Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1995, Qupperneq 14

Guðjón A. Kristjánsson, forseti Farmanna- og fiskimannasambandsins, kemur
víða við í grein sinni. Hann skrifar um fiskveiðisl jórnunina, atvinnumál fiski-
manna og farmanna, hvalveiðar og fleira.
Við þóttum
mála skrattann
á vegginn
Flestum landsmönnum er Ijóst að
Farmanna- og fiskimannasamband Is-
lands hefur síðastliðin ár haft uppi veru-
legar aðfinnslur við núverandi fiskveiði-
stefnu, framkvæmd hennar og til hvers
kvótakerfið með frjálsu framsali myndi
leiða. Við vöruðum við því að sjávar-
þorp, sem stæðu veikt fjárhagslega, gætu
tapað öllum sínum atvinnurétti og bent-
um á leið til þess að ákveðið hlutfall afla-
marksins sæti eftir hjá byggðunum. Það
hefði aftur leitt til þess að þeir, sem vildu
gera út frá stöðunum, hefðu aðgang að
þeim aflaheimildum sem byggðin ætti
varðveislurétt á. Vísir að þessu fyrir-
komulagi var um stundarsakir í gildi í
gamla úreldingarsjóðnum. Skilyrði voru
hins vegar svo ströng að aðeins eitt sjáv-
arþorp átti möguleika á að fá keyptar
aflaheimildir vegna verulegs atvinnu-
brests. Verð aflaheimilda var ákvarðað
það hátt að sama var hvort keypt var á
leigumarkaði útgerðanna, svo aðstoð var
engin þegar upp var staðið. Kannski
muna einhverjir eftir þessu dæmi en
staðurinn sem um ræðir heitir Bíldudal-
ur. Mér hefur oft fundist að skammtíma-
minnið í fjölmiðlaheiminum íslenska sé
haldið tölvuvírus sem eyðir furðu fljótt.
Fyrir nokkrum árum bentum við hjá
FFSI á að með óbreyttri fiskveiðistefnu
yrðu aflaheimildir erfðafé innan fárra
ára. Við þóttum mála skrattann á vegg-
inn eins og venjulega, en ætli mönnum
sé ekki orðið það ljóst í dag hvert stefnir.
En nóg um fortíðina í bili, þótt hún sé
besti skóli sem til er en oft sá dýrasti.
VIÐ ÞESSU HÖFUM VID VARAÐ
Hvernig lítur framtíðin út í fiskveið-
um sem sfyrt er með því kvótakverfi sem
er við lýði? Það, hve fá þau þorsktonn
eru sem við megurn landa á Islandi,
hefur þegar haft skelfilegar afleiðingar.
Afleiðingar sem ég er ekki viss um að
öllum séu ljósar. Það er ævinlega best að
tala umbúðalaust um vandamálin. Of
mikil takmörkun þorskveiða undanfarin
ár er langt komin með að eyðileggja bæði
karfa- og grálúðumið innan lögsögunn-
ar. Flestir skipstjórar sem ég hef rætt við
telja að sú harða sókn, sem við höfum
haldið uppi við veiðar á karfa og grálúðu,
sé nú langt komin með að þurrka upp
veiðislóðir fyrir þessar tegundir. Við
þessu höfum við varað í ályktunum frá
þingi og formannaráðstefnum FFSI.
Kvótakerfi sem slíkt verndar ekki fisk-
stofna og einmitt þegar afli minnkar,
hvort sem er af völdum náttúruskilyrða
eða of stífrar veiðisóknar, þá er kvóta-
kerfi sóknarhvetjandi vegna þess að
öllum finnst að þeir eigi að ná því upp úr
sjónum sem á skipið er skráð sem afla-
mark þess.
SAMSTARF SJÓMANNA OG
FISKIFRÆÐINGA
Eg tel að reynsla okkar af skrapdaga-
kerfinu og síðastliðin tíu ár af kvótakerfi
sýni okkur að gott eftirlit og samstarf sjó-
manna og fiskifræðinga er nauðsynlegt
svo að á hverjum tíma verði tiltækar
upplýsingar um ástand svæða, stærð
fisksins á veiðislóðinni og náttúruskil-
yrði. Eg tel að verulega hafi á þetta skort
14
VÍKINGUR