Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1991, Blaðsíða 14
FYRIR MER ER AFLAMARKIÐ
Ég hef ekki
ástæöu til að ætla
annaö en aö
tillögur Hafrann-
sóknastofnunar á
þessu sviði séu
trúverðugar og
þaö hefur ekki
verið sýnt fram á
annaö.
14 VÍKINGUR
stuðst þegar við mótum nýjar
tillögur. En það er enginn vafi á
að þarna eigum við eftir að afla
okkur meiri þekkingar, sem
væntanlega fæst með fjöl-
stofnarannsóknum."
Hefur ekki verið sýnt
fram á annað
— Gerðar hafa verið nokkr-
ar rannsóknir á fæðusamsetn-
ingu þorsks á íslandsmiðum.
Þessar rannsóknir eru að vísu
ekki mjög ítarlegar, en þar hef-
ur þó komið fram ábending um
að þorskurinn sæki mismikið í
rækju eftir þvi hvað hann hefur
mikið af öðru æti. Mismunurinn
getur verið allt upp undir 40
þúsund tonn á mánuði og þá er
eingöngu rætt um át þorsksins
á rækju, því lítið eða ekkert er
vitað um ásókn annarra fiska í
rækjuna. í versta falli getur því
munað yfir 400 þúsund tonnum
af rækju á milli ára á áti þorsks-
ins eingöngu. Á sama tíma og
þessar ábendingar koma fram
og æ síðan hefur Hafrann-
sóknastofnun verið að velta
fyrir sér hvar á bilinu 28.000 til
35.000 tonna af rækju hún eigi
að mæla með að leyft verði að
veiða. Finnst þér þetta vera trú-
verðug ráðgjöf?
„Ég hef ekki ástæðu til að
ætla annað en að tillögur Haf-
rannsóknastofnunar á þessu
sviði séu trúverðugar og það
hefur ekki verið sýnt fram á
annað."
— Hvalur, selur og ekki síst
fugl eru harðir keppinautar okk-
ar um fiskinn í sjónum. Þessir
keppinautar okkar hafa ekkert
mat á seiðaeldi og smáfiska-
drápi. Telur þú að við eigum að
mæta þessari samkeppni og
þá hvernig?
„Það eru engin ný sannindi
að það er orsakasamhengi í líf-
keðju náttúrunnar. Við íslend-
ingar höfum haft þá afstööu að
það væri nauðsynlegt að nýta
lifríki sjávarins, þar á meðal
hvalina, til að viðhalda eölilegu
jafnvægi. Barátta okkar fyrir
hvalveiðum hefur ekki hvað
síst byggst á því grundvallar-
sjónarmiði. í þessu ráðuneyti
höfum við ekki, enn sem komið
er, beint athygli okkar að fuglin-
um, en ugglaust hefur hann
einhver áhrif í þessu sam-
hengi.“
Aðallinn og
kvótakaup
— Kvótinnerafleiðingþess-
arar fiskræktunarstefnu sem
við höfum tekið upp. í leiðara í
Sjómannablaðinu Víkingi var
því spáð, þegar kvótafrum-
varpið var f undirbúningi á síð-
asta ári, að ef það yrði að lög-
um gæti fyrr en varði .„. . allur
fiskiskipastóll landsmanna
verið kominn á hendur 10 til 15
manna, sem þá„ eiga“ líka allan
fiskinn í sjónum umhverfis ís-
land. Þá er upprisinn hinn nýi
aðall á íslandi, aðall sem
ákveður hvar sjómenn og fisk-
verkafólk á að búa, hvað það á
að bera úr býtum og hvaða
mannréttinda það á að njóta“.
Núna, níu mánuðum eftir að
lögin tóku gildi, er miklu meira
af þessari vondu spá komið
fram en höfundur leiðarans ótt-
aðist að gæti gerst á svo stutt-
um tíma. Það nýjasta á þeim
vettvangi er að útgerðarmenn í
Vestmannaeyjum þvinga sjó-
menn til að kaupa kvóta með
sér, að viðlögðum atvinnu-
missi. Hvert er þitt mat á þess-
um þætti kvótalaganna?
„Ég lít svo á að kaup á kvóta
séu hluti af útgerðarkostnaði.
Það er eðlilegt að mínu mati að
útgerðarmenn og sjómenn
semji um það sín á milli hvort
sjómenn eigi að taka þátt í
kostnaði viö útgerðina. Hafi
þeir í sínum samningum, eins
og mér skilst að sé í a.m.k.
mörgum samningum, ákvæði
um aö sjómennirnir taki ekki
þátt f útgerðarkostnaði, þá er
þetta fullkomlega óeðlilegt. Al-
mennt er ég þeirrar skoðunar
að sjómenn eigi ekki að taka
þátt í útgerðarkostnaðinum.
Megin markmið allra er það
að veiðarnar séu stundaðar
með sem hagkvæmustum
hætti. Þegar fiskiskipaflotinn
og sóknargeta hans er meiri en
afrakstursgeta fiskstofnanna,
komast menn ekki hjá því að
vinna að því að flotinn minnki.
Menn getur greint á um hvort
heppilegra sé að gera það eftir
einni leið eða annarri, en þetta
markmið hafa menn sett sér og
um það hefur ekki verið deilt.
Það er óhjákvæmilegt, burt séð
frá hvaða kerfi við notum, að
fiskiskipunum fækki. Ég hef
hins vegar verið þeirrar skoð-
unar að það sé eðlilegt að út-
gerðarfélög, sem ráða yfir
kvóta yfir einhverju ákveðnu
marki sem menn koma sér
saman um, starfi sem opin
hlutafélög. Þetta er eitt þeirra
atriða sem ég tel að eigi að
koma til mjög gaumgæfilegrar
skoðunar við endurskoðun lag-
anna.“
Nauðsynlegt að
styrkja vaxtarsvæði
á landsbyggðinni
— Nýlegasáéghafteftirþér
í fyrirsögn í blaði að þú teldír
það vænlegustu leiðina til til-
færslu aflaheimilda milli kjör-
dæma og innan þeirra að stórir
staðir eflist á kostnað hinna
minni. Var þetta rétt eftir þér
haft?
„Þar var ég nú fyrst og fremst
að vísa til þeirrar umræðu sem
hefur átt sér stað um byggða-
mál að undanförnu. Menn í
flestum stjórnmálaflokkum
hafa við endurmat á byggða-
stefnu verið þeirrar skoðunar
að það væri nauðsynlegt að
styrkja vaxtarsvæði á lands-
byggðinni þannig að þar mynd-
uðust sterkari heildir. Það væri
eina leiðin til að mynda öflugt