Morgunblaðið - 15.11.2007, Blaðsíða 37
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 15. NÓVEMBER 2007 37
íslenskra listamanna fór til Serignan í
Frakklandi fyrir nokkrum árum með
sýningu, og upplifði alveg það sama
eftir öll þessi ár, hann var hræddur
um að missa af lestum og svo flugvél-
inni heim. Hann var þó búinn að
ferðast víða með sýningar sínar árin
þar á milli. Það var stundum ein-
göngu fyrir það hversu stór hann var,
sem við sluppum úr erfiðum aðstæð-
um, sem við vorum búnir að koma
okkur í á börunum.
Ég lýsi þessum tíma vegna þess að
hann var náinn með okkur, og hann
rifjaði hann stöðugt upp þegar við
hittumst. Ég held að honum hafi liðið
sérlega vel þarna á Limburghala
Hollands.
Það væri hægt að rifja upp margar
sögur frá þessum tíma. Biggi var gef-
andi og góður félagi, og þetta var á
tíma þar sem allt var stöðug upplifun
og leit. Á þessum tíma var hollenski
listamaðurinn Bas Jan Ader búinn að
framkvæma sitt síðasta myndverk.
Hann sigldi frá landi á lítilli bátkænu
og ætlaði yfir Atlandshafið. Hann
kallaði verkið „Í leit að kraftaverki“.
Báturinn fannst svo brotinn við
strönd Spánar. Þetta fannst okkur
gott verk. Annað verk eftir hann var
eins konar gildra, sem var kassi þar
sem vín og brauð var undir, og lenti
sá undir kassanum sem freistaðist.
Kannski er þetta lýsing á lífinu með
okkur. Það mynduðust sögur um að
Bas Jan Ader hefði bara sviðsett
verkið, og væri farinn að lifa öðruvísi
lífi. Við förum og við lifum svo öðru-
vísi. Biggi verður áfram hér vegna
þess að hann var góður listamaður,
hvernig sem sú mynd verður, og hef-
ur auðgað þann garð sem hér grær.
Helgi Þorgils Friðjónsson
og fjölskylda.
Það er margt sem kemur upp í
hugann þegar ég minnist þín, Biggi.
Ég held reyndar að þú kærir þig nú
ekki mikið um einhver svona lofskrif.
Þú lést alltaf verkin tala fyrir þig þó
oft hafi ég nú þurft nánari útskýr-
ingar á þeim. Við áttum mörg góð ár
saman, frábæra tíma sem skilja eftir
afar góðar minningar. Allt það vil ég
þakka þér fyrir og ekki síst þann hlý-
hug sem þú sýndir mér alla tíð. Þú
gleymdir aldrei gömlum vini þó
heimshöf skildu að og þótt árin liðu.
Ég vil minnast þín með kvæði eftir
Hannes Pétursson:
Haustkvöld. Langvegir.
Ljósafjöld sveitanna slokknuð
og allt þagnað
– nema einn lækur
einn hestur sem þræðir
beinan stíg
og ber mig í dimmunni
yfir heiðalönd feðra minna
til fjarlægs staðar.
Engu þarf að kvíða.
Nú kular úr opnum skörðum
og lækurinn hljóðnar
í lautunum mér að baki.
Engu þarf að kvíða
klárinn fetar sinn veg
– stefnir inn í nóttina
með stjörnu í enni.
Ég votta Andrési föður hans og
öðrum aðstandendum innilega samúð
mína.
Lúðvík H. Gröndal.
Fréttirnar eru ekki góðar, kæri
vinur.
Við mæðginin eigum svo margar
merkilegar minningar um þig, bæði
sameiginlegar og í sitt hvoru lagi.
Staðir, stundir og atburðir sem birt-
ast auðveldlega í hugarþeli. Síðustu
daga höfum við rifjað upp margt og
brosað breitt yfir hversu sniðugur þú
gast verið. Stórkostlegur, hlýr og
hrjúfur. Í huga Ísidórs varstu auka-
afi og mikið tröll.
Þakka þér fyrir elskuna sem þú
sýndir syni mínum. Fyrir gestrisn-
ina. Fyrir áhugann á velferð minni og
sonar míns. Samtölin um lífsheim-
speki og myndlist.
Við þökkum þér sögurnar allar,
hlátrasköllin yfir tröllatánum, söngv-
ana þína: um þá félaga Njál og Njóla
á hjóli; og svo hinn, um börnin smá.
Þú verður alltaf í hjartanu okkar.
Þínir vinir,
Sólveig Alda og Ísidór Jökull.
Birgir Andrésson er látinn, stóri
maðurinn með enn stærra hjartað og
stórkostlega myndlist að baki. Þær
voru ekki fáar stundirnar sem við
nutum með honum, hvort sem var í
myndlistarskólanum, í Kling & Bang
galleríinu, á Seyðisfirði, á Vesturgöt-
unni, í Feneyjum, á börunum og á
sýningum. Hann hafði gífurleg áhrif
á okkur, hvatti okkur, gerði grín að
okkur, tók okkur alvarlega, sagði
okkur sögur, hlustaði á okkur,
skemmti okkur og kenndi okkur. Nú
verða þær stundir ekki fleiri, ákveðið
blackout í hugum og hjörtum okkar
en Birgir Andrésson, maðurinn,
myndlistin og áhrifin munu lifa með
okkur um ókomna framtíð.
Næsti hálftími verður þrjú korter.
Kling & Bang gallerí.
Daníel Björnsson,
Erling T.V. Klingenberg,
Hekla Dögg Jónsdóttir,
Kristján Björn Þórðarson,
Nína Magnúsdóttir,
Sirra Sigrún Sigurðardóttir,
Snorri Ásmundsson,
Úlfur Grönvold.
Frændur eru frændur og sumir
frændur eru líka frændur, þó ekki sé
um náinn blóðskyldleika að ræða.
Þannig var það alla vega með „Bigga
frænda“ eins og ég lærði að þekkja
hann sem. Birgir var einn af því
áhugaverða og litríka fólki sem ég var
svo heppinn að kynnast ungur í gegn
um foreldra mína. Ég þykist nú ekki
vera mikill listrýnir og ennþá síður
sérstaklega meðvitaður um mitt
þjóðerni, en þrátt fyrir það verð ég að
viðurkenna að mörg verka Birgis,
snertu einhvern veginn Íslendinginn
í mér.
Það sem er mér þó minnistæðast í
fari „Bigga Frænda“ eru faðmlög
hans á góðum stundum, sem voru svo
mikil að manni lá stundum við yfirliði.
Ég mun sakna þess stóra faðms og ég
sendi Andrési, Arnaldi og öðrum að-
standendum mínar dýpstu samúðar-
kveðjur.
Guðmundur Kristjánsson.
Ég kynntist Bigga 1973, árið sem
við hófum báðir nám við Myndlista-
og handíðaskólann. Það tók ekki
langan tíma að átta sig á því að hann
hefði alla burði til að verða afgerandi
listamaður, slík var áran og andinn
yfir manninum, hæfileikarnir aug-
ljósir, hugurinn kvikur, flinkur til
handa, opinn fyrir nýjungum en um
leið næmur fyrir gildi liðinna tíma og
bestu afurða þeirra, a.m.k. því sem
áhugi hans beindist að.
Það er athyglisvert að mjög fljótt
kom í ljós sú sýn er átti eftir að ein-
kenna list Birgis, en það er íslensk
menning á breiðum grundvelli og
ekki síst alþýðumenningin, bók-
menntaleg jafnt sem sjónræn: íslensk
fyndni, kynlegir kvistir, þjóðhátta-
fræði og annað í þeim dúr. Þetta
tengdi hann þeirri listrænu hug-
myndafræði og framsetningu sem þá
var ofarlega á baugi í listheiminum.
Hugarfars- eða hugmyndalega var
þetta mjög snemma á ferð hjá honum
og mjög markvisst, en útfærslan
gekk brösulega framan af, en svo fyr-
ir u.þ.b. 20 árum small allt saman:
viðfangsefni, hugmyndir og útfærsla.
Síðan þá vann hann markvisst að því
að þróa, útvíkka og fullkomna þennan
myndheim sinn. Birgir hafði góða til-
finningu fyrir grafískri hönnun, let-
urfræði og slíku, og tengdi það hinum
gamla menningarheimi, en hönnun-
arþátturinn er kannski hvað mest af-
gerandi þáttur listar hans og sá sem
tengir þessa tvo heima svo sterkt
saman, hinn gamla menningarheim
okkar og nútímann. Þetta var svo ný-
stárlegt í fyrstu að sumum sérfræð-
ingum fornrar íslenskrar menningar
varð um og ó.
Birgir vann lengi við hönnun og
uppsetningu glanstímarita og kom
sér við það upp mikilli kunnáttu í fag-
inu. Reyndar virðist hann hafa fæðst
með þessa hæfileika, en þarna voru
þeir þjálfaðir. Lengi vel fannst mér
samt að þessi hönnunar- og glans-
heimur myndi kæfa listamanninn í
honum, fannst verk hans sjálfs og
vinnubrögð vera farin að smitast
verulega af þessu umhverfi, en það
fór verkunum illa. En að endingu
náði listamaðurinn yfirhöndinni.
Hann kvaddi þennan tímaritaheim
með mikla kunnáttu og reynslu í far-
teskinu, sem nýttist honum við gerð
eigin verka. Honum tókst líka að losa
sig við smartheitakeiminn að mestu.
Það er aðeins í staka verki sem sjá
má þess dálítinn vott.
Það verk Birgis sem hvað mesta
athygli hefur vakið er myndröðin af
hinum kynlegu kvistum sem hann
vann lengi að. Þetta eru stækkaðar
ljósmyndir af fólki liðins tíma sem
skar sig úr varðandi sérkennilega
framkomu eða líferni. Frá því ég sá
þetta verk fyrst fannst mér sem Birg-
ir fyndi til sérlega sterkrar sam-
kenndar með þessum einstaklingum.
Það var sem hann væri að vinna sig
inn í þennan hóp. Það var eitthvert
sár í sálinni, veit ekki hvað, kannski
bara sársauki lífsins, því þó Birgir
væri mikill á velli, djarfur í tali og
allajafnan sláttur á honum, þá leynd-
ist lítil, viðkvæm sál einhvers staðar
djúpt í þessum stóra líkama.
Birgir á að baki sterkan feril. Hann
náði því sem aðeins fáum listamönn-
um hverrar kynslóðar tekst, en það
er að standa fyrir ákveðna, heild-
stæða og ferska sýn og koma henni
frá sér á afgerandi hátt.
Kristinn G. Harðarson.
Mínir vinir fara fjöld,
feigðin þessa heimtar köld,
ég kem á eftir kannske í kvöld,
með klofinn hjálm og rifinn skjöld,
brynju slitna, sundrað sverð og syndagjöld.
(Hjálmar Jónsson frá Bólu.)
Jón Axel Egilsson.
✝
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma og lang-
amma,
HANNA SIGURBJÖRNSDÓTTIR,
Hjallaseli 55 (Seljahlíð),
áður til heimilis í Sólheimum 25,
sem lést föstudaginn 9. nóvember í Seljahlíð,
verður jarðsungin frá Seljakirkju föstudaginn 16.
nóvember kl. 13.00.
Blóm og kransar vinsamlega afþakkaðir en þeim
sem vilja minnast hennar er bent á líknarstofnanir.
Ólafur Sveinsson, Ingibjörg Jónsdóttir,
Arnór Sveinsson, Hrafnhildur Rodgers,
Sigurbjörn Sveinsson, Elín Ásta Hallgrímsson,
ömmubörn og langömmubörn.
✝
Okkar ástkæri
HARALDUR KARLSSON,
Fljótsbakka,
lést á Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri aðfaranótt
10. nóvember.
Útförin fer fram í Þorgeirskirkju laugardaginn 17.
nóvember kl. 13:00.
Guðrún Friðriksdóttir,
Karl Haraldsson, Anna Dóra Þorgeirsdóttir,
Sigurður Haraldsson,
Ólafur Haraldsson, Elín H. Gunnlaugsdóttir
og barnabörn,
Sigurlína Helgadóttir,
Friðrik Helgason,
Þorlákur Helgason,
og börn.
✝
Elskulegur faðir okkar, tengdafaðir og afi,
GUÐMUNDUR ÞORLEIFSSON
frá Svínhólum í Lóni,
andaðist á Hjúkrunarheimilinu, Höfn, Hornafirði,
þann 8. nóvember. Jarðarförin fer fram frá Hafnar-
kirkju föstudaginn 16. nóvember kl. 14.
Þeim sem vilja minnast hans er bent á Gjafa- og
minningarsjóð Skjólgarðs.
Unnsteinn Guðmundsson, Sigríður Kristjánsdóttir,
Ragnhildur Guðmundsdóttir, Eysteinn Ingólfsson,
Áslaug Guðmundsdóttir, Jón Bjarnason,
Júlíus Guðmundsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
✝
Elskuleg eiginkona mín,
INGIBJÖRG BARÐADÓTTIR,
Spítalastíg 4,
Reykjavík,
lést á heimili sínu aðfaranótt mánudagsins 12.
nóvember.
Útför hennar verður frá Dómkirkjunni í Reykjavík
fimmtudaginn 22. nóvember kl. 13.00.
Garðar Jónasson.
✝
Elskulegur eiginmaður minn, faðir okkar, tengda-
faðir, afi og langafi,
GYLFI ÞORSTEINSSON,
Sólvöllum,
Raufarhöfn,
lést miðvikudaginn 7. nóvember á sjúkrahúsinu á
Húsavík.
Útför fer fram frá Raufarhafnarkirkju laugardaginn
17. nóvember kl. 14.00.
Guðný Sigurbjörnsdóttir,
Þór Einarsson, Janet Borques,
Guðmundur Einarsson, Katrín R. Rúnarsdóttir,
Árni Heiðar Gylfason, Erla Guðmundsdóttir,
Sigurbjörn Smári Gylfason, Ólína S. Ólafsdóttir,
Ófeigur Ingi Gylfason, Anna H. Traustadóttir,
Sandra Ösp Gylfadóttir, Halldór Baldvinsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
✝
Elskuleg eiginkona mín, móðir okkar, fósturmóðir,
tengdamóðir, amma, langamma og langalang-
amma,
MARGRÉT BERGSDÓTTIR,
Hvanneyrarbraut 32 A,
Siglufirði,
verður jarðsungin frá Siglufjarðarkirkju laugar-
daginn 17. nóvember kl. 14.00.
Júlíus Þórarinsson,
Hreinn Júlíusson, Sigurlína Káradóttir,
Sigríður Þórdís Júlíusdóttir,
Ingi B. Vigfússon, Hrefna Eyjólfsdóttir,
börn, barnabörn og barnabarnabörn.
✝
Heittelskaður eiginmaður minn, sálufélagi,
besti vinur og pabbi okkar,
ÁSGEIR EINARSSON,
lést miðvikudaginn 7. nóvember síðastliðinn.
Jarðarförin auglýst síðar.
Fyrir hönd aðstandenda,
Linda Björk Hávarðardóttir og börn.