Morgunblaðið - 26.10.2007, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 26. OKTÓBER 2007 39
✝ Ólafur KolbeinsBjörnsson
fæddist á Ísafirði
22. mars 1925.
Hann lést á
hjúkrunardeild
Hrafnistu í Hafn-
arfirði 19. október
síðastliðinn. For-
eldrar Ólafs voru
Björn Björnsson
frá Bæjum á Snæ-
fjallaströnd, f. 7.7.
1889, d. 19.7. 1964,
og Ingveldur Her-
mannsdóttir frá
Aðalvík á Hornströndum, f. 4.6.
1887, d. 5.5. 1963. Systkini Ólafs
eru Herdís Kristín, f. 4.4. 1914,
Marta, f. 15.11. 1926, d. 24. 8.
1989, Hermann, f. 4.12. 1917, d.
14.5. 1994, og Guðrún Elísabet,
f. 27.9. 1915, d. 31.8. 1993.
Ólafur kvæntist Gróu Finns-
dóttur frá Kaldá í Önunarfirði, f.
24.9. 1924, d. 10.5. 2004. For-
eldrar hennar voru Finnur Torfi
Guðmundsson frá Görðum í
Önundarfirði, f. 29.9. 1892, d. af
slysförum 21.8. 1936, og Stein-
1994, Herdís Steinunn, f. 1992,
og Halldóra Líney, f. 1999.
Ólafur Kolbeins ólst upp á Ísa-
firði. Tvítugur tók hann símrit-
arapróf og loftskeytapróf árið
1948. Hann vann meðal annars
sem símritari á ritsímastöðinni á
Borðeyri 1942-1944, og síðar við
loftskeytastöðina á Ísafirði. Árið
1949 gerðist Ólafur loftskeyta-
maður á togaranum Ísborgu, síð-
ar á Úranusi og Narfa. Árið
1975 réðist hann til starfa hjá
Reykjavíkur radíói og starfaði
þar sem yfirsímritari og loft-
skeytamaður til loka starfsferils
síns. Ólafur var virkur félags-
maður í Félagi íslenskra loft-
skeytamanna. Hann tók meðal
annars saman loftskeyta-
mannatal og skrifaði sögu fjar-
skipta á Íslandi í bókinni Loft-
skeytamenn og fjarskiptin sem
kom út árið 1987. Hann sinnti
ýmsum trúnaðarstörfum í þágu
sjómanna og loftskeytamanna og
vann meðal annars að endur-
skoðun reglna um öryggis- og
fjarskiptabúnað skipa í þágu
stjórnvalda um og eftir 1980.
Hann var um árabil formaður
Félags íslenskra loftskeyta-
manna og síðar heiðursfélagi
þess.
Útför Ólafs fer fram frá Foss-
vogskirkju í Reykjavík í dag og
hefst athöfnin klukkan 13.
unn Jóhannesdóttir
frá Hesti í Önundar-
firði, f. 15.11. 1888,
d. 24.1. 1975. Börn
Ólafs og Gróu eru:
1) Ingveldur Guð-
rún, f. 26.11. 1959, í
sambúð með Jó-
hanni Haukssyni, f.
1.11. 1953. Börn
Ingveldar eru Ólaf-
ur Kolbeinn Guð-
mundsson, f. 1978,
Hildur Ingveldar-
dóttir Guðnadóttir,
f. 1982, og Finnur
Torfi Þorgeirsson, f. 1989. 2)
Björn Jóhann, f. 5.1. 1963. 3)
Sigurður, f. 24.2. 1968, kvæntur
Ingibjörgu Hildi Eiríksdóttur, f.
12.4. 1972. Börn þeirra eru
Eiríkur, f. 1998, og Óli Fannar,
f. 2002. Dóttir Sigurðar frá fyrri
sambúð er Fanney, f. 1989. 4)
Stjúpsonur Ólafs er Finnur Torfi
Stefánsson, f. 20.3. 1947, kvænt-
ur Steinunni Jóhannesdóttur, f.
7.4. 1952. Börn Finns Torfa eru
Gróa Margrét, f. 1966, Jens, f.
1970, Fróði, f. 12.6. 1975, d. 30.9.
Mér er í skýru minni er við pabbi
hittumst fyrst. Ég bjó í sæluríki
hjá ömmu, mömmu og Ninnu í litlu
bakhúsi við höfnina vestur í bæ.
Einn góðan veðurdag var kominn
gestur í húsið. Hann sat inni í
stofu, karlmaður snyrtilega búinn
og brosleitur. Mér fannst eitthvað
hlýlegt og notalegt við þennan
mann og gekk beint til hans til að
ná athygli hans. Þegar gesturinn
bjó sig undir að fara heimtaði ég að
fá að fara með honum. Það var auð-
sótt mál. Þannig hófst sameiginleg
vegferð okkar pabba.
Ég var lítill drengur þegar pabbi
og mamma urðu ástfangin og
ákváðu að giftast. Ég var eins kon-
ar fylgifé móður minnar. Löngu
síðar spurði ég pabba hvort ekki
hefði verið erfitt að sætta sig við
slíkan böggul. Hann svaraði með
því að segja mér frá tilhugalífi
þeirra móður minnar. Þau höfðu
hist á skíðaviku á Ísafirði og litist
vel hvoru á annað. Síðan fór móðir
mín suður án þess að dregið hefði
til tíðinda. „Hvernig stóð á því að
þú slepptir konunni svona út úr
höndunum á þér, úr því þér leist
vel á hana,“ spurði ég. „Ég var
ekki tilbúinn þá,“ sagði pabbi.
Seinna hittust þau aftur á Ísafirði.
Pabbi spurði mömmu þá hvort
hann mætti bjóða henni út. „Það vil
ég,“ sagði móðir mín, „en nú á ég
lítinn dreng“. „Það gerir ekkert
til,“ sagði pabbi og þar með var það
útrætt mál.
Með þessum hætti nálgaðist
pabbi flest viðfangsefni lífsins.
Hann flanaði lítt að hlutum en eftir
að ákvörðun var tekin fylgdi hann
henni af staðfestu og samvisku-
semi, vafningalaust. Þetta er góð
aðferð til að ná árangri enda er
mér ekki kunnugt um nein við-
fangsefni hans sem misheppnuðust
eða hann leysti ekki vel af hendi.
Ákvörðunin um að giftast mömmu
reyndist gæfuspor, hjónaband
þeirra var einstaklega ástríkt frá
upphafi til enda. Hvað fylgiféð
varðar vona ég að það hafi ekki
verið honum til óhæfilegs ama.
Við bjuggum fyrst á Ísafirði.
Pabbi var loftskeytamaður á togar-
anum Ísborg. Stundum þegar stór-
hríðar geisuðu slökktum við
mamma ljós og horfðum við glugga
út í sortann og hugsuðum til pabba
sem var einhvers staðar þarna úti
að draga björg í bú fyrir okkur.
Ekki veit ég hvort móðir mín var
hrædd um hann, en ég var það
sannarlega ekki. Pabbi var nefni-
lega sægarpur. Slíkir menn gerðu
sér það til skemmtunar að takast á
við Ægi í hvaða ham sem var. Sæ-
garpar voru hetjur mínar og átti ég
marga frændur lífs og liðna sem til-
heyrðu þessum flokki manna.
Markmið mitt í var að ná því stigi
karlmennsku og sem lýst var með
orðunum „að duga til sjós“.
Þegar pabbi var í landi var hann
vanur að dressa sig upp og fara í
göngutúr með mig sér við hönd um
bæ og bryggjur. „Þú getur ekki
svarið fyrir hann þennan,“ sögðu
menn stundum við pabba og brostu
íbyggnir til mín. Við pabbi svör-
uðum slíku tali engu en ég held að
báðum hafi líkað vel. Nú er lokið
sameiginlegri vegferð okkar pabba,
í bili að minnsta kosti. Ég þakka
fyrir fylgdina.
Finnur Torfi Stefánsson.
Meira: mbl.is/minningar
Nú fjölgar fólkinu mínu í fallega
garðinum í Fossvogi. Þegar ég
gekk þar um í haustinu fyrir
nokkrum dögum veitti ég því at-
hygli að slokknað hafði á eilífð-
arljósinu á leiði móður minnar og
ömmu. Það var vissulega táknrænt
því faðir minn andaðist deginum
áður og ekki síst táknrænt fyrir
þær sakir að maðurinn sem skráði
hjá sér hvenær skipta ætti um raf-
hlöður var fallinn frá. Hann var
pottþéttur hann pabbi, með allt og
alla hluti sagði stolt móðir mín um
föður minn, sú sem þekkti hann
best og elskaði hann mest, –
traustur og heiðarlegur og stóð allt
eins og stafur á bók sem hann
sagði. Mín fyrsta minning um föður
minn var um traustu hlýju hend-
urnar hans sem var svo gott að
leiða og því fylgdi mikið öryggi.
Þessar hendur fékk maður að leiða
á eins til tveggja mánaða fresti í
einn til tvo daga í senn þegar ég
var lítil, því pabbi minn dvaldi
langtímum saman með sjávarguð-
unum, oftast norður í ballarhafi.
Ég man eftir eftirvæntingu móður
minnar þegar pabbi kom í land. Þá
dubbuðum við mæðgur okkur upp í
okkar fínasta púss og fórum síðan
niður að höfn til fundar við aðal-
manninn um borð í Narfa. Hann
var jú aðalmaðurinn.
Pabba var mikið í mun að okkur
skorti aldrei neitt og vildi að við
fengjum að alast upp í mjúkum og
mildum móðurfaðmi. Og það kost-
aði að hann vann oft mjög mikið,
stundum alltof mikið. Það var það
eina sem hann sá eftir í lífinu, að
hafa verið í of löngum fjarvistum
við ástvini sína og misst við það
töluverð tengsl við börnin sín. Það
lék bókstaflega allt lék í höndunum
á honum pabba. Ef varahlutir voru
ekki til eða við höndina þá bjó hann
þá bara til. Enda sóttust þeir
Decca-menn í Bretlandi fast eftir
því að fá hann í sína þjónustu við
framleiðslu á ratsjám og fjarskipta-
tækjum. En pabbi var eins og
Gunnar forðum og vildi hvergi fara.
Pabba fannst ekkert nógu gott
fyrir hana mömmu og ekki til sú
ósk sem hann hefði ekki reynt að
uppfylla. Ástin og umhyggjusemin
sem hann sýndi henni í veikindum
hennar var aðdáunarverð. Líf hans
snerist algjörlega í kringum hana.
Hann var jörðin sem snerist í
kringum sólina sína. Það var því
mikið áfall fyrir hann þegar
slokknaði á sólinni hans. Við héld-
um að jörðin myndi visna upp og
deyja. En hann pabbi tók á sorg-
inni, eins og sínum eigin veikind-
um, af aðdáunarverðu æðruleysi.
Hvílík verðmæti sem hann skilur
eftir sig hann pabbi minn að hafa
gefið okkur kost á því að verða
vitni að annarri eins ást og óeig-
ingirni.
Þegar mamma dó bað pabbi mig
um að fylla skarð hennar sem sinn
nánasti trúnaðarvinur og var það
mikill heiður. Því betri vin er vart
hægt að hugsa sér. Og ég eins og
hann er þakklát fyrir hvað sam-
band okkar þróaðist fallega. Nú
kveð ég besta og elsta vin minn,
þennan með stóra, sterka og stolta
hjartað og viðkvæmu sálina. Og
hann var pabbi minn.
Takk, pabbi minn, fyrir allt það
sem þú hefur gefið mér. Það var
gott að hafa fengið að leiða þínar
traustu hendur allt þar til þær
kólnuðu.
Ingveldur Guðrún Ólafsdóttir.
Meira: mbl.is/minningar
Við fráfall Ólafs K. Björnssonar
loftskeytamanns er genginn dygg-
ur stuðningsmaður Sjómannadags-
ins og Sjómannadagsráðs Reykja-
víkur og Hafnarfjarðar. Ég vissi af
Ólafi sem stjórnarmanni í félagi ís-
lenskra loftskeytamanna og í
samninganefndum fyrir loftskeyta-
menn á togurum en kynntist hon-
um ekki fyrr en hann var kjörinn í
Sjómannadagsráð 1981. Hann hafði
gegnt ýmsum trúnaðarstörfum fyr-
ir Félag loftskeytamanna og sam-
tök yfirmanna á fiskiskipum og
kaupskipum, ritstýrði og vann að
útgáfu bókar um loftskeytamenn
og merkilega sögu upphafs fjar-
skipta á landi og þróun þess bún-
aðar til notkunar í skipum sem
kom út 1987. Ólafur lagði mikla
vinnu og alúð við þetta sögurit, leit-
aði fróðleiks á erlendum vettvangi
og einnig hér heima með viðtölum
við fjölmarga einstaklinga og
skráði, hvar margt hefði annars
fallið í gleymskunnar dá.
Ólafur var símritari við ritsím-
stöðina á Borðeyri 1942-1944 og í
Reykjavík 1945. Tímabil seinni
heimstyrjaldarinnar var honum
minnisstætt og oft ræddum við
saman um samskiptin sem þá fóru
fram milli herstjórnar hér á landi
og íslenskra stjórnvalda, sagðir
voru merkilegir sögukaflar en þó
ekki öll sagan enda í samræmi við
þann þagnareið sem menn unnu þá.
Nærri 3 áratugir sem loftskeyta-
maður á togurum fönguðu oft hug
Ólafs þegar horft var um öxl, lang-
ar fjarvistir að heiman frá fjöl-
skyldunni og ekki voru fiskimiðin
alltaf gjöful og launin þá í engu
samræmi við úthald og vinnutíma.
En sjómennskuna og mannlífið um
borð tengdi hann saman í frásögn-
um sínum sem hann hafði svo sér-
staka hæfileika til, enda var hann
áheyrilegur.
Ólafur K. Björnsson var kosinn í
Sjómannadagsráð 1981 og gegndi
þar mörgum trúnaðarstörfum,
varamaður í stjórn og í nokkur ár
sem stjórnarmaður og sá þá um
fundarritun. Því starfi sinnti hann
af mikilli natni og hafði góða reglu
á fundarskjölum.
Hann var einstakur félagsmála-
maður og hlaut fjölda viðurkenn-
inga fyrir störf sín. Á 50 ára afmæli
Sjómannadagsins 1988 var hann
sæmdur heiðursmerki Sjómanna-
dagsins.
Fyrir hönd stjórnar Sjómanna-
dagsráðs þakka ég Ólafi K. Björns-
syni langt og farsælt samstarf og
þann mikla áhuga sem hann ávallt
hafði fyrir framför og heill Sjó-
mannadagsins og Hrafnistu.
Guðmundur Hallvarðsson.
Mér er það enn ferskt i minni er
ég fyrst heyrði í Ólafi K. Björns-
syni. Það var árið 1952, á öldum
ljósvakans, en þá vorum við báðir á
fiskveiðum úti fyrir Vestjörðum,
hann á togaranum Ísborginni, ég á
Þorsteini Ingólfssyni.
Það var eins og að hlusta á hríf-
andi tónlist þegar Óli morsaði, svo
fagurt var morsið hans, en í þá
daga fóru fjarskipti milli togaranna
að mestu fram á morsi. Togararnir
skiptust á upplýsingum um afla og
staðsetningar, allt á dulmáli og á
morsi. Óli var með færustu loft-
skeytamönnum flotans, bæði hvað
snerti fjarskiptin og tækjaviðgerð-
ir, en þá var mikið lagt uppúr því
að loftskeytamaðurinn væri góður
viðgerðarmaður, því sjaldan var
nema ein ratsjá um borð, og einn
til tveir dýptarmælar. Tækin voru
dýr, en ekki mjög fullkomin og
biluðu því oft. Áríðandi var að geta
sinnt viðgerðum í hafi og koma
þannig í veg fyrir tafir frá veiðum
og tilheyrandi kostnað.
Óli var loftskeytamaður á Ís-
borginni í 5 ár, á Úranusi í 7 ár, en
lengst var hann á Narfa í 15 ár. Ár-
ið 1975 kom Óli í land og hóf störf á
Fjarskiptastöðinni í Gufunesi,
skipadeild, en þar starfaði hann til
ársins 1995, er hann lét af störfum
vegna aldurs.
Ég kynntist Óla ekki að ráði fyrr
en hann hóf störf í Gufunesi, en
okkur varð fljótt vel til vina. Það
var mikilsvert fyrir stöðina að fá til
starfa mann með svo víðtæka
reynslu og þekkingu á skipafjar-
skiptum. Óli þekkti öll skip með
nafni og auðkenni þeirra, flesta
skipstjóra og allar útgerðir. Hann
var harðduglegur og ósérhlífinn
vinnuþjarkur, sem lagði sig fram
um að veita sjómönnum sem besta
þjónustu og öryggi í gegnum fjar-
skiptin. Hlýhugur hans til sjó-
manna, og umhyggja fyrir þeim
alla tíð féll vel að markmiðum
strandarstöðvarinnar um góða
þjónustu við sjómenn, aðstandend-
ur þeirra og útgerðarmenn.
Óli var vel liðinn af samstarfs-
mönnum sínum, enda félagslyndur,
með létta lund og sögumaður góður
Hann eignaðist fjöldan allan af vin-
um og kunningjum, sem hann
kynntist í gegnum störf sín, is-
lenskum og erlendum, sem mátu
vináttu hans og fagmennsku mikils.
Þeir minnast hans nú með þakklæti
og virðingu.
Óli starfaði mikið að félagsmál-
um sjómanna, m.a. í Félagi ísl-
.loftskeytamanna, FFSÍ, Sjó-
mannadagsráði og víðar.
Óli er höfundur bókarinnar Loft-
skeytamenn og Fjarskiptin, sem
kom út árið 1987.
Þetta er vönduð og merk bók,
sem geymir ítarlegt loftskeyta-
mannatal og ágrip af sögu fjar-
skiptanna frá upphafi og fram á
fyrrihluta 20. aldar. Gerð bókarinn-
ar var Óla mjög hugleikin, enda
voru skipafjarskiptin og sjó-
mennskan jafnt starf hans og
áhugamál. Með bókinni tókst Óla
að varðveita dýrmætan fróðleik.
Það var vel við hæfi þegar neyð-
arkerfi á morsi var aflagt 31. jan-
úar 1999 og við tók sjálfvirkt kerfi
um gervihnetti, að Óla var veittur
sá heiður að senda síðasta
skeytið á morsinu.
Við Rósa þökkum Óla fyrir vin-
áttu og samfylgd, og vottum börn-
um hans og fjölskyldum þeirra
innilega samúð.
Stefán Arndal.
Ólafur Kolbeins
Björnsson
 Fleiri minningargreinar um Ólaf
Kolbeins Björnsson bíða birtingar og
munu birtast í blaðinu á næstu dög-
um.
✝
Innilegar þakkir til allra sem sýndu okkur samúð
og hlýhug við andlát elskulegrar móður okkar,
tengdamóður, ömmu og langömmu,
NÖNNU GUNNLAUGSDÓTTUR,
Þorragötu 5,
Reykjavík.
Sérstakar þakkir til starfsfólks Vífilsstaða fyrir
góða aðhlynningu og umönnun.
Gunnlaugur M. Sigmundsson, Sigríður G. Sigurbjörnsdóttir,
Jón R. Sigmundsson, Björk Högnadóttir,
og fjölskyldur.
✝
Innilegar þakkir til allra þeirra sem sýndu okkur
samúð og hlýhug við andlát og útför elskulegs
eiginmanns, föður, tengdaföður, afa og langafa,
GUÐMUNDAR GÍSLASONAR,
fyrrverandi bónda í Geirshlíð, Dalabyggð,
Dalseli 29, Reykjavík.
Sérstakar þakkir til starfsfólks á gjörgæsludeild Landspítalans
við Hringbraut. Einnig til sr. Svavars Stefánssonar og annars
starfsfólks Fella- og Hólakirkju.
Guð blessi ykkur öll.
Guðný Jónasdóttir,
Geir Guðmundsson, Margrét Guðmundsdóttir,
Gísli Guðmundsson, Sara Vilbergsdóttir,
Sigurdís Guðmundsdóttir, Eyjólfur Ólafsson,
barnabörn og barnabarnabörn.