Morgunblaðið - 18.10.2007, Qupperneq 22

Óskar R. Harðarson og Jason Guðmundsson, löggiltir fasteignasalar
F A S T E I G N A S A L A N
MIKLABORG
Síðumúli 13 Sími 569 - 7000 www.miklaborg.is
Höfum verið beðin um að útvega
góðan sumarbústað fyrir fjársterkan kaupanda.
Ef þú ert með bústað sem uppfyllir þessar kröfur
vinsamlega hafðu samband við
Guðmund í síma 898 6826 eða 569 7000
● Heitt og kalt vatn
● Rafmagn
● Gróðursælt eignarland
● Barnvænn staður
SUMARHÚS ÓSKAST Í GRÍMSNESI
Kröfur sem gerðar eru til hússins:
daglegtlíf
Bragðgæði matvæla, viðhorf og
sannfæring neytenda eru meðal
þeirra fjölmörgu þátta sem hafa
áhrif á fæðuval fólks. » 28
neytendur
Lamba- og svínakjöt, sem og
kjúklingur er áberandi á helg-
artilboðum matvöruverslana
þessa dagana. » 28
helgartilboðin
„Krimma-dagar“ verða haldnir í
Berlín í Þýskalandi í lok október
með þátttöku Íslands sem
gestalands. » 25
berlín
Á netinu má finna fjölmörg
hjálpartæki til að komast nær
því hversu vel maður stendur
sig gagnvart umhverfinu. »29
vistvænt
Þau Bergdís og Þórður tóku
meðvitaða ákvörðun um að
leggjast í ferðalög frekar en að
kaupa raðhús. » 24
ferðalög
Morgunblaðið/Frikki
Hnífasmiður Páll Kristjánsson er handverksmaður af lífi og sál.
Það var danskur eldsmiðursem kom mér á bragðið,“segir Palli. „Sá smíðaðihnífsblöð og ég hugsaði
með mér að ég gæti þetta örugglega
líka,“ Palli er enda kominn úr mikilli
handverksfjölskyldu og hafði áður
verið í skartgripasmíði.
Hann ólst líka upp við handsmíðuð
leikföng sem faðir hans, sem var
smiður, smíðaði. Alls eru systkinin
sex og fjögur þeirra hafa lagt hand-
verkið fyrir sig að einhverju leyti.
„Hin tvö sem ekki hafa gert það hafa
sjálfsagt ekki gefið sér tíma í það,“
segir hann og gefur til kynna að
handverksgenin séu engu að síður til
staðar og það er ekki laust við að
greina megi stolt í röddinni yfir hand-
verksfjölskyldunni.
Fílabein, frækönglar
og surtarbrandur
Hnífarnir hans Palla eru engir
venjulegir borðhnífar heldur er um
að ræða glæsilega dólka, sannkallaða
veiðihnífa og notar hann náttúruleg
efni í sköftin. Úr íslenskri náttúru
koma hvaltennur, horn, bein, tré og
surtarbrandur (steingert tré), en
einnig notar hann framandi efni eins
og fílabein og harðan við frá Asíu og
Afríku og til Ástralíu sækir hann fræ-
köngla, mjög harðgera, svo dæmi séu
tekin. Efnið í hnífsblöðin fær hann að
mestu frá Skandinavíu. Palli smíðar
hnífana sem veiðihnífa þótt hann álíti
að flestir hnífarnir sem hann smíðar
fari á bak við gler í kassa safnara út
um allan heim.
„Margir þessara safnara hafa aldr-
ei veitt eitt einasta dýr heldur eru
einfaldlega ástríðufullir hnífasafnarar
og safna þeim eins og aðrir safna
listaverkum,“ segir Palli. Á vinnu-
stofu hans í Álafosskvosinni hangir
kort þar sem hann hefur merkt inn
þau lönd sem viðskiptavinir hans
koma frá, en langflestir viðskiptavinir
hans eru útlendingar. Hverju ætli
það sæti?
„Í Noregi og á Írlandi, þaðan sem
landnemar Íslands komu, er mjög al-
gengt að gefnir séu fallegir og vegleg-
ir hnífar í tilefni stórafmæla. Þessi
hefð hefur ekki fest rætur á Íslandi
því við upphaf landnáms og árhundr-
uðin þar á eftir var dýrt að fá efni í
blöðin til landsins.“ Hann bætir við að
hann telji þetta ástæðu þess að búin
var til sú goðsögn að „blöð skera
bræður í milli“ og að ógæfa fylgdi því
að gefa hnífa. Þess vegna sé lítil hefð
fyrir bæði hnífasmíði og hnífagjöfum
hérlendis, goðsögnina sé enda ekki að
finna í nágrannalöndum okkar.
Palli segir þó að það færist í
aukana að Íslendingar kaupi af hon-
um hnífa og þá er iðulega verið að
gefa þá veiðimönnum á einhverjum
tímamótum. Hvað ætli „meðalhnífur“
kosti hjá honum? „Minnstu hnífarnir
eru frá u.þ.b. tíu þúsund krónum og
góðir og veglegir hnífar kosta um 25
þúsund og svo náttúrulega upp úr.“
Vissulega miklir peningar fyrir hníf
en það er ekki annað hægt en að dást
að handverkinu. Palli leggur áherslu
á að handverkið sé ávallt dýrara en
verksmiðjuframleidd fjöldafram-
leiðsla. „Í raun er ekki hægt að bera
það saman,“ meinar Palli og er eilítið
argur yfir því að Íslendingar kunni
ekki betur að meta handverkið.
En finnst honum ekki að hand-
verkið hafi fengið uppreisn æru á
undanförnum árum?
„Að einhverju leyti en alls ekki
nægjanlega mikið. Þróunin er hæg og
fáir handverksmenn geta lifað af iðn
sinni. Íslendingar eru enn á blokkar-
og plaststiginu,“ segir Palli sposkur.
Hann rekur nokkur menningarstig
Íslendinga: „Við fórum út úr torfkof-
unum og brenndum allt sem þeim
fylgdi, fórum inni í braggana og úr
þeim í blokkirnar á sama tíma og
plastið ruddi sér rúms. Þar erum við
enn.“
Hann hefur ekki hugsað sér að láta
af hnífasmíði í bráð. Hann getur lifað
af smíðinni en mikilvægast finnst
honum að hafa svo gaman af þessu
sem raun ber vitni. „Ég hlakka til á
hverjum morgni að fara í vinnuna,
“segir Palli að lokum.
Sýningagripir Palli smíðar hnífana sem veiðihnífa þótt hann álíti að flestir fari þeir á bak við gler í kassa safnara.
Hefur selt hnífa til
vel flestra heimsálfa
Páll Kristjánsson, eða Palli eins og hann er kallaður, er sjálflærður handverksmaður
af lífi og sál. Hann hefur haft það að aðalatvinnu sinni undanfarin átta ár að smíða
hnífa en verið viðloðandi hnífasmíð í 16 ár. Halldóra Traustadóttir kíkti í heimsókn.
Náttúrleg Páll notar náttúruleg
efni er hann vinnur sköftin.
www.knifemaker.is
|fimmtudagur|18. 10. 2007| mbl.is
AUGLÝSINGADEILD
netfang: augl@mbl.is eða sími 569 1111