Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1979, Page 39

búinn að flæma burt fyrir löngu,
en í hliðarherbergi sat að snæðingi
mötuneyti yfirmanna í verksmiðj-
unum, forstjórar, skrifstofumenn
og annar aðall þorpsins.
„Púh!“ sagði hótelstýran mad-
dama Jóna, sem í þessu sigldi hjá,
hnarreist og holdmikil, með nýja
krás á fati handa mötuneytinu.
„Getið þér ekki komið þessu svíni
út, hann sénerar fólkið.“
Það var ekki ofsögum sagt að
matsveinninn væri illa til reika.
Hann hafði marghellt ofan í
borðdúkinn, stráð tóbaksösku þar
yfir, og hvíta kollinn á kaskeitið
vantaði, en gjörð húfunnar lá á
borðinu og vínglasið innan í
henni. Tveir pokar með brauðum
lágu í gluggakistunni.
Matsveinninn leit upp þegar ég
settist. Hann var slappur í framan
og skuggalegur til augnanna.
Hann hló máttleysislega. „Þú hér,
hvuti litli.“ Hann varð skyndilega
klökkur. „Ljótur minn,“ sagði
hann, „þegar ég er dáinn og þú ert
orðinn kokkur og vesalingur villist
tí
„Nikolja,“ sagði ég. „Það er að
koma kvöldverðartími.“
„Matur! Djöfullinn!“ Stálbliki
brá fyrir í augum matsveinsins.
Hann lyfti höfðinu, sperrti eyrun
og hlustaði. Innan úr herbergi
mötuneytisins barst glamur í
göfflum og gleri. Augun á mat-
sveininum urðu ægileg. „Heyrirðu
hamaganginn í þeim?“ hvæsti
hann. „Sósan er svona þunn, þeir
ná henni ekki með göfflunum,
hún er svona þunn. Éta, éta, éta.“
Hann reis á fætur hægt og
stirðlega; það var stjarfi í aug-
unum og nístandi hatur í svipnum.
„Þannig á að taka þá, leiftur-
snöggt. Þá eru þeir varnarlausir.
— Þeir ná henni ekki með göffl-
unum, en þeir gefast ekki upp,
þeir mega ekki einu sinni vera að
því að tala saman. Sósan! Þeir sjá
ekkert nema sósuna, en þeir ná
henni ekki með göfflunúm. Éta,
éta, éta.“
Nikolja staulaðist að dyrum
mötuneytisins, studdist við dyra-
karminn og horfði hatursaugum á
kostgangarana. „Éta, éta, éta,“
hvæsti hann.
Kostgangararnir virtu hann
ekki viðlits, þessa skítfullu kokk-
druslu. Hótelstýran hratt honum
illþyrmislega til hliðar og fór að
bera af borðinu. Nikolja slengdist
utan í þilið með útrétta handleggi,
laut höfði, hlustaði, og augun í
honum ranghvolfdust. Máltíðinni
var lokið og kostgangararnir stóðu
upp frá borðum, þerruðu varirnar,
ræsktu sig og stundu þungan. Þá
var eins og mörg hundruð volta
spennu hefði verið hleypt í
Nikolja; hann rak í öskur eins og
sært dýr, greip eitt rúgbrauðið úr
pokanum í glugganum, og áður en
nokkur hafði áttað sig keyrði hann
það í höfuðið á þeim sem fyrstur
sté fram í salinn. Hann tókst á loft,
flissandi og sprækur, og sló þá í
höfuðið hvern af öðrum. Óskap-
leg ringulreið greip um sig. Hót-
elstýran missti súpufat og fórnaði
höndum til himins, ákallandi
Þorlák helga sér til hjálpar, en
kostgangaramir brugðu höndum
yfir höfuð sín, tóku á rás og
freistuðu þess að komast út, en
Nikolja taldi ekki eftir sér að elta
þá. Stólar og borð dönsuðu brátt
polka og ræl og sumir kostgang-
aranna komust upp í einhvers
konar afbrigði loftfimleika.
Ég forðaði mér í flýti og varð að
sæta lagi til að komast út.
Það var voða gaman, mundu
drengir á mínum aldri líklega hafa
sagt, en mér fannst þetta átakan-
legt. Kostgangaramir, þessir fínu
menn, sem ég bar svo mikla virð-
ingu fyrir, hlupu hver sem betur
gat út úr húsinu, yfir handriðið, og
niður túnið, en inni í húsinu
glumdi sigrihrósandi rödd
Nikolja: „Þannig á að taka þá,
leiftursnöggt, þá eru þeir vamar-
lausir. Nú kveiki ég í!“
Það varð þó ekkert úr íkveikj-
unni, því að einn kostgangarinn
linnti ekki hlaupunum fyrr en
niðri á bryggju, og móður og
másandi tilkynnti hann Grímsa
hvernig komið væri. Sóttu fjórir
skipverjar matsveininn og komu
með hann til skips á hestvagni.
Nikolja lét sér þetta vel líka, lék
við hvern sinn fingur, flissaði og
skríkti ofan í barminn. Þegar þeir
voru að bisa við að ná honum af
vagninum opnuðust brúardyrnar
á Thule og út á brúarvænginn sté
framkvæmdastjóri síldarverk-
smiðjunnar, Brynjólfur að nafni,
feitur maður, pattaralegur og
sjálfumglaður.
„Brynki fýla!“ kallaði Nikolja.
„Brynki fýla!“
Framkvæmdastjórinn heyktist í
hnjánum og leit felmtursfullur í
kringum sig til að vita hvort
nokkur af betri borgurunum hefði
heyrt þetta gamla uppnefni sitt.
Nikolja kallaði aftur: „Manstu,
Brynki, þegar við vorum að stela
marsipaninu hjá Tuma bakara?“
Framkvæmdastjórinn leit
skelfingu lostinn á matsveininn,
beið svo ekki boðanna og sentist
aftur inn í brúna. Hesturinn
hneggjaði og Nikolja hló. „Sjáið
þið viðbragðið sem skepnan tók,
hvurnin hann sneri sér við. Hann
varð eins og næpa í framan. Ég
ætla að kalla aftur. Brynki fýla!“
Framkvæmdastjórinn reikaði
um brúna eins og drukkinn
maður, en Grímsi hló í kýrauganu
sínu.
Haustvindarnir eru teknir að
næða um sjávarþorpin og flest
skipin farin af miðunum nema
Thule. Ennþá má sjá það á sí-
felldu sveimi kringum heim-
skautsbauginn, viku eftir viku, nes
af nesi og breiddarstig af breidd-
arstigi, upplitað og skellótt,
draugalegt eins og Hollendinginn
fljúgandi.
Útlendu skipin hafa kvatt fyrir
löngu, sum hafa flautað í kveðju-
VÍKINGUR
39