Morgunblaðið - 06.09.2008, Blaðsíða 18
18 LAUGARDAGUR 6. SEPTEMBER 2008 MORGUNBLAÐIÐ
Eftir Kolbrúnu Bergþórsdóttur
kolbrun@mbl.is
S
tjórnmálamenn sem halda
að allir sigrar séu unnir í
ræðustól á Alþingi lifa í
misskilningi. Það er skylda
stjórnmálaforingjans að
fara út á meðal fólksins,“
segir Guðni Ágústsson
sem er nýkominn úr
fundaherferð um landið. „Ég fékk gríð-
arlega góðar viðtökur, fólk kom til mín og
vildi ræða um pólitík og Framsóknarflokk-
inn og þær áhyggjur sem það ber út af
þjóðmálum. Ég finn að það er þreyta í garð
ríkisstjórnarinnar sem fólki finnst vera að-
gerðarlítil á erfiðleikatímum.“
Ráðherrar í innbyrðis hanaslag
Er hluti af efnahagsvandanum ekki arfur
frá ríkisstjórn Sjálfstæðisflokks og Fram-
sóknarflokks?
„Jú, jú, mesta hagsældartímabil Íslend-
inga skildi líka eftir vaxtarverki og verð-
bólga var of mikil tvö síðustu árin. En það
er skipstjórinn og áhöfnin um borð hverju
sinni sem takast á við þau breytilegu veður
sem verða í efnahagsmálum. Við framsókn-
armenn tókumst á við vandann þegar við
vorum í ríkisstjórn. Niðursveiflan er í raun
alfarið þessa kjörtímabils og þessarar rík-
isstjórnar. Mikill árangur náðist í hjöðnun
verðbólgu frá haustinu 2006 til vorsins
2007, en ábyrgð þeirra sem nú stýra rík-
isstjórn er sú að þeir uggðu ekki að sér.
Ríkissjóður var skuldlaus og ráðherrarnir
töldu að allt myndi gerast af sjálfu sér.
Þenslan var of mikil og við bættist al-
þjóðleg fjármálakreppa. Offararnir í at-
vinnu- og bankakerfinu kenna krónunni um
allt. Árinni kennir illur ræðari. Rík-
isstjórnin situr sem lömuð á milli Seðla-
bankans, atvinnulífsins og verkalýðshreyf-
ingarinnar. Þess vegna stöndum við frammi
fyrir erfiðleikum sem eru farnir að reyna
verulega á heimilin og fyrirtækin. Lítil
skref nú kallast seint í rassinn gripið.
Verðbólgan og ofurvextirnir eru að ræna
fólk og fyrirtæki eignum og atvinnu.
Við framsóknarmenn höfum af ábyrgð-
artilfinningu lagt fram efnahagstillögur til
að leiðbeina þessari ríkisstjórn. Geir
Haarde er hinn vænsti maður og hefur
vegnað vel í pólitík en blessaður forsætis-
ráðherrann hefur sennilega ekki trúað því
hvað væri að gerast og ekki gáð að sér.
Það hefði átt að lækka vexti strax í vor og
koma til móts við fólkið og atvinnulífið,
ekki bara með vaxtalækkunum heldur ekki
síður með framkvæmdum í samgöngu-
málum og atvinnumálum sem nú er verið
að tefja fyrir, eins og í sambandi við álverið
á Bakka og atvinnuuppbyggingu í Þorláks-
höfn. Hundrað milljarða fjárfesting sem
var í kortunum með þúsund störfum fyrir
Íslendinga er fyrir bí þar. Það gengur ekki
að ráðherrar í ríkisstjórn séu í innbyrðis
hanaslag og geti sett lappirnar fyrir hin og
þessi mikilvæg verkefni, eins og Samfylk-
ingarráðherrar leyfa sér. Það er útflutn-
ingur og framleiðslustefna sem við fram-
sóknarmenn setjum á oddinn.
Það er alvarlegt efnahagsástand á Ís-
landi. Samfylkingin hefur verið algjörlega
stikkfrí í því máli. Nánast enginn í hennar
röðum hefur talað um efnahagsmál eftir að
fór að þrengja að. Það eru pólitísk hyggindi
og klókindi að láta Sjálfstæðisflokkinn
svitna við þær aðstæður – og hann gerir
það sannarlega. Þessi ríkisstjórn starfar
aðeins þetta kjörtímabil, inn við beinið þola
flokkarnir ekki hvor annan.“
Sálrænn sigur forsætisráðherra
Breytir hið nýja gjaldeyrislán ekki ein-
hverju?
„Jú, það er skref, þyrfti að vera stærra
en er smá sálrænn sigur fyrir forsætisráð-
herra. Það er nauðsynlegt að framhald
verði á eflingu gjaldeyrisforðans. Þessu
gera flestir sér grein fyrir. Fjöldi hagfræð-
inga hefur bent á að til framtíðar þyrfti
gjaldeyrisforðinn enn að vaxa til mikilla
muna. Þótt fyrstu viðbrögð markaðarins við
fréttum af lántökunni hafi verið góð hefur
krónan þrátt fyrir allt haldið áfram að
veikjast og úrvalsvísitalan einnig og hefur
hún fallið um 50 prósent í tíð þessarar rík-
isstjórnar og það er gríðarlega alvarlegt
mál.“
Þú ert nýkominn úr ferðalagi um landið.
Hvernig á að efla landsbyggðina?
„Þrennt skiptir máli til að byggja lands-
byggðina upp. Samgöngumál eru grundvall-
aratriði. Það þarf að halda áfram með stór-
huga samgöngubætur. Ég sé til dæmis
fyrir mér jarðgöng um Vaðlaheiði, og vest-
ur undir Tröllaskaga sem býr til gríðarlega
sterkt Mið-Norðurland. Það eru til tveir
hálendisvegir, Sprengisandur og Kjölur og
það mun breyta landinu mikið að fá annan
þennan veg byggðan upp sem fyrst. Tvö-
földun frá Reykjavík í Reykjanesbæ, á Sel-
foss og í Borgarnes eru lífæðar í öryggi,
búsetu og atvinnu. Vegabætur á Vest-
fjörðum og Austfjörðum liggja í jarð-
gangagerð, það á að fara undir fjöllin en
ekki yfir þau, það eru leifar frá hestaöld-
inni.
Það hljómar kannski undarlega að segja
það en í byggðastefnu skiptir miklu máli að
byggja borgir. Við þurfum sterka og öfluga
byggðakjarna úti á landsbyggðinni. Ekki af
því að leggja eigi litlu staðina af heldur til
að fólk geti nálgast þjónustu og notið henn-
ar. Framhaldsskólar, háskólar, heilbrigð-
isþjónusta, almenn þjónusta við fólk og fyr-
irtæki, íþrótta- og æskulýðsstarf býr um
sig í stórum bæjum en dreifbýlið eða sveit-
in stækkar og blómstrar sé slík starfsemi í
seilingarfjarlægð.
Svo eru það auðvitað atvinnumálin í víð-
asta skilningi númer eitt tvö og þrjú. Þar
eru einnig fjarskiptamálin lífsspursmál fyr-
ir uppbyggingu atvinnulífsins og búsetu
fólks í dag.“
Á Reykjavíkurflugvöllur að fara eða
vera?
„Flugvöllurinn í Reykjavík er Íslandi
gríðarlega mikilvægur og á að vera í Vatns-
mýrinni, þótt ég útiloki ekki að einhver
hluti hans gæti þegar tímar líða farið út í
Skerjafjörðinn. Það er fagnaðarefni að sjá
hvað höfuðborgarbúar eru skynsamt fólk,
samkvæmt skoðanakönnunum vilja yfir 70
prósent að hann verði á þessum stað. Flug-
völlurinn er Reykvíkingum jafn mikilvægur
og landsbyggðarfólkinu til þjónustu og
ferðalaga. Þessari óvissu og vitleysu á að
ljúka, ég treysti Óskari Bergssyni og
Hönnu Birnu Kristjánsdóttur til þess.“
Andspyrnupólitík Vinstri grænna
Stjórnarandstaðan virðist ekki sterk, hún
er ekki samheldin og það er greinilegt að
Framsóknarflokknum líður ekki vel í
stjórnarandstöðu.
„Stjórnarandstaðan er gerð úr gjör-
ólíkum flokkum. Framsóknarflokkurinn er
ekki vinstri grænn. Róttækasta liðið úr Al-
þýðubandalaginu stýrir Vinstri grænum.
Það fólk hefur rekið harða andspyrnu-
pólitík árum og áratugum saman. Vinstri
grænir er mjög róttækur flokkur, raunar
rauður sem okkur Framsóknarmönnum
hugnast ekki, en það er búið að ljúga því að
einhverjum landsmönnum að Vinstri græn-
ir séu einhvers konar Framsóknarflokkur.
Ef saga Framsóknarflokksins er skoðuð þá
er hún gjörólík sögu Vinstri grænna því
Framsóknarflokkurinn hefur frá upphafi
barist fyrir jafnvægi í samfélaginu og upp-
byggingu, framförum og gróandi þjóðlífi á
öllum sviðum. Frá upphafi hefur hann sett
atvinnumál á oddinn. Það var hins vegar
reynt að skrökva að þjóðinni, ekki síst af
Vinstri grænum, að álver væri komið eða á
leið í hvern einasta fjörð og búið væri að
sökkva Íslandi. Ég sá þegar ég fór um mitt
fallega land á dögunum að enn rís það hátt
og fagurt og álverin eru bara á þremur
stöðum, tvö hérna við Reykjavík og eitt
austur á Reyðarfirði.
Og blessuð Samfylkingin þóttist svo
skyndilega sjá að Ísland væri fagurt. Fagra
Ísland, hrópaði hún í fögnuði yfir nýrri og
óvæntri uppgötvun sinni. Íslendingar hafa
vitað í þúsund ár að land þeirra er fagurt.
Samfylkingin uppgötvaði þau sannindi rétt
fyrir síðustu kosningar.
Það kann vel að vera að fólki finnist að
Í skotlínu á köldum
Bjartsýnn formaður „Ég er bjartsýnismaður og finn að ég á mikinn stuðning í Framsóknarflokknum.“