Sjómannablaðið Víkingur - 01.08.1973, Blaðsíða 17

Þegar Texaco-Ohlahoma fórst
Gísli Kolbeinsson, þýddi.
Þessi grein barst okkur skömmu eftir lát þýöanda.
Gísli Kolbeinsson var kunnur sjómaöur og rithöfundur.
Snemma nætur laugardagsins
27. marz 1971, heyrðu nokkrir af
áhöfn tankskipsins Texaco Okla-
homa, sem staddir voru aftur á,
í vistarverum háseta og véla-
manna, brak og bresti og fundu
því næst harðan hnykk, eins og
við áxækstur. Skipið hafði brotn-
að í tvennt við tanka núrner f imm
aft-an við skipsyfii’bygginguna.
Þó svo mönnum væri ekki fylli-
lega ljóst í augnablikinu hvað
hefði eiginlega gerzt, þá vöktu
þeir alla sem sváfu aftur í. Og
nokkrir þeiri'a þustu út á þilfar.
Þeir sáu undir kjöl á stefni síns
eigin skips og fi’ambygginguna
koma rekandi fyrir sjó og veðri
beint á móti þeim. Allir á aftui’-
helmingnum voru nú umsvifa-
laust kallaðir á dekk. Þeir íænndu
strax davíðunum við stjórnborðs-
björgunai’bát númer þrjú og
gei’ðu hann kláran til sjósetning-
ar. Meðan á því stóð, sáu þeir
greinilega ljósmerki frá stjórn-
pallinum, sem rak að þeim, og í
sömu mund skall stjórnborðs-
kinnungurinn á aftui’hlutanum
stjói’nboi’ðsmegin. Þessi ljósblikk
voru síðustu mei’ki um líf á fram-
hlutanum, sem riðlaðist nú aftur
með þeirra helmingi, braut
st j órnborðsb j örgunarbátinn í
spón, kengbeygði davíðurnar og
framkallaði við núninginn svo
mikinn hita að hann bi’enndi
málninguna innan af jái’nþiljum
vélarrúmsins.
Vélstjóranum tókst að bakka
afturhlutanum frá stefninu og
koma þannig í veg fyrir frekari
skemmdir og eyðileggingu. Frám-
hluti tankskipsins rak síðan burt
og hvarf mönnum á skuthelm-
ingnum sjónum.
Þetta var upphaf sjóslyssins
úti fyrir Cape Hatteras sem í
stoi’mi og stórsjó kostaði þrjátíu
og einn mann lífið.
Þessi síðasta ferð Texaco-Okla-
homa hófst í Port Arthur Texas
þann 22. marz, þegar lokið hafði
verið við að fylla framtanka
skipsins tvöhundruð og tuttugu
þúsund tunnum af bi’ennsluolíu.
Áhöfn skipsins var fjöi’utíu og
fjórir menn, og ákvöi’ðunarstað-
ur þess Boston, Massachueset, en
sú ferð tók undir venjulegum
kx’ingumstæðum fimm til sex
daga ef farin var stytzta leið og
Texaco-Oklahoma sigldi fulla
ferð, eða níutíu og þrjá öxulsnún-
inga á mínútu.
Þann 24. marz hafði skipið
norðlæga stefnu upp með austur-
strönd Florída. Veður fór stöð-
ugt versnandi og næsta dag hafði
vindur og sjór náð því marki, að
breyta varð stefnu í hvei’t sinn
og senda þui’fti mann milli
stjórnpalls og skuthúss. Á tíma-
bilinu milli kl. 16—20 var slegið
af ferðinni. Fyrst voru keyrðir
64 snúningar síðan 65 og 60 og
loks 50 öxulsnúningar á mínútu.
Áður hafði verið dregið úr fei'ð
og keyrðir 86 snúningar í því
augnamiði að nota afgangsoi’k-
una til að velgja upp olíuna í
fi’amtönkunum áður en henni
yrði dælt í land í Boston. Þegar
síðast var slegið af ferð hafði
Texaco-Oklahoma siglt inn í ofsa-
veður. Þrjátíu til fj önxtíu feta
sjór braut yfir skipið og sextíu
til sextíu og fimm hnúta stormur
hvein um reiða (vindhi’aði 11—
12 stig á Beaufort-mæli). Skipið
lét illa að stjórn.
Klukkan var um 03.30 á laug-
ardagsmorgni þegar Texaco- Ok-
lahoma svo brotnar í tvennt og
einangi'ar þrettán menn, þar á
meðal skipstjóra, loftskeytamann
og alla stýrimennina á stafn-
helmingnum. Á skuthelming voru
mennirnir þi’játíu og einn tals-
ins — og vegna nokkurs bak-
borðshalla áttu þeir í ei'fiðleik-
um með að fóta sig á skutþiljum
og klukkan uni fjögur slökktu
þeir undir bakborðskatli af ótta
við að sjór kæmist í vélarrúmið.
Eftir það hafði þetta í’ekald
þeiri’a aðeins orku frá stjórn-
borðskatli. Þeir reyndu að dæla
fai’minum á rnilli tanka og settu
upp gráðuboga til að geta fylgzt
með breytingum slagsíðunnar ef
vera kynni að eitthvert skilrúm-
anna í tönkunum biysti.
Er hér var komið sögu, hófust
þeir einnig handa að senda út
neyðai’köll og búa sig undir að
yfirgefa stjórnlausan skuthelm-
inginn ef nauðsyn ki’efði, en á
þeim helmingi voru upphaflega
tveir bj örgunarbátar ásamt ein-
um fimmtán manna gúmmífleka,
bj örgunai’belti fyrir þá alla og
nokkrir bjarghringir. Vegna við-
gerðar, höfðu öll tæki vei’ið fjar-
lægð út bakborðsbj örgunarbát og
var það fyllilega leyfilegt sam-
kvæmt reglugerð (46 CFR, 33,
25—15), þar eð aðrir bjöi'gunar-
bátar á skipinu gátu hæglega
fleytt allri áhöfninni ef nauðsyn
krefði. En nú höfðu tveir af þess-
um bátum rekið burt með stafn-
helmingnum, sem eins og áður er
frá greint, hafði þar að auki brot-
ið stjói’nboi’ðsbjöi’gunarbát á
skuthelmingi, svo áhöfn hans átti
nú aðeins um þann kost að velja
að lappa upp á og útbúa bak-
boi’ðsbátinn í skyndi og gei’a
hann sjófæran. Síðan var bátn-
um lyft úr stólnum og hann gerð-
VIKINGUK
265