Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1995, Síða 46

Tve^- kaílar úr æviminninum Jósafat s Hinrikssonar
Ottalaus
„Það hefur alltafverið mér í blóð borið
að fara vel með hluti og til er skemmtileg
saga frá árunum á Neptúnusi sem segir
allt sem hægt er að segja um vandvirkni
mína og góða meðferð á vélum. Eftir
margra ára starf á Neptúnusi var ég eitt
sinn staddur á fundi á skrifstofu Tryggva
Ófeigssonar útgerðarmanns. Á þessum
fundi sagði Tryggvi mér að eftir næsta
túr ætti skipið að sigla til Aberdeen á
Skotlandi til að fá nýja togvindu. Eg varð
hvumsa við, togvinduna hugsaði ég um
eins og mína eigin og vissi að ekkert var
að henni. Ég spurði Tryggva því af
hverju þyrfti að fá nýja.
Tryggvi svaraði: „Þetta er orðin gömul
vinda.“
„Þú ert nú líka orðinn gamall,“ sagði
ég þá ákveðinn, „bæði þú og togvindan
eru orðin gömul en standið ykkur þó vel,
eruð í góðu lagi.“
„En er hún ekki orðin kostnaðarsöm?“
spurði Tryggvi þá.
„Hefurðu fundið fyrir því?“ svaraði ég.
„Hann Guðmundur skrifstofustjóri og
bróðir þinn er þarna hinum megin við
hurðina. Biddu hann að sýna þér
viðgerðarreikninga fyrir togvindunni.“
Tryggvi fór inn til Guðmundar og
talaði við hann. Hann kom svo aftur til
mín án reikninga og viðurkenndi að það
hefði enginn viðgerðarkostnaður verið á
togvindunni í mörg ár. Ég vissi það nú
reyndar fyrir. Ég hafði alltaf haft ánægju
af því á löngum siglingum í góðu veðri
að yfirfara alla togvinduna.
Jæja, nú var komið annað hljóð í
strokkinn. „Bjarni er svo mikill fiski-
maður og hann vill einnig fara að fiska á
meira dýpi,“ sagði Tryggvi þá.
„Þetta gastu nú sagt strax,“ sagði ég þá.
Mér fannst blóðugt að skipta ætti um
togvinduna, sem ég hélt mikið upp á og
hafði hugsað vel um, bara vegna þess að
hún var gömul. Það var engin ástæða.
Það varð úr að siglt var til Aberdeen til
að fá nýja togvindu. Við fórum í skipa-
smíðastöð Johns Lewis & sons, en þar
hafði skipið verið smíðað á sínum tíma.
Þar var gamla togvindan tekin úr og sú
nýja sett niður í staðinn. Þar með var ég
tekinn við henni. Fyrsta verk mitt var að
smyrja nýju vinduna með olíuáburði
sem ég blandaði sjálfur, en þennan sama
olíuáburð hafði ég notað á þá gömlu, þá
sérstaklega á stóru tannhjólin. Ég hafði
mína eigin hentisemi í þessu verki, hitaði
fyrst þessa seigu tannafeiti á ketilkoppi
skipsins. Svo lét ég vinduna ganga í
hægum gangi með feitinni á. Það small
vel í feitinni á tannhjólunum fyrstu
snúningana.
Yfirmenn skipasmíðastövðarinnar
stóðu á kajanum við skipshlið og horfðu
á aðfarir mínar. Skotarnir ráku upp stór
augu og spurðu mig hvað ég væri eigin-
lega að gera. Ég sagði þeim að ég væri að
undirbúa og smyrja þessi stóru tannhjól.
Þeir gætu farið á verkstæðið og skoðað
„gömlu togvinduna". Á henni væru
tannhjólin og annað eins og nýtt.
Þeir fóru og komu fljótt aftur og
spurðu mig hvaða tannfeiti ég notaði. Ég
sagðist blanda hana sjálfur og gaf þeim
upp blöndunina. Þeir höfðu greinilega
hrifist mjög af ástandi slitflatanna á
gömlu togvindunni. Síðan fór togarinn á
veiðar og þá kom í Ijós að nýja togvindan
var engu kraftmeiri en sú gamla, aðeins
stærri, tveimur til þremur tonnum þyn-
gri en með sama hestaflakraft. „Nú hafið
þið látið leika á ykkur,“ sagði ég við
Bjarna og að beiðni Tryggva skrifaði ég
þeim á Aberdeen nokkur vel valin orð.
Þetta bréf bar þann árangur að fyrirtæk-
ið gaf góðan afslátt af viðskiptunum. En
alltaf sá ég eftir gömlu „togvindunni
minni“ sem ekkert var að.
Það sem var svo fyndnast við þetta allt
saman var að „gamla“ togvindan okkar
var sett niður í systurskipið Marz, sem
var ári yngra en Neptúnus og reyndist
þar alla tíð vel, enda átti ég ekki von á
öðru.“
HEPPINN AÐ SLEPPA LIFANDI
„Ég hafði það fyrir sið að fara eftirlits-
ferðir ofandekks á hverri vakt og eitt
sinn, það var eftir að kempan mikla,
Bjarni Ingimarsson, og Hjalti Gíslason
stýrimaður voru komnir yfir á nýja
Júpiter (ex Gerpir), munaði litlu að illa
færi.
Ég var í eftirlitsferð. Var búinn að fara
í „borurassgatið" fremst í skipinu, það er
þetta ómerkilega kælivélarúm. Næst á
dagskrá minni var að fara niður í
fiskilestar til að líta eftir virkni
kælispíralanna. Þetta tilheyrði starfi 1.
Togarinn Neptúnus RE 361.
46