Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1941, Síða 13

sjómenn hafa því almennt ætlað henni þá
framsýni, að hún með ráðnum hug inni að
því að tryggja bræðslusíldarútvegi lands-
manna nauðsynlegustu afsetningsskilyrði. —
Stjórn Síldarverksm. ríkisins hefur því miður
ekki uppfyllt þessa siðferðisslegu skyldu sína,
enda þótt henni væri allra manna kunnugast
það öngþveiti, sem ríkir og ríkt hefur í þess-
um málum. Það vita allir, ekki síður stjórn
Síldarverksm. ríkisins en aðrir, að síldarút-
vegur landsmanna hefur um mörg undanfarin
ár bjargað þjóðarbúskapnum frá bráðu fjár-
hagslegu hruni. Til sönnunar því, að ásakanir
þær, sem hér eru fram bornar séu á rökum
byggðar, nægir að benda á þær fyrirgreiðslur,
sem stjórn Síldarverksm. ríkisins veitti til þess
að leyfi fengist til byggingar Hjalteyrar-verk-
smiðjunnar sællar minningar. Flestum mun og
í fersku minni afstaða verksmiðjustjórnar-
innar til ,,Rauðku“-málsins á s.l. vetri.
Þess skal getið sem gert er.
Stjórn Síldarverksm. ríkisins mælti með því
við ríkisstjórnina á s.l. vetri, að byggð yrði ný
verksmiðja á Raufarhöfn fyrir næsta síld-
veiðatímabil, sem ynni úr 5000 málum síldar
á sólarhring, auk þess lagði hún til að vinnslu-
afköst S. R. P., Siglufirði, yrðu aukin um 2500
mál á sólarhring.
Kröfur um að byggð yrði ný verksmiðja á
Raufarhöfn hafði stjórn Síldarverksm. ríkis-
ins borizt mörg undangengin ár frá sjómönn-
um og útgerðarmönnum, svo hún getur varla
talizt frumkvöðull þeirar hreifingar, enda
mikill vafi á að frá henni hefðu komið nefnd-
ar tillögur, ef hljótt hefði verið um afstöðu
hennar til ,,Rauðku“-málsins.
Það munu allir fagna því, að stjórn Síld-
arverksmiðja ríkisins mælti með þessum við-
aukum, en einnig víta harðlega þá þröngsýni,
sem fram kom hjá henniiáminnstu ,,Rauðku“-
máli. Þess er að vænta, að stjórn Síldarverk-
smiðja ríkisins sé nú búin að fá þá reynslu í
þessum málum, sem dugar, til þess að gera
hana meðmælta nýjum verksmiðjubygging-
um eða öðru því, sem að athuguðu máli getur
orðið til aukins hagnaðar fyrir íslenzkan
bræðslusíldarútveg og iðnað. Hvernig gekk
svo með verksmiðjubygginguna á Raufarhöfn
og viðaukann við S. R. P., Siglufirði?
Nýja verksmiðjan á Raufarhöfn gat ekki
tekið til starfa fyrr en 6.—7. júlí, þá með
mjög takmörkuðum afköstum (þess er áður
getið hvernig þar var umhorfs). — Fullum
vinnsluafköstum náði hún ekki fyrr en seint á
síldveiðitímabilinu.
Á Siglufirði varð viðaukinn við S. R. P. að
mestu leyti óstarfhæfur í sumar.
Við nýju verksmiðjuna á Raufarhöfn voru
sett upp sjálfvirk löndunartæki (krani), af
sömu gerð og á Djúpuvík og Hjalteyri. Ki'an-
ar þessir hafa mælitæki í stað vogar. Það er
almenn skoðun þeirra, er til þekkja, að með
mælingunni sé útkoman mjög óhagkvæm fyr-
ir síldarseljanda. Það er margt, sem bendir
til að svo sé, t. d. að úr flytjara kranans fellur
síldin úr talsverðri hæð ofan í mælikerið, og
eftir því, sem hún verður eldri og meyrari
þjappast hún betur saman, svo að í mæliker-
inu verður meiri þyngd, en þegar síldin er ný.
Vogin er ávallt öruggust, og með því fyrir-
komulagi að síld sé ávallt seld eftir vigt, er
girt fyrir allan ríg og rifrildi í framtíðinni,
en af því hefur víst fengist nóg til þessa. —
Margir höfðu gert sér þær vonir, að þegar
Síldarverksm. ríkisins settu upp sjálfvirk
löndunartæki myndu þær ótilkvaddar láta
setja í þau vog, en sú von brást með öllu.
Eigi sala síldar að miðast við þyngd í fram-
tíðinni, verða síldarseljendur að beita sér fyr-
ir því, að lögboðið verði að öll síld sé seld
eftir vigt.
Margir af þeim, sem skipt hafa við Djúpu-
víkur- og Hjalteyrarverksmiðjuniar hafa
sætt sig við mælinguna vegna þess, að löndun
hefur verið þar greiðari en hjá Síldarverksm.
ríkisins, aðallega vegna þess, að þær verk-
smiðjur hafa haft tiltölulega fá samnings
skip miðað við afköst.
Sú afstaða, sem ríkisstjórnin hefur tekið
til íslenzka síldarútvegsins er næsta torskilin,
þar sem hann er stærsti burðarþolsásinn undir
fjárreiðum ríkissjóðs. Það er hægt með fullum
rétti að tileinka ríkisstjórninni bróðurpartinn
af því tómlæti, sem stjórn Síldarverksmiðja
ríkisins hefur sýnt í síldarútvegsmálum þjóð-
VÍKINGUR
13