Morgunblaðið - 10.02.2008, Blaðsíða 52

52 SUNNUDAGUR 10. FEBRÚAR 2008 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
MIG langar til þess að vekja athygli á
því að þeim sem þiggja bætur sér til
framfærslu er gróflega mismunað
þegar kemur að því að greiða fyrir
lækniskostnað, rannsóknir, lyf og
fleira, svo sem að ferðast með strætó í
Reykjavík.
Fjárhagsaðstoð einstaklings í
Reykjavík er tæpar 100 þúsund krón-
ur á mánuði fyrir húsaleigu og öllu
sem einn maður þarf til þess að lifa af.
Lækniskostnaður er ekki nið-
urgreiddur en það er gert fyrir ör-
yrkja og eldriborgara sem þó hafa
einhverju meiri fjárráð. Skjólstæð-
ingar sveitarfélaga greiða 21.000
krónur áður en þeir fá afsláttarkort
vegna veikinda. Öryrkjar greiða hins-
vegar 5.200 krónur. Öryrkjar hafa
niðurgreiddar strætóferðir en skjól-
stæðingar borgarinnar ekki. Mér
virðist sem þeir sem hafa allra minnst
sér til framfærslu hafi enga afslætti
að auki, jafnvel þó að um óvinnufæra
einstaklinga sé að ræða. Ég kannast
við að hægt er að fá endurgreiddan
læknis- og lyfjakostnað ef tekjur eru
litlar og fer það eftir ákveðnum
reglum Tryggingastofnunar. En eitt
er víst og það er að enginn fær end-
urgreitt ef hann hefur ekki efni á því
að leggja út fyrir kostnaðinum fyrst.
Ég tel að þarna ríki ekki jafnræði
meðal þegnanna og ef til vill ástæðan
fyrir ógreiddum gíróseðlum fyrir
læknisþjónustu sem enda í lögfræði-
innheimtu með ennþá meiri kostnaði
fyrir greiðendur. Ég tel að skjólstæð-
ingar sveitarfélaganna þurfi talsmann
sem fylgist með þeirra réttindum og
að þau séu virt. Öryrkjar hafa félag á
bakvið sig, börn hafa umboðsmann en
skjólstæðingar sveitarfélaga virðast
ekki hafa neinn ákveðinn talsmann.
Þessu tel ég að þurfi að breyta.
Ég er ekkert undrandi á að ein-
staklingar sem eiga erfitt með að fóta
sig í samfélaginu hugsi til þess að
komast bara sem fyrst á örorkubæt-
ur þar sem þær styðja fólk þó tölu-
vert betur en framfærsla sveitarfé-
laganna.
DAGRÚN
SIGURÐARDÓTTIR,
Fífuseli 18, Reykjavík.
Bótaþegum mismunað
Frá Dagrúnu Sigurðardóttur
Bréf til blaðsins
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík  Bréf til blaðsins | mbl.is
„HÆTTU nú að blessa Guðmundur
– einhversstaðar verða vondir að
vera!“ Mér datt þessi saga um bisk-
upinn góða í hug þegar ég las um
hertar aðgerðir gegn opinberum
reykingum í höfuðborginni okkar
sem sjálf er jú kennd við reyk.
Hvers vegna þessa hörku? Eru
það ekki sjálfsögð mannréttindi að
reykingafólk fái að iðka sína fíkn
eins og allir aðrir, t.d. þeir sem neyta
áfengis eða annarra fíkniefna? Mér
finnst það bara vera allt í lagi að
reykingafólk fái að reykja á afmörk-
uðum svæðum hvort sem er utan-
eða innandyra á veitingastöðum.
Reykingafólki fylgir heldur ekki
þetta ofbeldi bæði gagnvart starfs-
fólki veitingastaða og annarra sam-
borgara okkar sem oft fylgir neyslu
áfengis. Reykingar deyfa og róa en
valda ekki æsingi og ofbeldisfullum
hugsunum eins og stundum fylgir
neyslu áfengis. Sjálfur hef ég ekki
reykt sl. 35 ár því mér tókst eftir
margar tilraunir að hætta að reykja.
En ég hef ekkert við það að athuga
þótt aðrir reyki, hvorki í nálægð við
mig eða annars staðar. Í röðum vís-
indamanna er heldur enginn ein-
hugur um þá skoðun að reykingar
skaði aðra en þá sem stunda þær.
Ég skora því á yfirvöld að hætta
þessari hörku í garð reykingafólks
en reyna heldur að stemma stigu við
vaxandi ofbeldi gagnvart borg-
urunum sem gerir það að verkum að
það er varla þorandi að fara út fyrir
dyr eftir að skyggja tekur.
Hættu nú að blessa Guðmundur,
eða Vilhjálmur, Dagur, Ólafur eða
hvað hann nú heitir borgarstjórinn í
Reykjavíkinni þessa dagana, eins og
biskupinn forðum þegar tröllið bað
hann ásjár.
HERMANN ÞÓRÐARSON,
Eskivöllum 9b, Hafnarfirði.
Einhversstaðar verða
vondir að vera!
Frá Hermanni Þórðarsyni
SAGT er að menn þurfi að bíða í
nokkur ár eftir því að veðurathug-
anir á Hólmsheiði skeri úr því
hvort æskilegt sé að hafa þar flug-
völl Reykvíkinga.
Eitt er það þó sem nú þegar er
hægt að fullyrða með nokkurri
vissu. Þó að það sé ekki algilt er
skýjahæð oftast álíka
hátt fyrir ofan sjáv-
armál á Hólmsheiði
og í Vatnsmýri þar
sem flugvöllurinn
hefur verið í hálfan
sjöunda áratug. Sem
sagt jafnhátt yfir sjó,
en ekki jafn hátt yfir
þessum tveimur stöð-
um. Hólmsheiði er
120 metrum hærra
yfir sjávarmáli en
Vatnsmýrin. Flestar
flugvélar á leiðum
innanlands geta kom-
ið inn til lendingar í Reykjavík
þegar skýjahæð er þar um það bil
65 metrar (200 fet). Þá telst
Vatnsmýrarflugvöllur opinn. En á
sama tíma leynist Hólmsheiði 55
metrum ofar neðra borði skýjanna.
Hún er sem sagt á kafi í þoku. Til
þess að þar yrði þá
hægt að lenda mætti
hugsa sér að flug-
maður reyndi að
sveima neðan skýja úti
á Faxaflóa þar til
neðra borð skýjanna
hækkaði um 120
metra. Það gæti reynt
á þolinmæðina, jafnvel
í sólarhringa, og það
mundi reyndar enginn
reyna.
Þegar Reykvíkingar
og aðrir landsmenn
verða næst spurðir í
skoðanakönnun hvort flugvöllurinn
eigi að vera á Hólmsheiði eða í
Vatnsmýri þyrftu menn að velta
þessu fyrir sér áður en þeir svara.
Skýjahæð yfir
Hólmsheiði
Páll Bergþórsson skrifar um
hugsanleg flugvallarstæði
Páll Bergþórsson
» Þegar lágmarks-
skýjahæð til lend-
ingar í Vatnsmýri er 65
metrar, leynist Hólms-
heiði í þokunni 55 metr-
um ofar neðra borði
skýjanna.
Höfundur er veðurfræðingur og rit-
höfundur.
,,KRISTILEG siðfræði stendur
á brauðfótum vegna þess að hún
byggist á umbun og refsingu. Það
eru hæpnar siðferðislegar for-
sendur.“ Ef sagnfræðingurinn sem
skrifaði þetta í Morgunblaðið fyrir
stuttu væri hér að vitna til
,,karma“-lögmálsins í austrænum
trúarbrögðum væri þessi tilvitnun
ekki fjarri lagi en kristið siðgæði
byggist á persónulegu sambandi
við Drottin Jesús
Krist og umbun og
refsing koma þar
hvergi við sögu.
Af heilbrigð-
isástæðum setjum við
ekki mat á skítugan
disk. Eins er með
Guð, hann setur ekki
siðfræði sína í ,,skít-
uga sál“ ,,Allir hafa
syndgað og skortir
Guðs dýrð.“ Róm.
3:23.
Jóhannes skírari
var sendur til að
greiða veg Drottins, hann boðaði
iðrun til fyrirgefningar synda, svo
kom Jesús með friðarboðskap fyr-
irgefningarinnar. Það má því setja
fram þá líkingu að ,,iðrunin“ sé
sápan á diskinn og ,,fyrirgefn-
ingin“ vatnið sem þvær hann. Hér
vísar líka til dæmisögunnar að
byggja hús sitt á bjargi þar sem
iðrunin er undirstaðan en fyr-
irgefningin húsið. Allur kristinn
lífsmáti byggist á því að auðmýkja
sig undir Guðs voldugu hönd og
deila siðgæðisvitund sinni með
Jesú Kristi í blíðu og stríðu.
En er kristið siðgæði ekki eitt-
hvað fyrir alla? Látum gömlu
húmanistana frá 19. öld svara því,
þá samtíðarmennina, Darwin,
Huxley og Romanes. Charles
Darwin, höfundur þróunarkenn-
ingarinnar, sér ástæðu til að verja
kristniboð gegn árásum, sem hann
verður var við þegar hann kemur
til Englands úr hnattferð rann-
sókna sinna. Tilv. úr ,,Dagbók
rannsóknarmannsins“: ,,Þeir
gleyma, eða vilja ekki muna eftir
því, að valdi heiðinna presta, sem
iðkuðu alla mögulega lesti, er leiða
af trúarbrögðum þeirra, svo að
ekki eru dæmi til slíks annars stað-
ar í heiminum, svo sem mannblót,
barnamorð, blóðuga bardaga, þar
sem sigurvegararnir þyrmdu
hvorki konum né börnum, öllu
þessu hefir kristindómurinn út-
rýmt, og einnig hefir hann að mikl-
um mun dregið úr óráðvendni,
drykkjuskap og lauslæti. Ef ferða-
maður gleymir þessu, sýnir það
ódrengilegt vanþakklæti, því að ef
hann skyldi verða fyrir því að bíða
skipbrot við einhverja ókunna
strönd, mundi hann
biðja Guð þess inni-
lega, að kenning
kristniboðanna næði
þangað. Kenning
kristniboðanna hefur
gert kraftaverk.“
Thomas Huxley, tilv.
úr ,,Ritgerðir um va-
faspurningar“. ,,Bibl-
ían hefur verið vinur
hinna fátæku og und-
irokuðu allt til okkar
tíma. Ekkert ríki hefir
haft stjórnarskrá, þar
sem jafnmikið tillit er
tekið til hagsmuna almennings, og
þar sem eins mikil áhersla er lögð
á það, að skyldurnar skuli metnar
meira en einkaréttindi stjórnend-
anna, eins og kemur fram í þeirri
stjórnarskipun, sem Ísraelsmönn-
um var gefin. Hvergi er þeim
grundvallarsannindum, að velferð
ríkisins til langframa er komin
undir ráðvendni borgaranna, jafn
kröftuglega haldið fram. Ég trúi
því, að mannkynið sé ekki enn og
verði ef til vill aldrei í því ástandi
að geta verið án Biblíunnar“.
George Romanes, tilv. úr ,,Hugleið-
ingar um trúarbrögð“ ,,Þannig er
kristindómurinn eigi aðeins ómæl-
anlega miklu fremri öllum öðrum
trúarbrögðum, heldur og sérhverju
öðru kenninga- og fræðikerfi, varð-
andi siðferðileg og andleg efni, sem
nokkur tíma hefir kunngert verið.
Hvað sem öðru líður, þá er það
víst, að hvorki heimspeki, vísindi
né skáldskapur hafa nokkurn tíma
framleitt þær hugsanir þá hegðun
og þá fegurð, sem á nokkurn hátt
er sambærileg við það, sem krist-
indómurinn hefir komið til leiðar.
Hann sýnir á fullkomnasta hátt allt
það, sem fagurt er og háleitt, allt
það í heimi okkar, sem á öllum
tímum hrífur hið andlega eðli okk-
ar. Hvað hafa öll vísindi og öll
speki heimsins gert til að göfga
hugsunarhátt manna, er sambæri-
legt sé við þessa einu kenningu.
„Guð er kærleikur.““ Þessir menn
sýndu sanngirni og leyfðu reynsl-
unni að móta viðhorf sín.
Pólitískt afsprengi húmanista
eru kommúnistar. Í Kína er Bibl-
ían ritskoðuð og út úr henni hent,
t.d. Opinberunarbókinni. Ef ólög-
leg Biblía finnst hjá einhverjum á
hann á hættu að vera dæmdur af
stjórnvöldum sem glæpamaður og
látinn afplána margra ár fangelsi,
við harðræði, svona var siðgæðinu
líka framfylgt í Sovétríkjunum.
Ráða má það af skrifum þeirra
manna sem kenna sig við trúleysi
og eru óþreytandi við að halda á
lofti andkristnum áróðri í dagblöð-
unum að þeir sæki andagift sína í
sjóði hins pólitíska guðleysis, enda
er þar meiri peninga von. Þetta
ræð ég af því, að þessi hluti,
,,húmanistastofninn“ á Íslandi, ber
þau úrkynjunareinkenni að unna
kristindómnum ekki sannmælis.
T.d. fór einn þeirra í kristna
bænagöngu og skrifaði svo ferða-
sögu sín, ekki var þar satt orð að
finna og lyktaði hver setning af
hroka og mannfyrirlitningu, en
síðan hafa trúbræður pílagrímsins
keppst við að vitna í lygabullið.
Sannleikur á brauðfótum kiknar
undir öllu siðgæði. Þessir van-
trúarmenn hafa þó þá trú, að ef
kristin skírskotun er tekin út úr
íslensku lögum, eins og þeir berj-
ast linnulaust fyrir, þá verði þess
ekki langt að bíða að hætt verði að
kenna kristinfræði í skólum. Að
tala í nafni réttlætis undir vernd
lýðræðis heyrði þá fljótlega sög-
unni til í íslensku samfélagi.
Ég bið íslenskri þjóð Guðs frið-
ar.
Kristið siðgæði
og húmanismi
Ársæll Þórðarson skrifar
um trúmál » Sannleikur á brauð-
fótum kiknar undir
öllu siðgæði.
Ársæll Þórðarson
Höfundur er húsasmiður.
Saga HB&Co á Akranesi
spannar yfir 100 ára glæsta út-
gerðarsögu. Sagan inniheldur
feril framsækins fyrirtækis í út-
gerð, margháttaðri landvinnslu,
verslun o.fl. Nútíma sægreifar í
HB Granda hafa líklega annan
stíl. Slíkir virðast taka minna
mið af fólkinu sem skapað hefur
verðmæti með fyrirtækjum. Sag-
an í byggðarlaginu verður þá
partur af historíunni. Slíkt er að
gerast víða. Þetta verður meira
áberandi einkenni eftir því sem
nýsægreifinn elst meira upp í
borgarlífi, unir sér betur erlend-
is og fellir sig betur við jakkaföt
og bindishnúta hversdags. Ætli
slíkir ráði meirihluta HB Granda
um þessar mundir? Í ágúst sl.
tilkynnti fyrirtækið að öll land-
vinnsla yrði flutt á Akranes. Þar
er nægt rými, fyrirækið átti þar
miklar byggingar, tæki og allt til
alls. Eina sem þurfti að mati HB
Granda var bætt aðstaða fyrir
löndun og nýtt vinnsluhús á kaj-
anum. Hagræðing var skýrð sem
lykilþáttur í þessari samþjöppun
og hlýtur að vera, enda nægt
framboð á góðum löndunar- og
vinnsluaðstæðum þarna. Bestu
aðstæður við Faxaflóa fyrir fisk-
vinnslufyrirtæki. Bæjarstjórn
Akraness kom glöð af fjöllum.
Tóku heimamenn gleði sína, því
ein stærstu fiskvinnsluhús lands-
ins stóðu þar þegar aðgerðalítil
og nægt vinnuafl laust. En bíð-
um við! Þetta var eins og með
veðrið. Fáum vikum síðar, í
september sl., „snérannsér“ og
kom þá önnur tilkynning; „við
erum hættir við, sorry!“ Átyllan
var að Faxaflóahafnir gætu ekki
byggt nýjan hafnargarð nógu
fljótt fyrir nýtt athafnasvæði og
vinnsluhús HB Granda. Lá það
ekki alltaf fyrir hjá „stjórn-
endum“ að það tæki allt að
tveim árum að byggja grjótvörn,
hafnargarð og fiskvinnsluhús?
Hvers konar vinnubrögð við-
gangast hjá einu kvótamesta fyr-
irtæki landsins? Er eitt í dag og
annað á morgun? Nei, bíðum aft-
ur við! Þar kom það svo! Raun-
verulega skýringin, sú sanna,
var að stjórnin á Grandanum
hafði ekki fengið jákvæða af-
greiðslu á erindi um að breyta
athafnasvæði HB Granda við
Reykjavíkurhöfn í íbúðabyggð.
Já, íbúðabyggð! Það sem sæ-
greifana úti á Granda langaði til
var að hámarka gróðann ofan á
kvótaítökin með íbúðarhús-
abraski við gömlu höfnina, rétt
handan við olíutankana í Örfir-
isey. Það var lóðið, lóðabrask var
hin raunverulega ástæða sem
öllum leiknum ýtti af stað. Í dag
hefur öllu starfsfólki hjá HB
Granda á Akranesi verið sagt
upp með stæl og tilþrifum. Ráð-
gert er að tuttugu konur verði
„hugsanlega“ áfram í starfi.
Fróðlegt væri að sjá það excel-
skjal á Grandanum er sýnir
þann ágóða af starfi tuttugu
kvenna á Akranesi sem á að
standa undir fasteignagjöldum,
rekstri og viðhaldi mörg þúsund
fermetra fiskvinnslumannvirkja
sem búin eru bestu tækni á
Skaga. Yfir þetta er aðeins eitt
orð: Grandabraskarar.
Pálmi Pálmason
Grandabrask
Höfundur starfar að fram-
kvæmdastjórn.