Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1997, Blaðsíða 30

En vitaskuld kostar þetta sitt og verkefnin jukust verulega eftir að við fengum
SIF. Ferðir fólks inn á halendið að vetrarlagi fóru vaxandi og þær ganga ekki
alltaf óhaþpalaust. Fyrst eftir að SIF kom í notkun var um helmingur útkalla út
Á SJÓ OG helmingur inn á land.
Borgarspítalann um læknisþjónustu á þyrl-
una. Æfingar voru settar í fastari skorðum og
allur björgunarbúnaður áhafnar endurskoð-
aður og bættur.“
Nú hefur þetta þýtt aukin útgjöld. Var
ekkert erfitt að fá aukið fjármagn í þyrlu-
reksturinn?
„Það tók sinn tíma. Fyrsta árið var bara ein
áhöfn á þyrluna. Og þótt við ættum frí þá
vorum við samt á vakt. Við ætluðum að láta
þetta ganga og létum alltaf vita hvar hægt
væri að ná til okkar ef eitthvað kæmi uppá á
nóttu sem degi. Það var sett hér upp björgun-
armiðstöð og loftskeytamenn af varðskipun-
um komu þar til starfa sem vaktstjórar. Með
allskonar hagræðingu, samnýtingu og breyt-
ingum tókst að koma á góðri skipulagningu.
En vitaskuld kostar þetta sitt og verkefnin
jukust verulega eftir að við fengum SIF.
Ferðir fólks inn á hálendið að vetrarlagi fóru
vaxandi og þær ganga ekki alltaf óhappalaust.
Fyrst eftir að SIF kom í notkun var um helm-
ingur útkalla út á sjó og helmingur inn á
land. Nú er um 70% útkalla inn á landið en
30% út á sjó. Svona hefur þetta þróast og við
æfum reglulega bæði til sjós og lands. Þó að
við séum Landhelgisgæsla þá erum við eini
aðilinn hér á landi sem rekur björgunarþyrl-
ur fýrir utanvar narliðið. Við erum ekki
ábyrgir fyrir leit og björgun á landi, en auð-
vitað er kallað í okkur þegar þar er þörf á
þyrluaðstoð. Til samanburðar má geta þess
að þyrluáhafnir bandarísku strandgæslunnar
æfa hins vegar bara bjarganir úr sjó því það
eru aðrir sem sjá um hitt. En við höfum ver-
ið sama daginn við björgunarstörf 200 mílur
út á Reykjaneshrygg og inn á Grímsvötnum.
Breiddin er því mikil í starfseminni og menn
þurfa að vera fljótir að aðlagast breyttum að-
sræðum.“
„Þetta gekk svo vel
hjá okkur að á tímabili
fengum við það á tilfinn-
inguna að menn treystu
um of á okkur.
Gerðu sér ekki grein
fyrir þeim takmörkunum
sem þyrlunni eru settar.
Það sem vakti mig til
umhugsunar um þetta
atriði var þegar
línubáturinn Barði
strandaði í klettum við
Snæfellsnes
í mars 1987 með níu
manna áhöfn.
Við björguðum allri
áhöfninni á land við
erfiðar aðstæður í
tveimur ferðum.
VlSSIR UM AÐ ÞEIM YRÐI BJARGAÐ
Eftir að TF-SIF kom gjörbreyttist viðhorf
manna til björgunarstarfa með þyrlu. Fannst
þér sem menn treystu um of á þyrluna, að
hún gæti nánast allt?
„Þetta gekk svo vel hjá okkur að á tímabili
fengum við það á tilfinninguna að menn
treystu um of á okkur. Gerðu sér ekki grein
fyrir þeim takmörkunum sem þyrlunni eru
settar. Það sem vakti mig til umhugsunar um
þetta atriði var þegar línubáturinn Barði
strandaði í klettum við Snæfellsnes í mars
1987 með níu manna áhöfn. Við björguðum
allri áhöfninni á land við erfiðar aðstæður í
tveimur ferðum. Ég sá síðan blaðaviðtal við
mann úr áhöfn Barðans sem sagðist hafa ver-
ið viss um að þeim yrði bjargað. Hann sagð-
ist hafa vitað að þyrlan kæmi. En tilfellið var
að veður var mjög slæmt þegar slysið varð.
Varnarliðið var líka beðið um aðstoð þyrlu-
sveitar hersins, en gat ekki náð sínum þyrlum
út úr skýli vegna veðurs. Faxaflóinn var full-
ur af éljum sem við þurftur að krækja fyrir á
leiðinni vestur og vindur var átta vindstig.
Samt þótti mönnum það engin spurning að
SIF gæti farið á vettvang. Það kom mjög oft
fýrir við bjarganir að við vorum á ystu getu-
mörkum þyrlunnar. Við slíkar aðstæður má
ekkert út af bregða. En það var eins og menn
héldu að það væri hægt að gera allt á SIF við
hvaða aðstæður sem væru. Meira segja í við-
tölum við ráðamenn, þegar byrjað var að
ræða kaup á öflugri þyrlu og við skýrðum
okkar sjónarmið, þá komum við mönnum í
opna skjöldu. Þeir vissu ekki betur en allt
hefði gengið svo vel og þyrlumálin hjá Gæsl-
unni í góðu lagi. En vissulega hafði okkur
gengið ótrúlega vel og verið heppnir í starfi."
Allir taka þátt í æfingum
Þú minntist á að með komu SIF hefðu æf-
ingar áhafnar komist í fastar skorður. Eru
þessar æfingar þaulskiplagðar?
„Já, þær eru þar. Það eru farin að minnsta
kosti tvö æfingaflug í hverri viku og iðulega
oftar. Við höldum nákvæma skrá um æfingar
hvers einstaklings í áhöfn. Alveg sama hvort á
í hlut flugstjóri, flugmaður, spilmaður, sig-
maður eða læknir. Allir þurfa að taka þátt í
hinum ýmsu æfingum með reglubundnu
millibili. Þetta eru okkar reglur sem miða að
því að allir séu stöðugt í góðri æfingu og
þjálfun fýrir hvaðeina sem að höndum getur
borið á landi eða sjó, jafnt á nóttu sem degi.“
Alltof oft á rauðu strikunum
Nú liðu tíu ár frá því að SIF var keypt þar
30
Sjómannablaðið Víkingur