Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1990, Side 62

Gámur
skrifar
62 VÍKINGUR
„ÉG SKIPTI
-spjallað í
talstööina
Mikil átök hafa verið í gangi vegna fiskverðs-
ákvörðunar, en nýtt fiskverð átti að liggja fyrir 1.
febrúar, en það náðist ekki. Menn í verðlagsráði
sjávarútvegsins hafa verið að ræða um að -mark-
aðstengja- fiskverð með einum eða öðrum hætti.
Svo virðist sem það muni ekki takast og ef
ákvörðun um nýtt fiskverð verður vísað til yfir-
nefndar Verðlagsráð, munu fulltrúar sjómanna
ekki taka þátt í því. Þar með væri Verðlagsráð
sjávarútvegsins búið að vera. Til þess má ríkis-
stjórnin hugsa, vegna þess að ríkisstjórnir liðinna
ára og áratuga hafa notað yfirnefnd
Verðlagsráðs og ákveðið fiskverð eftir eigin
höfði í gegnum oddamann í yfirnefndinni sem
ríkisstjórnin skipar. Það yrði því söguleg stund ef
fulltrúar sjómanna segja sig úr Verðlagsráði og
það legðist af.
Það varð enginn smá hvellur þegar Guðjón A.
Kristjánsson, formaður Farmanna-og fiski-
mannasambandsins lýsti því yfir í DV á dögunum
að hann myndi ekki skrifa undir drögin að kvóta-
frumvarpinu og jafnvel að hann segði sig úr ráð-
gjafanefndinni, sem haföi frumvarpsdrögin til
meðferðar. Halldór Ásgrímsson, sjávarútvegs-
ráðherra hringdi þegar í stað til Guðjóns og var
reiður. Það var víst ekkert barnahjal sem þeim fór
á milli.
Daginn eftir boðaði Halldór Ásgrímsson fulltrúa
Farmannasambandsins til fundar við sig í ráðu-
neytinu. Þeim þótti það skrýtið Farmannasam-
bandsmönnum að um leið og þeir komu í biðstof-
una að skrifstofu sjávarútvegsráðherra, gekk
Kristján Ragnarsson, formaður LÍÚ út af skrif-
stofu Halldórs. Það er víst ekki of sögum sagt af
því að þær eru ekki margar ákvarðanirnar sem
Halldór Ásgrimsson tekur án þess að bera þær
fyrst undir Kristján Ragnarsson.
Einu sinni á þingi Landssambands íslenskra út-
vegsmanna þegar Halldór Ásgrímsson var
nýbúinn að flytja ræðu, vék sér maður að Kristjáni
Ragnarssyni og sagði: „Þér hefurtekist betur upp
með ræðuna fyrir hann núna en í fyrra.“ Öllu
gamni fylgir nokkur alvara.
í yfirlýsingu Steingríms Hermannssonar, for-
sætisráðherra, til aðila vinnumarkaðarins þegar
skrifað var undir nýja kjarasamninga á dögunum,
stendur að komið skuli upp aflamiðlun í landinu.
Það er alveg með ólíkindum hvað þetta mál hefur
dregist. Halldór Ásgrímsson, sjávarútvegsráð-
herra nefndi þetta fyrst haustið 1988. Síöan hefur
ekkert gerst. Þar kemur bæði til að LÍÚ vill ekki
þessa aflamiðlun og Jón Baldvin Hannibalsson,
vill ekki missa úthlutunarleyfi á gámafiski úr sínu
ráðuneyti. Halldóri hefur ekkert gengið að koma
aflamiðluninni á. Ef til vill gengur það betur þegar
Steingrímur leggst á sveif með honum.
Sú ákvörðun Óskars Vigfússonar, formanns
Sjómannasambandsins, að fylgja ekki Guðjóni A.
Kristjánssyni og neita að skrifa undir kvótafrum-
varpsdrögin, fór í taugarnar á mörgum forystu-
mönnum sjómannafélaga útum land. Elías
Björnsson, formaður Jötuns í Vestmannaeyjum,
var hreint útsagt æfur. Hann lýsti yfir furðu sinni á
þessari ákvörðun Óskars í fjölmiðlum. Og þeir
voru fleiri sem voru óánægðir með þessa ákvörð-
un Óskars.
Talið er víst að nokkra breytingar verði gerðar á
kvótafrumvarpinu þegar það kemurtil meðferðar
á Alþingi. Nær víst má telja að kvóti verði tengdur
byggðarlagi með einum eða öðrum hætti, svo
miklu fylgi á sú hugmynd að fagna meðal alþing-
ismanna. Patreksfjarðarvandræðin kenndu
mönnum ákveðna lexíu. Þá er vitað að lagt verður
til að banna kvótasölu. Það verður ekki eins létt
að koma því fram, vegna þess að ef kvótasala
verður bönnuð er kvótakerfið hreinlega hrunið.
Það hangir saman á verslun með óveiddan fisk.
Forystumenn sjómanna í Vestmannaeyjum
fullyrða að erlendir fiskkaupendur hafi í fjöl mörg-
um tilfellum keypt kvóta fyrir báta í Eyjum seinni
hluta ársins 1989. Eina skilyrðið var að þeir fengju
fiskinn á föstu verði fram hjá fiskmarkaði. Þetta er
sagt færast mjög í vöxt, ekki bara í Vestmanna-
eyjum heldur um allt land. Það er greinilegt að ótti
margra um að útlendingar ráði yfir aflakvótanum
eftir nokkur ár, viröist ekki út í hött.
Þá hafa menn ekki síður áhyggjur af bátakaup-
um stærstu togsaraútgerðarfyrirtækjanna, til
þess eins að fá af þeim botnfiskkvótann. Þannig
hafa þeir Samherjamenn, Skagstrendingar og
eigendur aflatogarans Guðbjargar ÍS verið stór-
tækir í bátakaupum. Útgerð Guðbjargar ÍS keypti
á einu ári 6 báta og stóð þá uppi með sama
kvótamagn og hún hafði þegar kvótakerfið var
sett á. Svo mikinn kvóta hafði Guðbjörgin misst
eins og aðrir Vestfjarðartogarar. Menn óttast að
innan skamms tíma verði útgerð á íslandi aðeins í
höndum fárra en mjög stórra útgerðarfyrirtækja.
Ekki tókst að frysta nema 600 lestir uppí þær
3.700 lestir af demantssíld sem Japanar voru
tilbúnir til að kaupa á síðustu vertíð. Ástæðan fyrir
þessu er sú að stórsíldin gekk mjög seint á miðin,
alveg eins og loðnan. Það var ekki fyrr en seinni-
partinn í janúar sem demantssíldin lét sjá sig að
einhverju ráði. En kerfið hafði ákveðið að veiðun-
um skyldi hætt 20. janúar. Það skipti engu máli
þótt einhver ruglingur í náttúrunni tefði síldar og
loðnugöngurnar. Kerfið blífur hvað sem náttúran
segir.