Sjómannablaðið Víkingur - 01.07.1966, Blaðsíða 12

suðvestur af Dyrhólaey. Lunda-
drangur, sem er eins og kastali
suður af eynni, er hann syðri
grunnlínupunktur í landhelginni,
og svo síðast Háidrangur, milli
Dyrhólaeyjar og Lundadrangs-
Auk þess eru flúðir og sker und-
an Dyrhólaey, en koma eigi við
sögu. Háidrangur er hæstur af
Dyrhóladröngum, 56 metrar á
hæð og mikið til þverhnýptur allt
um kring. Er hann sögufrægast-
ur af dröngunum, og kem ég að
því síðar.
Dyrhólahverfingar hafa frá ó-
munatíð stundað eggjatekju og
fugla, þá er gefið hefur í drang-
ana. Fóru þeir venjulega tvær
ferðir árlega í drangana.
Fyrst í svartfuglaeggin 6 vik-
ur af sumri og svo til fýlunga-
tekju 17 vikur af sumri. Allmjög
var það misbrestasamt að dranga-
færi væri á þessum tíma, sjór
varð að vera ládauður, svo að
hægt væri að leggja að dröngun-
um.
Mest var af svartfug’inum í
Mávadrang. Var auðveld upp-
ganga í dranginn. Fóru dranga-
menn ávallt með fjallabönd með
sér, því að síga varð í drangana,
því að á sillum verpti langvían,
og fýllinn. Auðveldust var u])p-
gangan í Lundadrang. Drangur-
inn er holur að innan og boga-
göng inn í hann að fara. Fr sú
leið fær á áttæring inn í drang-
inn og fóru Dyrhólahverfingar
ávallt þá leið, þá er þeir fóru í
dranginn. Er það mjög undra-
vert að sjá hvernig sjórinn hefir
holað móbergið í drangnum. 1
Lundadrang var allmikil eggja-
taka og éins allmikið af fýl.
Háidrangur var ekki nytjaður
fyrr en laust fyrir síðustu alda-
mót, var hann ókleifur en hafði
lengi freistað drangamanna sök-
um þess að uppi er hann sléttur
og grasi vaxinn. Verpti þar mikil
mergð af fýl, sem ekki var hægt
að ná.
Reynt hafði verið að klífa
dranginn, en eigi tekist, hafði
maður hrapað þar til bana við
slíka tilraun.
Svo var það vorið 1896 að
Hjalti Jónsson (Eldeyjar Hjalti),
semur við landeigendur að leggja
veg upp á dranginn. Tókst sú til-
raun með ágætum, rak Hjalti
fleyga í bergið og lagði síðan
járnkeðju í dranginn þar sem að
ókleifir hjallar voru. Hjálpar-
maður Hjalta við þetta verk var
Skúli Unason á Fossi í Mýrdal.
Eftir þetta var ávallt farið i
Háadrang þá er færi gafst. —
Fyrstu árin var upp undir eitt
þúsund fýlungar, sem teknir voru
uppi á Háadrang, en fór svo smá
minnkandi, á síðari árum sem
drangaferðir voru stundaðar mun
tala fýlunga uppi á drangnum
hafa verið nálægt fimm hundr-
uðum.
Það er eins með Dyrhóladranga
og Reynisdranga, að drangaferð-
irnar eru nú aflagðar fyrir all-
löngu síðan. Þó var farið lengur
í Dyrhóladranga, jafnvel eitthvað
fram yfir 1940.
Drangamenn voru ýmsir full-
hugar úr Dyrhólahverfi, svo sem
Loftsalabræður Þorsteinn og
Björn Guðmundssynir. Þá var
Eyjólfur Jakobsson á Dyrhólum
mikill fjallamaður. — Sennilega
mun hann síðastur hafa farið á
Háadrang. Sagði hann mér að
festin, sem Hjalti lagði væri orð-
in allmjög ryðbrunnin og tærð
þar sem hún lá í grasi á brún-
inni á drangnum. Það væri auð-
velt að lenda þyrlu á Háadrang,
svo sléttur er hann að ofan og
stór um sig.
Þessar drangaferðir í DyrhóJa-
dranga eru nú lagðar niður, því
miður. Þetta var íþrótt, sem
stælti og lcallaði til dáða syni
sveitarinnar. Það er með dranga-
ferðirnar í Mýrdal, að þær hafa
orðið að þoka fyrir ýmsu nýju,
sem nýi tíminn hefur flutt með
sér, en skapar enga afreksmenn.

gen'ð aS undirbúa niSursetningu.
Yfirvélstjórinn, Bergsveinn Bergsveinsson,
fylgist meö starfi kafaranna.
VlKINGUR
194