Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1975, Side 46
rándýru veiðarfærum er bunkað
aðhalds- og eftirlitslaust og þyk-
ir allgott ef hægt er að vitja um
netin, kannski þriðja eða fimmta
hvern dag. Aflinn sem þannig
fæst er forskemmdur óþverri,
sem hengdur er til þurrkunar, —
refum og hröfnum til fóðurs. Það
sem fullþornar eftir frekari ýldu
er pakkað inn á svertingjana í
Afríku eftir margítrekaðar sendi-
nefndir og umræður og við þetta
er heil hersing matsmanna og
yfirmatsmanna; allur sá fjöldi,
sem ætlar sér ómorkna seðla út
úr starfseminni. Á sama tíma,
sem barist er fyrir útfærslu land-
helginnar „til verndar fiskistofn-
unum“ er þessi gengdarlausa
netaveiði óátalin og jafnvel
styrkt beint og óbeint.
Heyrt hef ég frá kunnugum
manni að einn af hæstu bátunum
hér á Suðurnesjum, sem stundar
netaveiðar, hafi 16 trossur, 12—
15 net í sjó og dragi 8 trossur
til skiptis, sem sagt næstum all-
ur fiskur tveggja nátta — og
auðvitað eldri, ef ógæftir hamla.
Því miður er kunnugt um ýmis
brögð, sem sumir sjómenn leyfa
sér að nota til að reyna að blekkja
eftirlitsmenn við innvigtun á
fiski upp úr sjó.
Hvað er annars varið miklum
fjármunum í eftirlitsmenn, mats-
menn, reglugerðir, erindi í út-
varpi, sjónvarpi og blöðum, ráð-
um og nefndum til að brýna fyrir
íslenskum sjómönnum og fisk-
vinnslumönnum, vöndun og aftur
vöndun á meðferð fiskjar? Þetta
er að vísu gott og nauðsynlegt —
en þegar allt kemur til alls, virð-
ist ekki vera nægur strangleiki
í þessum málum; þó er þetta orð-
ið nokkuð gott viðvíkjandi hrað-
frystihúsunum, en þegar til sölt-
unarstöðvanna kemur er sagan
allt önnur; — þá er eins og allt
eftirlit sé upphafið eftir að fisk-
urinn er kominn í hús og eigend-
urnir megi fara eins illa með
hann, sem þeim sýnist og gera
meira og minna af honum að vöru
nr. 2, sem hefði getað verið núm-
er 1, bæði vegna þess að fiskur-
inn hefur legið of lengi íslaus og
ekki verið unninn upp, til þess að
losna við að borga eftirvinnu-
kaup — eða hann er of sparlega
saltaður. Ég fullyrði að víða
reikna fiskeigendurnir það í
krónum, hvort borgi sig betur að
fá meira og minna í númer 2 og
líta svo á að munurinn sé ekki
svo mikill á nr. 1 og 2.
En þetta er þjóðhættulegt, þeg-
ar gerð er fyrsta flokks vara að
annars flokks vöru og verra.
Línu- og handfærafiskur á að
geta verið 90—95% fyrsta
flokks, sé rétt að farið.
Þegar sjómönnum og fiski-
fræðingum ber saman um að fisk-
ur fari þverrandi og stofnarnir
séu í hættu, ætti að vera alvar-
legt eftirlit með þessum málum
og engum að líðast að skemma
góðan fisk vegna misreiknaðs
hagnaðarútreiknings.
Stórkostlegt réttlætismál væri
það — og raunar alveg sjálfsagt,
eí tekin væri lína: 1 sjómíla
frá norðurnefi á Reykjanesi
(Aunglabrjóstnefi) í vestur og
lína frá þeim punkti í Stafnes-
vita og banna allar netalagnir
innan þess svæðis. Hér í Höfnum
er aðeins aðstaða til smáútgerð-
ar, sem er atvinnuvegur, sem
stundaður hefur verið hér frá
alda öðli — fyrst á opnum ára-
skipum, en nú á seinni árum á
vélknúnum 4ra—6 tonna opum
bátum og nokkrum litlum dekk-
bátum, sem eingöngu stunda
handfæri og hafa skilað þjóðar-
búinu 30—60 tonnum á færi yfir
úthaldstímann.
Nú er svo komið að við þeys-
um vonsviknir og í vandræðum
um grunnmiðin, allt frá Stafnesi
suður að Röst, án þess að geta
rennt færi, því alls staðar eru net
og aftur net og árangurinn er tap
á þessu eina veiðarfæri okkar —
slóða og sökku og afli verður
sára lítill, en tapið tilfinnanlegt,
þ.e. 6 krókar á 60 kr. hver — 360
sakka á 200,00 kr. og taumur á
70,00 kr. eða samtals kr. 630,00
ogþegar slóðarnir fjúka frá 3
upp í e.t.v. 8 geta menn lagt sam-
an ókjörin, en allur sá fiskur, sem
VÍKINGUR
198