Morgunblaðið - 28.08.2008, Blaðsíða 22
22 FIMMTUDAGUR 28. ÁGÚST 2008 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
✝ Jón LárusGuðnason fædd-
ist á Berserkseyri í
Grundarfirði 13.
september 1928.
Hann lést á Hrafn-
istu í Reykjavík 22.
ágúst síðastliðinn.
Foreldrar hans voru
Sigríður Guðrún
Halldórsdóttir, f. 4.
október 1900, d. 14.
maí 1981 og Guðni
Elísson, f. 31. októ-
ber 1897, d. 15.
mars 1976. Bræður
Jóns eru Halldór, f. 1922, Elís, f.
1926, d. 1994 og Bernharð, f.
1929.
Eiginkona Jóns er Sigþóra
Scheving Kristinsdóttir, f. 13. jan-
úar 1929. Dætur þeirra eru 1)
Guðrún Linda, f. 19. september
1967, gift Pálma Bergmann Vil-
hjálmssyni, dætur þeirra eru Rak-
el Bergmann og Erla Þóra Berg-
mann. 2) Íris Björk,
f. 25. júní 1969.
Börn hennar og
Kristmundar Carter
eru Nadía Carter og
Tanya Carter. Fyrir
átti Íris Söru Lind
Sigurðardóttur,
maki Ómar Sigur-
sveinsson, synir
þeirra eru Jón
Tristan og Almar
Logi.
Jón starfaði við
hin ýmsu störf, bæði
á sjó og í landi, þar
til þau hjónin keyptu Fatapress-
una Úðafoss við Vitastíg í Reykja-
vík árið 1965. Þau byggðu fyr-
irtækið upp af miklum dugnaði og
luku starfsferli sínum þar og er
fyrirtækið ennþá í eigu fjölskyld-
unnar.
Jón verður jarðsunginn frá Ás-
kirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 11.
Hinsta kveðja til elsku pabba.
Þinn andi var sem undurblíður blær,
sem bætti andrúmsloftið fólki í hag.
Í kringum þig var kærleikurinn nær,
þín kæra minning lifir sérhvern dag.
Og þó að ríki sorg um sólarlag
og söknuðurinn væti marga brá.
Ég veit þú lifir fagran dýrðardag
í dásemdum sem reyndar allir þrá.
(Vilhjálmur S.V. Sigurjónsson.)
Þín dóttir,
Guðrún Linda (Gúnný).
Elsku pabbi minn, þegar ég hugsa
til þín fyllist hjarta mitt þvílíku þakk-
læti fyrir að hafa fengið að vera dóttir
þín.
Þú hafðir endalausa þolinmæði og
ekki man ég eftir að þú hafir kvartað
yfir einu eða neinu.
Í veikindum þínum stóðst þú þig
eins og hetja með mömmu við hlið þér
allan tímann.
Við munum hlúa að henni mömmu
fyrir þig, hún var þín stoð og stytta
eins og þú sagðir sjálfur alveg fram á
það síðasta. – Ég þakka þér fyrir alla
hjálpina í gegnum tíðina og þá sér-
staklega fyrir að hafa tekið svona
stóran þátt í uppeldi Söru minnar, þú
varst miklu meira en afi fyrir henni.
Litlu tvíburarnir Tanya og Nadia
voru hluti af sólinni þinni, það var
yndislegt að sjá þær kyssa þig kvöldið
áður en þú fórst. Þú baðst um annan
koss frá þeim eftir þann fyrsta, þú
gafst þér tíma og þrek til að brosa til
þeirra, við elskum þig fyrir það.
Af hverju sagði ég ekki allt þetta
meðan þú lifðir? En ég hvíslaði í eyra
þitt rétt áður en þú fórst og ég veit að
þú heyrðir það því þú reyndir að
segja mér eitthvað sem ég gat ekki
skilið, þú sagðir svo oft. „Íris mín, ég
er svo stoltur af þér“ – og það skipti
mig öllu máli í heiminum. Elsku gamli
gráskalli minn (ég veit þú brosir
núna), við elskum þig af öllu hjarta.
Ég veit að þú ert á góðum stað og
loks líður þér vel. Megi englarnir
vaka yfir þér, elsku pabbi minn, þín
dóttir,
Íris.
Það eru liðin meira en tuttugu ár
síðan ég kynntist tengdaföður mín-
um, Jóni Lárusi Guðnasyni. Þar var
alger toppmaður á ferðinni. Jón var
mikill veiðimaður þegar hann hafði
fulla heilsu og fór mikið í laxveiði.
Ógleymanlegar eru allar þær veiði-
ferðir og samverustundir sem ég átti
með honum. Hann var skemmtilegur
maður og mikill húmoristi.
Jón var heilsulítill síðustu 13 æviár
sín en hélt þó sinni léttu lund þrátt
fyrir að hafa misst nær alla sjón, sem í
leiðinni svipti hann hans helstu
áhugamálum. Hann kvartaði samt
aldrei, sem lýsir skapgerð hans betur
en margt annað.
Jón var harður framsóknarmaður.
Sem dæmi um húmor hans vil ég rifja
upp eitt skemmtilegt atvik. Við
tengdafeðgarnir vorum á leið í eina
veiðiferðina. Við vorum frekar seinir
fyrir og bensínlitlir og langt á næstu
Esso-stöð. Ég renndi því bílnum inn á
næsta Olís- eða Shell-plan og ætlaði
að láta fylla á bensíntankinn. Þá kom
Jón út úr bílnum og sagði: „Nei, nei,
bara fyrir 500 krónur, það dugir okk-
ur til að komast á næstu Esso-stöð!“
Og svo hlógum við báðir.
Jón var góður eiginmaður, faðir,
tengdafaðir, afi og langafi og vitna
tíðar heimsóknir um vinsældir hans.
Það var árið 1965 sem Jón og Þóra
keyptu Úðafoss við Vitastíg og starf-
ræktu fatahreinsunina fram til ársins
1989 er ég, kona mín og mágkona
tókum við rekstrinum. Jón vann samt
áfram í fyrirtækinu í nokkur ár og
var bæði gott og lærdómsríkt að
vinna með honum.
Ég vil að leiðarlokum þakka þér,
Jón minn, fyrir okkar góðu kynni.
Þau gerðu mig að betri manni.
Þinn vinur og tengdasonur,
Pálmi Bergmann.
Elsku afi minn.
Loksins fékkstu langþráða hvíld,
ég veit að þú ert í góðum höndum.
Þakka þér fyrir allar góðu stundirnar
sem við áttum saman. Ég minnist
þess hvað við vorum alltaf miklir
perluvinir. Ég hef alltaf litið upp til
þín og litið á þig meira sem föður-
ímynd. Ég man þegar við horfðum
saman á Chaplin og fórum saman í
ferðalög út á land. Mér fannst alltaf
svo notalegt að sitja í fanginu á þér og
hlusta á skemmtilegar sögur þegar
ég var yngri. Þú kunnir alltaf að
segja svo skemmtilegar sögur. Ég
minnist hvað þú varst góðhjartaður
og duglegur maður. Mér fannst líka
svo spennandi að koma með þér í
veiðiferðir enda varst þú mjög mikill
veiðimaður. Ég á svo margar góðar
minningar með þér að ég veit ekki
hvar ég á að byrja eða enda. Mér
finnst æðislegt að þú náðir að lifa til
að sjá afastrákana þína. Það var mik-
ill heiður þegar þú varst skírnarvott-
ur hjá nafna þínum honum Jóni
Tristani, mér þykir voða vænt um þá
stund. Jón Tristan og Almar Logi
hafa alltaf verið svo miklir afastrák-
ar.
Þakka þér, afi minn, fyrir að hafa
verið þú.
Þín
Sara Lind.
Í dag kveð ég hjartkæran frænda,
Jón Lárus Guðnason. Alltaf var stutt
í brosið og hlátur hjá honum og þótt
hann væri kvalinn var honum mest
umhugað um aðra. Hún Þóra þín var
styrkur þinn og stoð og elsku stelp-
urnar þínar eins og þú sagðir svo oft.
Þú varst svo stoltur af barnabörn-
unum, stelpunum þínum, sem voru
alltaf að hugsa um hann afa sinn, sem
og langafastrákunum.
Elsku frændi, takk fyrir allar
minningarnar sem munu alltaf fylgja
mér um þig og hann Ella þinn. Öll
ævintýrin á Spáni og allar góðu
stundirnar sem þú gafst mér.
Elsku Þóra, Íris, Guðrún og fjöl-
skyldur. Ég sendi ykkur innilegar
samúðarkveðjur á sorgarstundu og
bið góðan Guð að varðveita ykkur.
Elísa Elísdóttir.
Jón Lárus Guðnason
FYRIR átján árum
eða sumarið 1990 naut
ég þeirra forréttinda
sem þáverandi fram-
kvæmdastjóri Gídeon-
félagsins á Íslandi að
fá að sækja alþjóða-
mót og aðalfund al-
heimssamtaka
Gídeonfélagsins sem
eru stórmerkileg sam-
tök á heimsvísu enda
starfa þau í dag í 186
löndum að útbreiðslu
og dreifingu Biblíunn-
ar eða Nýja testa-
mentisins, en eins og
margir vita eru innan
við 200 lönd skráð sem
viðurkennd sjálfstæð
ríki á vegum Samein-
uðu þjóðanna. Þetta
var um það leyti sem
járntjald Austu-
Evrópu var að hrynja
og fyrstu Gídeon-
félögin voru að verða
að veruleika í þeim löndum. En eins
og sumir kannski muna var Biblían
bönnuð bók í löndum Sovétríkjanna
og Austur-Evrópu í um 70 ár.
Fundurinn var haldinn í Kansas
city í miðríkjum Bandaríkjanna og
var flogið héðan til New York áður
en ferðinni var áframhaldið til
Kansas City. Með mér í för var Geir
Jón Þórisson, sem þá var forseti
Gídeonfélagsins á Íslandi en er nú
löngu landsþekktur sem farsæll
yfirlögregluþjónn á höfuðborgar-
svæðinu.
Manhattan
Fyrir milligöngu Flugleiða feng-
um við inni á gistiheimili í New York
sem rekið var af íslenskum hjónum,
þar sem við þurftum að dvelja í
borginni eina nótt áður en við héld-
um ferð okkar áfram. Þar sem hvor-
ugur okkar hafði á þeim tíma komið
til Bandaríkjanna og hvað þá New
York-borgar áður ákváðum við að
taka daginn snemma daginn eftir og
fara niður á Manhattan
til þess að skoða okkur
um.
Á gistiheimilinu gistu
einnig tveir aðrir Ís-
lendingar um nóttina
sem spurðu hvort þeir
mættu ekki slást í för
með okkur, en þetta
voru íslenskir fisksalar
í viðskiptaerindum.
Í neðanjarðarlestinni
á leiðinni niður á Man-
hattan tókum við tal
saman og ræddum
meðal annars um erindi
okkar til Bandaríkj-
anna. Þeir sögðu okkur
frá sínum erindum og
áformum og við Geir
Jón sögðum þeim frá
okkar erindum. Talið
barst að Gídeonfélaginu
og því sem það stendur
fyrir og sýndu þeir mál-
efninu mikinn áhuga.
Þeir höfðu jú fengið
Nýja testamentið að
gjöf frá félaginu þegar
þeir voru í barnaskóla
og fannst starf félags-
ins atyglisvert og báru
lotningu fyrir Biblíunni og Guði og
allt það. Ekki síst fannst þeim mark-
aðssetning félagsins áhugaverð og
útbreiðsla Biblíunnar. Þeir sáu þó
ástæðu til þess að spyrja okkur
þeirrar sjálfsögðu og eðlilegu spurn-
ingar sem við spyrjum okkur iðu-
lega sjálfir: „Til hvers að vera að
þessu? Til hvers að vera að leggja
allt þetta á sig? Les nokkur í þessari
Biblíu eða Nýja testamenti sem þið
eruð alltaf að gefa og dreifa um allt
með ærnum tilkostnaði, tíma og fyr-
irhöfn?“
Nú voru góð ráð dýr. Hverju átti
maður að svara þessari spurningu
svo eitthvert vit væri í? Jafnvel þótt
við að sjálfsögðu vissum að bæk-
urnar væru lesnar og hefðu haft til-
ætluð jákvæð áhrif á líf fólks og ver-
ið svo ótalmörgum til ómetanlegrar
blessunar. Staddir í heimsborginni
New York í fyrsta sinn og það í
neðanjarðarlest við algjörlega áður
óþekktar aðstæður. Ja, hverju hefð-
ir þú svarað?
Ég man að ég svitnaði allur og
fann mig afar smáan gagnvart þess-
ari eðlilegu spurningu. Það voru
sannarlega margar hugsanir sem í
gegnum huga minn fóru á þessari
örskömmu stundu. Ég vildi ekki
bregðast en vissi ekki hvernig ég
átti að bregðast við. Á þessu andar-
taki, í þessum hugrenningum mín-
um, varð mér litið upp og augu mín
staðnæmdust á ungri konu, dökkri á
hörund, sem sat skáhallt á móti okk-
ur. Ég hélt að ég sæi ofsjónir eða
væri að dreyma. Konan var að lesa í
lítilli blárri bók, sem ég kannaðist
strax við enda merki Gídeonfélags-
ins á kápu hennar. Þetta var Nýja
testamentið! Hún sat þarna og var
að lesa í Nýja testamentinu sínu og
hafði strikað undir texta í bókinni
með rauðu og bláu bleki. Þetta var
ótrúlegt. Fyrir mér var þetta nánast
jafn ótrúlegt og að Jesús Kristur
sæti sjálfur þarna í sætinu á móti
okkur.
Eftir að hafa áttað mig á þessum
ótrúlegu aðstæðum benti ég sam-
ferðamönnum mínum yfirvegað á
konuna og sagði eins og ekkert væri
sjálfsagðara: „Nú þarna er nú til
dæmis ein að lesa í Nýja testament-
inu sínu.“ Þeir störðu á konuna og
sögðu síðan eftir að hafa náð andan-
um: Ok, það er sem sagt lesið í
þessu Nýja testamenti.“
Ekki veit ég hvað þeir hugsuðu
blessaðir mennirnir en þeir spurðu
ekki mikið eftir þetta ógleymanlega
atvik. Ég er nokkuð viss um að
þessi uppákoma hafði mikil áhrif á
þá, já okkur alla, ekki síst mig sjálf-
an. Þetta er einhver allra magnað-
asta uppákoma sem ég hef lent í
fyrr og síðar og get ég ekki með
nokkru móti þakkað sjálfum mér
hana.
Um kvöldið þegar við vorum
komnir í næði á hótelið okkar í
Kansas City eftir ferðalagið, við-
burðaríkan og hreint ógleyman-
legan dag, lagðist ég upp í og fór að
rifja þetta atvik upp í huganum.
Endaði ég daginn eins og ég geri
gjarnan með því að taka Nýja testa-
mentið mitt fram. Fletti ég í því og
staðnæmdist fljótlega við orð Jesú
úr Lúkasarguðspajalli 21. kafla,
versum 14-15, íhugandi það sem
gerst hafði fyrr um daginn:
„Verið ekki fyrirfram að hugsa
um, hvernig þér eigið að verjast, því
að ég mun gefa yður orð og visku.“
Ógleymanleg
uppákoma
Sigurbjörn
Þorkelsson skrifar
um Gídeonfélagið
og Biblíuna
Sigurbjörn Þorkelsson
» Benti ég
samferða-
mönnum mínum
yfirvegað á kon-
una eins og ekk-
ert væri sjálf-
sagðara. Þetta
er einhver
magnaðasta
uppákoma sem
ég hef lent í.
Höfundur er rithöfundur, fram-
kvæmdastjóri Laugarneskirkju og
m.a. fv. framkvæmdastjóri KFUM og
KFUK og Gídeonfélagsins á Íslandi.
ÞAÐ vakti athygli
mína, þegar Barack
Obama forsetafram-
bjóðandi demókrata
tilnefndi Joe Biden
sem varaforsetaefni
sitt, að Biden sagði
m.a. í ræðu sinni, að
tími væri til að Banda-
ríkin þyldu ekki önnur
fjögur ár með óbreytta stefnu í ut-
anríkismálum. Þær deilur sem nú
eru á borðinu milli Rússa og okkar
í vestrinu eru af hinu illa. Ég tel að
stefna NATO sé röng og ekki í
samræmi við það sem gert hefur
verið síðustu árin í svipuðum mál-
um. Ég minni á að þjóðaratkvæða-
greiðsla fór fram í S-Ossetíu 12.11.
2006, þar sem 95% íbúanna sam-
þykktu sjálfstæði, sem er svipað og
þegar við Íslendingar gerðum hið
sama 1944 að Dönum forspurðum.
Abkasía lýsti yfir sjálfstæði 1999.
Sögulega verður að telja bæði S-
Ossetíu og Abkasíu eiga rétt á eig-
in sjálfstæði. Það er kaldhæðnis-
legt að vesturveldin skuli fara í fót-
spor Stalíns – hann lagði Georgíu
til þessi lönd 1921 en
þau höfðu þá verið
sjálfstæð að nýju frá
1917. Þegar Sovétríkin
liðuðust í sundur hefði
verið eðlilegt að þau
fengju viðurkenningu
okkar Íslendinga. Ég
minni á, að ég lagði til
í utanríkisnefnd Al-
þingis á sinni tíð að
við viðurkenndum
Eystrasaltsríkin. Jón
Baldvin Hannibalsson
tók þessa stefnu upp
og hún hefur skapað okkur mikla
virðingu. Einnig stóð ég að því
ásamt félögum mínum í Vináttu-
samtökum Króatíu hér á landi, að
draga í fyrsta sinn fána Króatíu að
hún á erlendri grund og krefjast
viðurkenningar okkar á landinu,
það gekk eftir. Við höfum viður-
kennt Kosovo, sem er alveg sam-
bærilegt. Rétt er að minna á að
það voru Georgíumenn undir for-
ystu Saakashvili, sem réðust á S-
Ossetíu og í því sambandi er rétt
að vitna í mannréttindafulltrúa
Evrópuráðsins Tomas Hammar-
berg, þar sem hann segist sleginn
yfir þeirri eyðileggingu, sem orðin
væri í Tskhinvali, höfuðborg S-
Ossetíu, vegna árásar hersveita
Georgíu á hana. Manni dettur í hug
að öfugt við fréttir hafi Saakahvili
verði hvattur af Bush til að gera
þessa árás, því það var eins og við
manninn mælt, að Pólverjar skrif-
uðu þegar undir samning um eld-
flaugarvarnir við Bandaríkin, varla
tilviljun.
Nú hefur Ingibjörg Sólrún Gísla-
dóttir tekið þá ákvörðun, að ganga
í hóp hinna viljugu þjóða, á vit
hernaðar og vopnasölu glæpa-
manna. Þetta samræmist ekki
stefnu okkar Íslendinga, við eigum
að vera boðberar frelsis og sjálfs-
ákvörðunarréttar þjóða. Burt með
vopnaskak og tökum forystu um
raunverulegan friði, án vopna.
Viðurkennum S-Ossitíu og Abkasíu,
það er okkar hlutverk.
Viðurkennum sjálfstæði
Suður-Ossetíu og Abkasíu
Hreggviður
Jónsson skrifar um
viðurkenningu
sjálfstæðis þjóða
»Ég minni á að þjóð-
aratkvæðagreiðsla
fór fram í S-Ossetíu
12.11. 2006 þar sem 95%
íbúanna samþykktu
sjálfstæði
Hreggviður Jónsson
Höfundur er fyrrv. þingmaður
Sjálfstæðisflokksins.
hcjons@gmail.com
MINNINGAR