Sjómannablaðið Víkingur - 01.07.1959, Side 8

unum meiri hætta búin en
b'ryggjunum. Margar bryggjur
eru með skörpum óvörðum horn-
um, og eru tjón á skipum all-
tíð af þeirra völdum. Festarhöld
á bryggjum eru víða of veik og
fá og illa fyrir komið. Þau nægja
fyri'r fiskibáta en ekki fyrir stór
skip. Allvíða eru bryggjur það
litlar, þótt stórum skipum sé ætl-
að að liggja við þær, að viðlegu-
brún þeirra er ekki nema lítill
hluti af lengd skipsins, og er þá
ekki alltaf séð fyrir festarhöldum
í landi. Gallinn er sá, að bryggj-
ur eru sjaldnast fullgerðar, þeg-
ar farið er að nota þær, og tak-
ist skipi að leggjast að slíkri
bryggju í góðu veð’ri, og komast
frá henni aftur óskaddað, er allt
í himnalagi, og ekkert meira að
gert. Mjög víða liggja bryggjur
þannig, að í vissum vindáttum
getur orðið mikill ávaðandi beint
á viðlegupláss skipa. Verður þá
íljótt óliggjandi við þæ'r, þótt vel
hefði mátt liggja þar, éf bryggj-
sn hefði legið öðruvísi. Þessar
bryggjur eru hættulegar fyrir þá
sök, að afar erfitt er að komast
f'rá þeim, þegar hvassviðri stend-
ur á hlið skipanna, auk þess, að
skipum er alltaf hætt við
skemmdum, þegar þau slást í
bryggjur.
Ég ætla ekki að vera margorð-
ur um fyrirkomulag á landi hafn-
anna. Einnig þar mætti margt
betu'r fara. Vöruhús og fiskiðju-
ver liggja víða langt frá bryggj-
unum. Athafnasvæði á bryggjum
og í nánd við þær oft af skorn-
um skammti. Enginn uppskipun-
arkrani er til á landinu, nema
smákranar fyrir fiskiskip, og
nokkrir færanlegir mótorkranar
hér í Reykjavík. Fyrirhyggja og
skipulag er vða ábótavant.
Þau blasa við augum manna
allt of víða út um landið mistök-
in við hafna- og bryggjugerðir,
og það, hve mörgu er ábótavant
í hafnai-málum vorum. Þeir stað-
ir e'ru fáir, og heyra til undan-
tekninga, sem segja má um, að
vel sé gert. Má þar einna helzt
nefna Vestmannaeyjar. Þar hafa
hafnarframkvæmdir verið mjög
til fyrirmyndar á seinni árum,
þótt þæ'r í byrjun einkenndust af
hinum sömu mistökum og ann-
ars staðar á landinu. Mikið er þó
ógert þar ennþá. Miklu meira
þarf að dýpka þar inni, og Eiðið,
þarf að verja fyrir skemmdum
af völdum vestanbrimsins, sem
riður grjóti upp á kambinn og
inn í höfnina. Virðist liggja bein-
ast fyrir, að reka niður öflugt
járnþil innan á Eiðinu til að
stöðva þennan grjótburð. Von-
andi verða þar engin mistök við-
höfð. Þessi illræmdu mistök við
hafna- og bryggjugerði'r eru orð-
in of mörg og of dýr fyrir þjóð-
ina. Mistök geta að vísu alltaf
orðið, á hvaða sviði sem er, en of
mikið má af öllu gera. Það má
ekki halda áfram að gera garða
út í sjóinn, sem skekkjast og
hrynja við svo að segja fyrsta
sjó, sem á þeim brýtur, eða sem
komnir eru upp á þurrt land
vegna aðburðar eftir nokkur ár.
Það má ekki halda áfram að dæla
sandi út fyrir hafnarmynni, sem
berst jafnóðum inn í höfnina aft-
ur, eða að haga verkinu þannig,
að sandur hrynji jafnóðum aftur
niður í það, sem grafið hefur
verið, og fylli það upp. Það má
ekki halda áfram að gera hafnir
svo þ'i'öngar, að skip hafi ekkert
svigrúm til að athafna sig inni
í þeim, og að þau séu í stöðugri
hættu, ef veður versnar, á með-
an þau eru þar inni. Það má ekki
segja botn í höfnum og við
bryggjur hreinan sandbotn, þeg-
ar mikið er þar af grjóti, og
höfnin svo grunn, að skip taka
niðri á þessum steinum, ef nokk-
uð er í sjóinn. Það má ekki halda
áfram að hafa óvarin skörp horn
á bryggjum fyrir skip að b'rjóta
sig á, og heldur ekki að láta stein-
ker með neðansjávar útskotum
liggja þannig inni í þröngum
höfnum, að skip eigi á hættu að
rekast á þau, og stórskemmast
fyrir neðan sjólínu. Og síðast en
ekki sízt. Það má ekki halda
áfram að d'reifa því fé, sem veitt
er til hafnarmannvirkja á fjölda
staða á sama ári. Á síðasta þingi
voru veittar 12 milljónir króna
í þessu skyni til 60 staða á land-
inu, eða 200 þús. til hvers staðar
að meðaltali. Fjárveitingar e'ru
frá 900 þús. niður í 15 þús. Með
þessu móti sést aldrei fyrir end-
ann á því, að nein höfn verði
fullgerð, auk þess, að verkið verð-
ur miklu dýra'ra með því, að hafa
það fyrir nokkurs konar íhlaupa-
vinnu. Það verður að gera átak
til að gera helztu hafnirnar, í
það minnsta, sæmilega nothæfar,
en láta 'hina’r sitja á hakanum í
nokkur ár, nema það, sem þær
þurfa til nauðsynlegustu lagfær-
inga og viðhalds. Nú sem stend-
ur liggja tugmiiljónir króna í
hálfgerðum, og svo að segja ónot-
hæfum hafnarmannvirkjum, og
þessi mannvirki halda áfram að
ve'ra ónothæf, eða í það minnsta
illnothæf um ófyrirsjáanlegan
árafjölda, ef fénu, sem veitt er
til 'hafnarframkvæmda verður
dreift á sama hátt og hingað til.
128
VÍKINGUR