan heim.
Nánari uppl‡singar um Larry
Farrell er a› finna á vef SA:
www.sa.is
DAGSKRÁ
8:00 Morgunver›ur
og skráning
8:30 Framsögur:
Uppskriftin a› farsælli
n‡sköpun
Vilhjálmur Egilsson,
framkvæmdastjóri SA
Creating
An Entrepreneurial
Economy In Iceland –
To Succeed In The
21st Century Global
Economy
Larry Farrell
Fyrirspurnir og umræ›ur
10:00 Fundi l‡kur
Allir velkomnir – skráning og nánari uppl‡singar á www.sa.is
fiátttökugjald kr. 1.500 me› morgunver›i
fiátttakendur fá riti›
THE NORDIC RECIPE FOR SUCCESSFUL INNOVATION
gefi› út af samtökum atvinnulífsins á Nor›urlöndum.
Frumkvöðlamót á Hótel Borg
Föstudaginn 19. október - Gyllta salnum - kl. 8:00-10:00













B
reska rokksveitin Radio-
head braut blað í breskri
rokksögu þegar sveitin
gaf nýja plötu sína, In
Rainbows, út á eigin vef-
setri. Ekki er bara að platan var þar
tiltæk áður en hún birtist annars stað-
ar, heldur gaf sveitin áhugasömum
sjálfdæmi um hve mikið þeir greiddu
fyrir. Þó álíka hafi verið reynt með
ýmsum tilbrigðum ríður Radiohead á
vaðið sem fyrsta sveitin sem eitthvað
kveður að sem selur tónlist sína með
þessum hætti, en fjölmargar munu ef-
laust fylgja í kjölfarið.
1,2 milljónir eintaka á dag
Ekki hefur verið gefið upp hve
mörg eintök menn hafa sótt af plöt-
unni, tölur hafa heyrst um allt að fjór-
ar milljónir eintaka, en að sögn
breska vefsetursins Gigwise sóttu
áhugasamir alls um 1,2 milljónir ein-
taka fyrsta daginn. Ekki var gefið upp
hve margir borguðu ekki fyrir plöt-
una, en það var heimilt, Times heldur
því fram að þriðjungur hafi ekki borg-
að, en meðalverð á plötu er um 500
krónur þannig að hljómsveitin hefur
fengið í sinn hlut um 600 milljónir
króna. Frá því dregst svo kostnaður
við dreifinguna, bandvíddin kostar
sitt, en ólíkt fyrri verkum þeirra fé-
laga rennur ekkert til útgáfufyr-
irtækis.
Ekki liggur fyrir hvernig samn-
ingum Radiohead við Parlophone-
útgáfuna var háttað, en þeir sem
gerst þekkja segja líklegt að hlutur
hljómsveitarinnar af hverju seldu ein-
taki af geisladisk sé ríflega 100 krón-
ur og því einfalt að reikna út hve
miklu meira hljómsveitin fær í sinn
snúð en ef hún hefði farið hefðbundna
útgáfuleið. Þess má og geta að síðustu
skífur sveitarinnar fóru mun hægar af
stað; af Hail to the Thief, sem kom út
2003, seldust 300.000 eintök í fyrstu
útgáfuviku, Amnesiac, sem kom út
2001, seldist í 231.000 eintökum fyrstu
vikuna og Kid A, sem kom út 2000,
seldist í 207.000 eintökum fyrstu vik-
una. (Síðan má setja þessa sölu í sam-
hengi við það sem gerist á markaði í
dag; Magic, breiðskífa Bruce Springs-
teen, fór beint á toppinn vestan hafs
með 335.000 eintaka sölu.)
Fleiri feta sömu slóð
Í þessu ljósi er augljóst að þetta
verkefni Radiohead hefur skilað sveit-
inni umtalsvert meiri hagnaði en ella,
en ekki er allt upp talið, því á vefsetr-
inu er líka hægt að kaupa plötuna í
sérstökum kassa sem hefur að geyma
In Rainbows á geisladisk og á tveimur
vínylplötum. Í kassanum er líka sér-
útgáfa af disknum með aukalögum,
ljósmyndum og öðru myndefni, en
einnig eru í kassanum myndverk og
textar í innbundinni bók. Herlegheit-
in kosta um 5.000 kr. sem þykir varla
mikið, en kostnaði er meðal annars
haldið niðri með því að ekki er fram-
leitt meira en selst = ekki þarf að
leggja í framleiðslukostnað til að
dreifa kassanum, óseldum, í versl-
anir víða um heim.
Ekki er langt síðan Prince sýndi
fram á að hann þyrfti ekki plötufyr-
irtæki til að hagnast, en hann seldi
dagblaði réttinn til að dreifa nýrri
plötu sinni með hverju seldu eintaki.
Þetta skilaði honum talsverðu fé í
kassann, en enn meira fékk hann þó
útúr auglýsingunni sem gerði honum
kleift að halda tónleika í O2-höllinni,
21 tónleika alls og uppselt á þá alla.
Gera má því skóna að tónlistarmenn
víða um heim hafi fylgst af athygli
með því hvernig Prince kom ár sinni
fyrir borð í Bretlandi og enn fleiri
liggja yfir fréttum af Radiohead ef að
líkum lætur.
Þegar hafa ýmsir listamenn lýst
því yfir að þeir hyggist fara viðlíka
leið og Radiohead til að selja sína
tónlist, nú síðast Oasis, sem ætlar að
gefa næstu skífu sína út á sama hátt
og Radiohead, og eins Jamiroquai og
Trent Reznor / Nine Inch Nails, sem
lýsti því yfir á vefsetri hljómsveit-
arinnar fyrir skemmstu að hann væri
ekki lengur samningsbundinn út-
gáfufyrirtæki og hygðist ekki semja
við slíkt fyrirtæki í bráð. Meira að
segja Madonna hefur sagt skilið við
útgáfufyrirtæki og gerði samning við
tónleikafyrirtæki um dreifingu á
hljóðversskífum, skipulagningu tón-
leika og sölu varnings sem merktur
er henni.
Geisladiskurinn lifir! (í bili)
Að þessu sögðu er ekki líklegt að
geisladiskurinn hverfi eins og dögg
fyrir sólu – líklegt verður að teljast,
til að mynda, að In Rainbows verði
fáanleg víða um heim sem geisla-
diskur áður en langt um líður, hugs-
anlega uppúr áramótum segja heim-
ildir í útgáfuheiminum, en ekki er
ljóst hvort það verður plötufyrirtæki
sem gefur út; hugsanlega fara þeir
Radiohead-menn aðra leið í dreifingu
og jafnvel ólíka eftir löndum eða
markaðssvæðum.
Í öllum hamaganginum í kringum
dreifingu á skífunni gleymist kannski
aðalatriðið – hvernig er platan.
Skemmst er frá því að segja að In
Rainbows er einkar vel heppnuð Ra-
diohead-plata. Raftónlist, suð, brak
og brestir eru ekki eins áberandi á
skífunni og á síðustu plötum, hún
stendur einna næst OK Computer
hvað varðar hljóðaheiminn sem nýtt-
ur er á skífunni, en hún er að sama
skapi lágstemmdari en síðustu verk.
Þó platan hafi verið býsna lengi í
smíðum, upptökur hófust víst 2005,
hafa menn ekki misst einbeitinguna,
In Rainbows er frábær plata og
ástæða til að hvetja áhugasama til að
sækja sér eintak og borga ríflega
fyrir.
Radiohead rokkar rafrænt
Séðir Breska rokksveitin Radiohead fetar nýjar slóðir.
TÓNLIST Á SUNNUDEGI
Árni Matthíasson