Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1941, Page 10

HARALDUR OUÐMUNDSSON:
Hvert er viðhorf ríkisvaldsins
fil bræðslusíldarútvegsins?
Sumarið 1940 mun vera eitt mesta síldar-
sumar, sem menn muna. Veðráttan var einn-
ig sérstaklega hagstæð til síldveiða fyrir
Norðurlandi. Það hafa því farið saman góð-
viðri og yfirgripsmikil síldargengd. — Flestir
munu því líta svo á, að nú sé til viðar runnið
eitt mesta hagsældar sumar, sem komið getur
yfir íslenzkan síldarútveg og þá menn, sem
að honum vinna. Sumarið er nú liðið og því
hægt með fullum rökum að benda á þann
sorglega sannleika, að síldveiðifloti lands-
manna átti þess engan kost að nýta að fullu
þá veiðimöguleika, sem fyrir hendi voru
vegna ófullnægjandi löndunarskilyrða.
f línum þeim, sem hér fara á eftir, mun
verða reynt að taka til athugunar það ófremd-
ar ástand, sem ríkt hefur í síldarútvegsmálum
þjóðarinnar um margra ára skeið, enda þótt
það hafi náð hámarki í sumar.
Á s.l. vori var nokkur uggur í síldarútvegs-
mönnum viðvíkjandi bræðslusíldarútgerð á
komandi sumri, vegna styrjaldar þeirrar sem
nú geisar hér í Norðurálfunni. Komu því fram
frá útgerðarmönnum ýmsar kröfur um íhlut-
un ríkisstjórnarinnar til tryggingar hallalaus-
um rekstri síldarútvegsins á sumrinu. Nokkru
eftir miðjan júní tilkynnti stjórn Síldarverk-
smiðja ríkisins að tilhlutun ríkisstjórnarinnar,
að öll sú bræðslusíld, sem Síldarverksm. rík-
isins tækju á móti í sumar yrði aðeins tekin
til vinnslu og greitt út á mál (135 kg.) síldar
kr. 12,00, sem væri óafturkræf lágmarks-
greiðsla, auk þess myndi að loknu starfsári
verksmiðjanna verða greidd verðaukning, ef
hagnaður yrði á rekstri þeirra. Á þessu lág-
marksverði var þó gerð breyting 20. ágúst á
þá lund, að það var lækkað í kr. 9,00 á mál
og stóð verð það sem eftir var veiðitímans.
Stjórn Síldarverksm. ríkisins hefur því á
þessum óvenjulegu tímum, með aðstoð ríkis-
stjórnarinnar, náð sínu langþráða takmarki,
þ. e. a. s., henni hefur tekizt að ná í sínar
aðist sem elding aftur að stýrissveifinni, rak
son sinn frá henni, tekur sjálfur við og segir
syni sínum að setjast í sæti sitt á öftustu þóft-
unni, sem hann og gerði og miðaði nákvæmlega,
hvort faðir sinn léti horfa á túngarðinn og gæti
stýrt svo nákvæmt, að hnífill bátsins aldrei leit-
aði annað hvort norður eða vestur fyrir tún-
garðinn. Og sér til stórrar undrunar, sagði Rós-
inkar fóstri minn mér, að svo hefði faðir sinn
stýrt beint, hvort heldur var á báru eða milli
bára, þá hefði hnífill bátsins jafnan stefnt á
túngarðinn, meðan Árni stýrði, sem ekki var
lengi, þangað til hann heimtaði son sinn til
sín, lét hann halda um stýrissveifina með sér
og sýndi honum og kenndi stjórn.araðferð sína,
er Rósinkar sagði mér, að sér hefði síðan að
góðu gagni komið, þótt hann varla hefði orðið
jafnsnjall föður sínum í þeirri all-miklu íþrótt,
að stýra með snilld, stærri eða smærri opnum
skipum.
VÍ KINGUR
10