Morgunblaðið - 20.07.2008, Blaðsíða 26

26 SUNNUDAGUR 20. JÚLÍ 2008 MORGUNBLAÐIÐ
Í
Persaflóanum, við strendur
Sameinuðu arabísku fursta-
dæmanna, hvílir fjöldi
ósnortinna eyja. Flestar
eru þessar eyjar í eigu
fursta, en einnig hefur færst í vöxt
að Hollywoodstjörnur festi kaup á
þeim til að dvelja á í fríum sínum.
Eyjarnar fyrir utan Abu Dhabi
voru áður fyrr undir stjórn furstans
Zayed bin Sultan Al Nahyan, sem
var mikilll náttúruverndarsinni og
hreyfði ekki við eyjunum. Eftir and-
lát hans erfði sonur hans, Khalifa
bin Zayed Al Nayhyan sumar
þeirra. Þá stofnaði hann fyrirtækið
TDIC til að skipuleggja uppbygg-
ingu á eyjum sínum og öðrum
svæðum, með það í huga að auka
heimsóknir túrista og fólks í við-
skiptaferðum.
Aðaltekjulind arabísku furstanna
hefur hingað til verið olía og gas og
gætu þeir lifað í vellystingum næstu
aldirnar einungis af þeim tekjum
sem þeir fá fyrir þær uppsprettur.
Nú vilja þeir hins vegar ekki ganga
of mikið á náttúruauðlindirnar og
renna hýrum augum til ferða-
manna. Helsta uppbyggingarverk-
efni, sem TDIC stendur í þessa
dagana og reyndar árin, er eyjan
Saadiyat. Bein þýðing á nafninu er
Hamingjueyjan, enda á hún að vera
sælustaður fyrir bæði túrista og
innfædda og þar verður allt sem
hugurinn girnist, baðstrendur, lista-
söfn, golfvellir, verslanir, kaffihús,
veitingastaðir, sæfarasafn og svona
mætti lengi áfram telja.
Snæbjörn Jónasson útskrifaðist
frá Háskóla Íslands sem bygging-
arverkfræðingur árið 1998 og fór í
meistaraprófsnám við University of
Washington í Seattle. Hann ætlaði
aðeins að vera erlendis í eitt ár, en
tæplega tíu árum síðar er hann ekki
enn snúinn heim. Hann réð sig til
vinnu hjá bandaríska fyrirtækinu
Parsons og hefur frá því í sept-
ember sl. búið og starfað í Abu
Dhabi.
Rétt að koma upp úr sandinum
Að íslenskum sið nefndi ég fyrst
veðrið, þegar við Snæbjörn sett-
umst yfir kaffibolla. Sólin skein fyr-
ir utan gluggann og undanfarna
daga hafði veðrið komist nálægt því
að vera eins og á sólarströnd. „Ég
er búinn að vera í úlpunni minni all-
an tímann,“ svaraði Snæbjörn mér,
sem er skiljanlegt, enda er í kring-
um 45 stiga hiti í Abu Dhabi yfir
sumartímann og hann orðinn því
vanur. Hitinn á svo eftir að fara
hækkandi, þótt ótrúlegt sé, og
nærri er ólíft utandyra þar til líður
á september.
Saadiyat-eyjunni er skipt í nokk-
ur svæði, sem eiga að höfða til mis-
munandi hópa fólks. Nú þegar er
byrjað á fyrsta svæðinu, Saadiyat-
ströndinni, 9 km strandlengju. Þar
verður einnig golfvöllur, hannaður
af golfaranum Gary Player, tíu
fimm stjörnu hótel og fimm hundr-
uð einbýlishús. „Við erum rétt að
koma upp úr sandinum núna. Við
höfum dælt töluverðu magni af
aukasandi þar sem golfvöllurinn á
að vera til þess að forma hóla.“
Ein ástæða þess að verkið tekur
langan tíma er að of heitt er í veðri
til að verkamenn geti unnið á dag-
inn. „Lögin segja að verkamenn
sem vinna úti megi ekki vinna á
milli tólf og þrjú á daginn yfir sum-
armánuðina,“ segir Snæbjörn og
bætir því við að það sé heldur ekki
hægt. „Það eina sem maður gerir
utan dyra á þessum tíma er að
svitna.“
– En er ekki heimskulegt að
byggja á sandi?
„Það mætti ætla að það væri
heimskulegt, en þessir menn hafa
gert það alla tíð og það hefur geng-
ið vel. Það er nefnilega hægt að
stýra sandi,“ svarar Snæbjörn.
Hann viðurkennir samt sem áður að
það geti verið erfitt að vinna í
sandi. Oftar en ekki festast bílarnir
á leið í vinnuna og bílastæði og veg-
ir týnast undir sandi. „Þetta er í
raun þeirra snjór.“
Einnig hefur verið hafist handa
að byggja hraðbrautir og brýr sem
tengja Saadiyat við Abu Dhabi ann-
ars vegar og hins vegar við eyj-
arnar í kring. Hraðbrautirnar
samanstanda af fimm akgreinum í
hvora áttina, enda búist við mikilli
umferð um eyjarnar. Það er þó
kannski ekki fyrir hvern sem er að
aka eftir hraðbrautunum á þessum
slóðum. Þó svo að hámarkshraðinn
sé 120 km/klst., þá eru myndavél-
arnar sem fylgjast með umferðinni
stilltar á hámarkshraðann 160 km/
klst. Meðalhraðinn á brautunum fer
þó yfirleitt yfir 200 km/klst., enda
tekur lögreglan ekki þátt í hraða-
eftirliti. Hún reiðir sig á myndavél-
arnar.
Nekt vafasöm
En verkið er rétt hafið og áætlað
er að það klárist ekki fyrr en að tíu
árum liðnum. Á eyjunni mun rísa
menningarsvæði, þar sem systur-
söfn þekktra listasafna rísa. Þeirra
á meðal eru Guggenheim Abu
Dhabi, hannað af Frank Ghery og
Louvre Abu Dhabi, hannað af Jean
Nouvel. Þessi söfn verða opnuð á
næstu árum, en þau eru þó engin
smásmíði enda hafa arkitektarnir
Borg byggð á sandi tælir
Snæbjörn Jónasson verk-
fræðingur fetar ekki
troðnar slóðir og vinnur
að uppbyggingu eyjar rétt
utan við strendur Abu
Dhabi. Hann kom nýver-
ið í vikuheimsókn til Ís-
lands til að kæla sig nið-
ur. Guðný Hrafnkels-
dóttir ræddi við hann um
líf og starf í Sameinuðu
arabísku furstadæm-
unum.
Morgunblaðið/Valdís Thor
Sælueyja Snæbjörn Jónasson starfar í Sameinuðu arabísku furstadæmunum við uppbyggingu sælueyjar.
Heimamönnum Sameinuðu arab-
ísku furstadæmanna er umhug-
að um ímynd sína og landsins.
Þó svo að aðaltekjulind þeirra sé
olía og gas vilja þeir ekki sverta
ímynd landsins. Því er þeim um-
hugað um náttúruna. Af þeim
sökum eru enn eyjar við strend-
ur Sameinuðu arabísku fursta-
dæmanna sem eru ósnertar.
Sumir furstanna eru harðir nátt-
úruverndarsinnar og neita að
fara út í framkvæmdir á sínum
svæðum.
Heimamenn óttast einnig, að
gangi þeir of mikið á náttúruna
og sverti ímynd sína, vilji Holly-
wood-stjörnurnar og ríka fólkið
ekki lengur dvelja á eyjunum í
fríum sínum. Ef svo færi gæti
það vakið upp illt umtal og túr-
istaiðnaðurinn dregist saman.
Náttúruvernd í olíuríki
Sameinuðu arabísku furstadæmin
eru vestrænni en nágrannaþjóð-
irnar að mörgu leyti. Undanfarin ár
hafa íbúarnir keppst við að fá það
besta úr báðum heimum, þó misvel
hafi tekist til.
Þar sem heimamenn eru músl-
imar neyta þeir ekki svínakjöts.
Hins vegar geta ferðamenn og að-
fluttir auðveldlega nálgast það, ým-
ist á hótelum eða í sumum versl-
unarkeðjum. Á þeim stöðum eru þó
viðvörunarskilti, sem vara múslima
við að fara inn.
Eins geta ferðamenn og innflytj-
endur keypt sér áfengi, bæði í
áfengisverslunum og á hótelbörum.
Til þess að kaupa áfengi þarf samt
fyrst að fá sér áfengisleyfi. Það fæst
með því að framvísa vegabréfi, en á
því þarf að koma fram hverrar trú-
ar viðkomandi er. Gluggar áfeng-
isverslananna eru allir byrgðir svo
múslimar sjái ekki inn. En fyrir
handhafa áfengisleyfis eru allir veg-
ir færir.
Gífurlegur fjöldi aðfluttra vinnu-
manna er í landinu og hafa ráða-
menn þess verið harðlega gagn-
rýndir fyrir misrétti, hvað varðar
laun og ýmis önnur kjör. Í stað þess
að einn maður móti sandhól á Saa-
diyat með gröfu, eru tíu til tuttugu
erlendir verkamenn látnir vinna
sama verk með skóflur að vopni.
Verkamennirnir koma flestir frá
Suður-Asíu og þeir fá margir hverj-
ir fjörutíu íslenskar krónur í tíma-
kaup.
Mikill munur er einnig á verk-
fræðingum og öðrum sérfræðingum
frá Asíu og frá Vesturlöndunum.
Laun Asíubúanna komast ekki ná-
lægt því sem sérfræðingar frá Vest-
urlöndunum fá.
Vesturlandabúarnir fá einnig
betri heilbrigðisþjónustu og eru
sendir á sömu sjúkrastofnanir og
heimamenn, en Asíubúar njóta ekki
þessara fríðinda. Þeir eru yfirleitt
sendir á lakari sjúkrastofnanir sem
heimamenn myndu aldrei láta bjóða
sér upp á.
Ef dauðsfall verður á vinnustað
eru greiddar um fimmtíu þúsund
dollarar til fjölskyldu Asíubúa, um
3,75 milljónir króna, en nær einni
milljón dollara til fjölskyldu Vest-
urlandabúa, eða um 75 milljónir kr.
Ekki tíðkast að almenningur sé
með netið, enda er það dýrt. Að-
gangi að því er einnig stýrt og er
lokað fyrir sumar síður og einhver
forrit. Þannig er ekki hægt að hafa
Vestrænt
yfirbragð að
ýmsu leyti