Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1998, Blaðsíða 38
minnisvarða um Hermóðsmenn og helst alla
íslenska sjómenn sem hafa farist í hafi og
aldrei fundist. Það þýddi elcki lengur að bíða
eftir frumkvæði annarra.
Lífið ekki tilviljanir
Halldóra Gunnarsdóttir hafnar því að Iífið
byggist á tilviljunum. Því til sönnunar bend-
ir hún á hvað hafi komið málinu á rekspöl.
„Vorið 1995 var ég sem oftar stödd í Foss-
vogskirkjurgarði að huga að leiði foreldra
minna. Þá vildi ekki betur til en svo að ég
læsti bíllyklana inni í bílnum mínum. Eg fór
á skrifstofu kirkjugarðsins til að fá lánaðan
síma. Meðan ég beið eftir aðstoð ræddi ég
þar við mann sem reyndist vera Sigurjón
Jónasson rekstrarstjóri garðsins. Ég spurði
hann hvert maður ætti að snúa sér til að fá að
reisa minnisvarða um drukknaða, týnda sjó-
menn. Við fórum að ræða þetta og ég segi að
bróðir minn hafi farist með Hermóði. Nafn-
ið hans sé hvergi á steini og það sé afskaplega
dapurlegt að hafa ekkert leiði eða varða til að
hlúa að og fara með blóm að líkt og með þá
sem hvíla í garðinum. Sigurjón segist þá hafa
þekkt ungan mann sem farist hafi með Her-
móði. Ég spyr hver það hafi verið og hann
segir að sá hafi verið Birgir Gunnarsson. Við
vorum sem sagt að tala um sama manninn
og þarna komst gott samband á milli okkar
Sigurjóns.“
Halldóra fór nú að kynna sér skipuiag
Fossvogskirkjugarðs og fann þar minningar-
reiti frá sex þjóðum. „Þegar ég gekk fram á
minningarreit um pólska sjómenn sem fór-
ust hér við land 1941 og sá nöfn þeirra skráð
á stein sagði ég við sjálfa mig að nú væri ekki
lengur til setunnar boðið.“
Þjóðin skuldar þessum mönnum
Það er einkennilegt hvað fíngerðar konur
búa oft yfir miklum dugnaði og krafti og þar
er Halldóra Gunnarsdóttir gott dæmi. Hún
valdi stað fýrir minnisvarða um drukknaða,
týnda sjómenn við hliðina á Vitanum, minn-
ismerki um óþekkta sjómanninn sem stend-
ur við Fossvogskirkju. Hún lýsti fyrir Sigur-
jóni Jónassyni hugmyndum sínum um útlit
minnisvarðans og hann teiknaði upp skissu
samkvæmt þeim hugmyndum. Stjórn
kirkjugarðanna samþykkti að leyfa slíkt
minnismerki á þessum stað.
„f byrjun september fór ég á fund Her-
manns Guðjónssonar vita- og hafnarmála-
stjóra og lagði fram mínar hugmyndir, enda
var Hermóður vitaskip. Hermann tók mér
afskaplega vel og ég gleymi því aldrei þegar
hann sagði: -Þjóðin skuldar þessum mönn-
um að komið verði upp minningartöflu með
nöfnun þeirra á.
Svo þróuðust málin á þann veg að Her-
mann vildi reisa veglegan minnisvarða um
Hermóðsmenn á svæði stofnunarinnar í
Kópavogi og fékk arkitekt, Kjartan
Mogesen, til að hanna minnisvarðann. En ég
sannfærðist sífellt betur um að það yrði að
reisa minnisvarða um alla drukknaða, týnda
sjómenn. Því tók ég mig til og ræddi málið
við Guðmund Hallvarðsson alþingismann
og formann Sjómannadagsráðs. Kynnti mín-
ar hugmyndir og útskýrði hugsunina á bak
við þetta. Guðmundur tók málið upp og
stjórn Sjómannadagsráðs samþykkti að
hrinda því í framkvæmd. Guðmundur og
Hermann Guðjónsson náðu saman um mál-
ið og Vita- og hafnarmálastofnun lagði fram
peninga í verkið.”
Minningaröldurnar
Það var Halldór Guðmundsson arkitekt
sem teiknaði og útfærði Minningaröldur sjó-
mannadagsins. Minnisvarðann vann Stein-
smiðja Sigurðar Helgasonar. Minnisvarðinn
myndar fjórar öldur sem eru gerðar úr grá-
steini. A minnisvarðanum eru sléttir fletir
þar sem komið er fyrir nöfnum sjómanna
sem hafa drukknað en ekki fundist. Getið er
38
Sjómannablaðið Víkingur