Morgunblaðið - 13.04.2008, Blaðsíða 28
athafnamaður
28 SUNNUDAGUR 13. APRÍL 2008 MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/Frikki
Efnahagsvandinn „Ég held að Seðlabankinn hafi gert allt sem í hans valdi stendur,“ segir Lárus Welding.
stað þess hefur Íbúðalánasjóður
stigið á bensíngjöfina. Eina leiðin
fyrir bankana til að keppa við það
hefur verið með erlendu lánsfé. Þeg-
ar sú uppspretta þornaði komu
stýrivextirnir inn af fullum þunga.
Við erum því komin út í horn og
þurfum að vinda ofan af þessu.
En það eru jákvæð teikn á lofti.
Veiking krónunnar eykur sam-
keppnishæfni útflutningsfyrirtækja
og jafnvægi mun komast á við-
skiptahallann. Um leið er léttara yfir
erlendum lánsfjármörkuðum. En við
megum ekki rasa um ráð fram. Það
þarf að endurfjármagna alla banka
heimsins og Íslendingar eru ekki
fremstir í röðinni, þannig að við
megum ekki fara strax af stað. Við
búum við kerfisbundin vandamál,
sem taka þarf á. Ef við ætlum að
halda krónunni þurfa vextir Seðla-
bankans í framtíðinni að vera lægri
og virkari.“
„Árans bankarnir!“
– Er ekki skiljanlegt að sumum
blöskri veislugleði bankanna und-
anfarin ár, ekki síst þegar þeir tala
núna um að herða sultarólina?
„Íslensk fjármálafyrirtæki hafa
skilað gríðarlegum tekjum til lands-
ins. Auðvitað er þróunin hér sú sama
og erlendis. Nú erum við að ganga í
gegnum mikla niðursveiflu og þá
þurfa allir að einbeita sér að rekstr-
inum. Í uppsveiflu einbeita menn sér
að því að ná vexti í tekjum. Ef sú lína
vex hraðar en kostnaðarlínan, þá
eykur það hagnað hluthafa. Horft til
langs tíma, þá erum við að ná tekjum
upp í ákveðnar hæðir, sem skapar
okkur meira svigrúm. Við höfum náð
lánasöfnum sem skila góðum vaxta-
tekjum og þannig verður það áfram.
Svo þegar tekjulínan vex ekki nógu
hratt, þá einbeita menn sér að kostn-
aðaraðhaldi. Það er ekkert órökrétt
við það.
En jú, auðvitað hefur vöxturinn
verið mikill og svona virkar kapítal-
isminn. Þegar vel gengur er glatt á
hjalla, svo koma timburmennirnir.
Talað var um að fara varlega af stað
eftir niðursveifluna árið 2001, en
ekki leið á löngu þar til fjárfestar
voru farnir að trúa því að ekkert
gæti farið úrskeiðis!
Þú mátt ekki gleyma því að fjár-
málakreppan í Bandaríkjunum er
ein sú alvarlegasta sem þar hefur
skollið á og bandaríski seðlabankinn
hefur aldrei brugðist jafn hratt og
harkalega við. Þetta eru áhugaverðir
tímar. En við megum ekki grípa til
þess að segja bara: „Árans bank-
arnir!“ Jú, auðvitað hafa verið gerð
mistök hér eins og annars staðar. Og
markaðurinn mun á endanum
dæma. Vissulega hafa bankarnir
vaxið hratt, en hagnaðurinn er gríð-
arlegur sem það hefur skilað inn í
hagkerfið, meðal annars í formi
skattgreiðslna. Nú eru starfsmenn
bankanna heima og erlendis yfir 8
þúsund, en voru 5 þúsund fyrir rúm-
um tveimur árum.“
Hann fær sér sopa af diet-kók,
hallar sér fram og segir:
„Veistu hvernig ég held þetta verði
núna? Nú munu orkufyrirtæki
spretta upp. Fólk mun vilja vinna í
þeim geira. Ísland er orkuvænt land
og ef fókusinn verður á það, þá skap-
ast mjög áhugaverð stoð undir ís-
lenska þjóðarframleiðslu. Geturðu
ímyndað þér hvernig afkoma Lands-
virkjunar er núna?! Orkuverðið er
tengt álverði! Í þessu felst mikið
tækifæri fyrir Ísland, að vera með
lága skatta og endurnýjanlega orku.
Nú þurfum við bara að markaðssetja
það!“
– Svo höfum við þessa fallegu nátt-
úru?
„Jú, jú,“ segir hann og brosir. „Það
er önnur auðlind sem við verðum að
varðveita.“
Þurfum erlenda fjárfesta
– Það hefur verið talað um samein-
ingar?
„Einmitt, við erum að fara sam-
eina bankana,“ segir hann hátt og
snjallt, smellir fingri og bendir á
blaðamann: „Þú færð skúbbið!“
Svo brosir hann.
„Án gríns þá held ég að það verði
hagræðing í geiranum – það er óhjá-
kvæmilegt. Við erum með bestu
markaðshlutdeild í viðskiptabanka-
starfsemi á Íslandi miðað við fjölda
útibúa, þannig að á vissan hátt erum
við með hagkvæmustu starfsemina
þar. Fjármálaeftirlitið hefur sagt að
frekari hagræðing sé æskilegt, hún
er þegar hafin í sparisjóðakerfinu og
mun verða hraðari.“
– Ertu að fara að vinna aftur með
Sigurjóni?
„Við Sigurjón [Þ. Árnason, for-
stjóri Landsbankans] erum góðir fé-
lagar, en þú verður samt að átta þig á
því að sameiningar munu ekki leysa
nein vandamál, eins og staðan er í
dag. Nú eru allir að einbeita sér að
því að taka til á sínu borði. Einn plús
einn eru ekkert endilega tveir í því
dæmi. Það þarf að tryggja und-
irstöður bankanna og sækja erlenda
fjárfesta. Hvernig stendur á því að
við eigum þessa fínu alþjóðlegu
banka, en það eru nánast engir er-
lendir fjárfestar meðal hlutahafa?“
– Já, hvernig stendur á því?
„Krónan er stærsta skýringin. Það
er vandamál að geta ekki lokað
krónuáhættunni og þessi síðasta
veiking færir okkur nokkur ár aftur í
tímann. Svo hefur okkur ekki tekist
nógu vel að vekja traust og tiltrú á ís-
lensku bönkunum. Það eru erlendir
fjárfestar í öllum stærstu fjármála-
fyrirtækjum á Norðurlöndum nema
þeim íslensku. Þar held ég að við hjá
Glitni getum komið á óvart, því við
finnum mikinn áhuga, ekki síst út af
markaðssyllunum okkar. Það eru er-
lendir fjárfestar í álverunum, en við
þurfum líka að fá erlenda fjárfesta
A Ð A L F U N D U R S A
1 8 . A P R Í L - H A F N A R H Ú S I N U 16:00 ÚT ÚR UMRÓTINU - INN Í FRAMTÍÐINA
Ræ›a Ingimundar Sigurpálssonar, formanns Samtaka atvinnulífsins
Ræ›a Geirs H. Haarde, forsætisrá›herra
Inn í framtí›ina:
Kristín Jóhannesdóttir, framkvæmdastjóri Gaums
Edda Rós Karlsdóttir, forstö›uma›ur greiningardeildar Landsbanka Íslands
Ólöf Nordal, alflingisma›ur
Brug›i› ver›ur upp svipmyndum af íslenskum vinnumarka›i
17:15 Lokaorð: N‡r forma›ur SA - móttaka hefst
Fundarstjóri er Björgólfur Jóhannsson, forstjóri Icelandair Group
Fundarmenn fá n‡tt rit SA um alfljó›avæ›ingu vinnumarka›arins
English translation
ÚT ÚR UMRÓT INU - I N N Í F R A M T Í Ð I N A
O P I N D A G S K R Á
Skráning á vef SA – w w w . s a . i s