Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1977, Blaðsíða 31

Fremri hlutinn af stórum bláhval. Verkstjórinn Þórir Þorsteinsson stendur niðri til
vinstri. Við hlið vegavinnuverkstjórans Valdimars Eyjólfssonar Akranesi. Ljósm.:
Jafet Hjartarson vélstj. 1959.
Nú er árið 1976 að kveðja. Þetta
liðna ár mun bera hátt á spjöldum
sögunnar. Viðurkennd 200 mílna
landhelgi umhverfis ísland, verður
alla tíð talin stór atburður, að vera
búin að koma breskum fiskiskip-
um öllum í burt af okkar miðum,
án mannfórna, hefði einhvern
tíma þótt stór frétt og er það. Fyrir
ári síðan og í fyrravetur var útlitið
ekki gott, þegar stórveldið Bret-
land sendi herskipaflota hér inn á
okkar umráðasvæði, í þeim til-
gangi að verja sína togara við
veiðar, mót okkar vilja. Þó við
hefðum ekki á að skipa nema fáum
og smáum skipum í mótleiknum
miðað við bretana, þá áttum
við þó hugdjarfa, þolgóða og
leikna menn í starfi í varnarstöð-
unni. I þessum ójafna leik, áttum
við vissulega samúð margra, þó
ekki bærist nein hjálp frá okkar
erlendu verndurum, á Miðnes-
heiði. Það sannaðist nú, sem oftar,
að sá sem berst fyrir réttum mál-
stað, hlýtur að vinna að lokum, og
það gerðu íslendingar með heiðri
og sóma. Allir sannir íslendingar
fagna af alhug þessum stóra sigri.
Nú er okkar sjálfra að gæta vel
okkar fengsælu fiskimiða. Ala upp
að nýju þá fiskistofna, sem verst
eru farnir, eftir gegndarlausa rán-
yrkju margra ára. Þeir eru margir
skipsfarmarnir, sem erlend skip
hafa tekið af íslandsmiðum og flutt
heim til sín. Reyndar sér á, þar
sem búið er að ofveiða þær mikil-
vægustu fiskitegundir, sem mikið
var þó til af, en það er þorskurinn
og síldin. Nú er íslendinga sjálfra
að stjórna, veiðum þannig að
þessir fiskistofnar, ásamt öðrum,
nái því að verða stórir og sterkir á
nýjan leik. Því þarf samvinna að
vera náin og góð á milli sjómanna
og fiskifræðinga. Það er ein verstöð
í voru landi, sem mætti hafa til
hliðsjónar, þegar farið verður að
skipuleggja sóknina í fiskstofnana
að nýju. Þar hefi ég í huga hval-
veiðistöðina í Hvalfirði: Þar eru
veiðireglur strangar og eftir þeim
farið. Þar miðast veiðin við það að
koma með óskemmt hráefni að
landi og vinnslan í landi miðast
við það að breyta hráefninu í
fyrsta flokks vöru. I þessari stöð er
flest, ef ekki allt til fyrirmyndar.
Loftur Bjarnason.
F. 30.4 ’98. D. 15.7 ’74.
Framkvæmdastjóri Hvals H.F. frá upp-
hafi til dauðadags. Hann var lands-
kunnur dugnaðar- og drengskapar-
maður.
Mörg undanfarin ár hefur steypi-
reyður ekki verið veidd, svo stofn-
inn hefði næði til að eflast að nýju,
eftir að hafa verið veiddur að hluta
fyrstu starfsár stöðvarinnar. Sú
hvaltegund, sem mest hefur verið
veidd er langreyður, búrhveli
einnig svo og sandreyður. Þrátt
fyrir það að mikið hafi borist að
landi ár hvert af þessum fáu teg-
undum, virðist ekki hafa verið um
Dfveiði að ræða, því þegar yfir
heildina er litið má segja að veiðin
hafi verið ótrúlega jöfn, þó eru
þessar veiðar háðar veðri, sem
aðrar veiðar. Þegar litið er lengra
aftur í tímann, til þeirra ára, þegar
norðmenn gerðu út á hvalveiðar
frá íslandi, bæði frá V'estfjörðum
og austurlandi. Þar mun annar
háttur hafa verið á, semsagt meira
hefur borist af hval að landi í
vinnslustöðvarnar, en þær höfðu
möguleika á að vinna úr. Reyndar
hefur þá mikið farið í súginn og
veiðin sjálf verið hrein rányrkja.
Reyndar urðu endalok þeirrar út-
gerðar endaslepp, að sögn og
lögðust niður með öllu.
Síðan líða nokkur ár, þar til að
sú hvalveiðistöð, sem nú er rekin,