Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1986, Blaðsíða 19

Þaö er alveg Ijóst aö nóg er
af velætri tindaskötu á miö-
unum viö ísland ef einhver
heföi áhuga á aö hirða hana
og koma i verö. En hverjir eru
þá möguleikarnir á þvi að
nýta hana og fá nægjanlegt
verö fyrir hana? Um þaö verö-
urfjallað héráeftir.
Afli
Skv. skýrslum FAO var
heildaraflinn í heiminum á
hinum ýmsu skötutegundum
eftirfarandi (tölurnar eru i
lestum):
1976 128115
1977 135556
1978 163102
1979 157664
1980 155367
1981 157443
1982 163872
í NA-Atlantshafi hefur land-
aöur afli skötutegunda veriö i
kringum 30 þúsund lestir
undanfarin ár (tii 1982).
Mesta veiðiþjóðin er Frakkar,
sem árlega hafa veitt í kring-
um 13 þúsund lestir. Þá kem-
ur Stóra-Bretland með 7—8
þúsund lestir. Norömenn, irar,
Portúgalir, Kanadamenn og
Sovétmenn veiða á milli 1 og
2 þúsund lestir á ári. Landað-
ur afli islendinga hefir undan-
farin ár veriö i kringum 200
lestir á ári og þá aðallega
skata (Raja batis).
Sú skötutegund, sem mest
veiðist i NA-Atlantshafi, er án
efa dröfnuskata (Raja clav-
ata), þótt slikar upplýsingar
komi ekki beint fram af lönd-
unarskýrslum. Dröfnuskata
kemur helst sem aukaafli i
botnvörpur á grunnsævi
Norðursjávar og Ermarsunds.
Nokkuö af henni er ennfremur
veitt á línu og oft kemur hún á
handfæri.
Tindaskatan er á suöur-
mörkum útbreiðslusvæðis
sins i sunnanveröum Noröur-
sjó. Hún finnst þar helst á
djúpu vatni, en er ekki á
grunnsævi. Hún er þar af leið-
andi ekki mikið veidd á þess-
um slóðum. Er noröar dregur,
til Noregs, veiðist hún frekar.
Enda nýta Norðmenn hana
ásamt dröfnuskötu til útflutn-
ings.
Verkun og
markaðsmál
Hér á eftir er einkum stuöst
viö upplýsingar frá Norö-
mönnum, en þar er dröfnu-
skata (og tindaskata) unnin
til útflutnings á Evrópu. Ekki
tókst aö útvega upplýsingar
fyrir aöra heimshluta.
Skötur eru undanþegnar
slægingarákvæðum um borö i
fiskiskipum i Noregi. Á mark-
aöi i Englandi, Frakklandi og
Belgíu t.d. fer dröfnuskatan
böröuð, og er þaö gert í
vinnslustöðvum i landi. Skat-
an er þörðuð á ákveöinn hátt
og er því lýst á mynd 4.
Aö lokinni þörðun má skera
þverþrjóskið. Þaö fer eftir
markaðskröfunum hvort
Mynd 4
Böröun skötu í Noregi.
Byrjaö er i stöðu (1) og
skoriö í átt að hala. Síð-
an frá (2) í átt að hala,
og þá frá (1)—(2). Þá er
það sem eftir er af lifr-
inni fjarlægt, og siðan
skoriö frá (3) og fram,
(4) og fram.og að lokum
frá (3)—(4). Skötubörð-
in eru þá laus, eins og
sést á neðri mynd (Pet-
ersen, 1980).
VÍKINGUR 19