Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.2001, Blaðsíða 20

Jón Sigurðsson formað-
ur skólanefndar Stýri-
inannaskólans í
Reykjavík vinnur að
skipulagsmálum
frœðslustarfsemi fyrir
menntamálaráðuneytið
þar sem stefnt er að
því að samtök í at-
vinnulífi annist sjálft
verkmenntafrœðslu. Jón
hélt erindi um þetta
efni á 40. þingi Far-
, manna- og fiskimanna-
sambandsins
Góðir stýrimenn og skipstjórar.
Ég þakka fyrir boðið að koma á fund
ykkar til að ræða um fræðslumál.
Eins og ýmsum ykkar er kunnugt hef
ég verið að vinna að skipulagsmálum
fræðslustarfseminnar fyrir Menntamála-
ráðuneytið og Landssamband íslenskra
útvegsmanna, en Samband islenskra
kaupskipaútgerða er einnig orðið aðili að
þessu verkefni og rætt hefur verið við
fleiri aðila, þar á meðal Vélstjórafélagið,
Samorku, Sjómannasambandið, forystu
Farmanna- og fiskimannasambandsins,
o.fl.
í sem skemmstu máli sagt er um það
að ræða að framkvæma almenna stefnu
Menntamálaráðuneytisins á þessu sviði.
Ráðuneytið stefnir að því m.a. að samtök
í atvinnulífi annist sjálf um verkmennta-
fræðslu með sjálfstæðum og sjálfsábyrg-
um fræðslufyrirtækjum.
Eftir sem áður hefur ráðuneytið yfir-
umsjón, skólasamningar frá ári til árs
halda gildi sínu, svo og þar með árlegar
fjárveitingar úr ríkissjóði, opinbert eftir-
lit og umboð starfsgreinaráðs.
En ábyrgð, skuldbindingar, kostnaður,
og forysta færist þá frá fulltrúum ríkis-
valdsins til samtaka í atvinnulífinu.
í þessu felst að ríkisskóli hættir starf-
semi en í staðinn er stofnað fyrirtæki
sem tekur þessa þjónustu að sér í um-
boði ríkisvaldsins, samkvæmt samningi
við það, undir eftirliti þess og með
stuðningi þess.
Hér er alls ekki um eitthvert tiltekið
tímabundið sérverkefni að ræða. Það er
ekki verið að hlaupa upp til að leysa eitt-
hvert eitt vandamál, t.d. að fjölga nem-
endum, eða að taka undir einhverja for-
dóma um starfsmenn eða starfsemi skól-
anna sem nú starfa.
Það sem hér um ræðir er heildarstefna
Framtíð
skipstjórnar-
menntunar
ráðuneytisins og framtíðarstefna á sviði
verkmennta.
f fræðslu á vegum atvinnuvegarins eiga
mælistikur atvinnulífsins að ráða frekar
en forskriftir embættisstarfa fyrir ríkið.
Fræðslufyrirtækin verða fyrst og fremst
þjónustufyrirtæki á markaði atvinnulífs-
ins, og eiga að hafa burði til þess að beita
sér að hvers konar sérfræðilegum þróun-
Jón Sigurðsson formaður skólanefndar Stýri-
mannaskólans
ar-, þjónustu- og ráðgjafarverkefnum og
verða þannig í fylkingarbrjósti í framþró-
un atvinnulífsins.
Með því að samþætta eða samtvinna
sem best reglulega kennslu og símennt-
un, endurmenntun og ráðgjafar- og þró-
unarverkefni fyrir atvinnufyrirtæki má
skapa stöðuga atvinnutengingu í öllu
starfinu.
Regluleg kennsla verður áfram með
þeim hætti sem henni hæfir best, en
auðgast og styrkist við stöðuga tengingu
og gagnkvæm áhrif.
Nemendum Stýrimannskólans
fjölgar ekki mjög á næstunni
Það eru margir valkostir varðandi
sjálfsábyrgt fræðslufyrirtæki. Ef ríkisvald-
ið, eða annar aðili, leggur fram einhverj-
ar eignir eða sjóð, þá er tiltækt að hafa
reksturinn í lögformi sjálfseignarstofnun-
ar.
Ef ríkisvaldið leggur hins vegar ekkert
slíkt beinlínis fram, heldur t.d. leggur
eignir fram til afnota á leigu, en nokkrir
aðrir aðilar koma saman með stofnfé fyr-
irtækisins, þá verður að telja að einka-
hlutafélag henti betur, og þá verður auð-
vilað að setja í samþykktir þess viðeig-
andi ákvæði um ráðstöfun arðs o.fl.
Væntanlega mun ríkið þá setja það skil-
yrði t.d. að arði verði aldrei ráðstafað út
úr rekstrinum heldur verði hann jafnan
plægður aftur inn í starfsemina.
Stefnumið fyrirtækisins verða ekki
embættisstörf, heldur um fram allt þjón-
usta, fræðslu-, þjálfunar- og þróunar-
verkefni sérfræðinga á markaði atvinnu-
lífsins, fyrir fyrirtækin og starfsmenn
þeirra.
Mæling árangurs, örvun og ögrun til á-
taks og árangurs, verður í samræmi við
þetta.
1 raun og veru eru ekki miklar líkur til
þess að nemendum í Stýrimannaskóla
eða sjávarútvegsbrautum muni fjölga
mjög á næstunni. Þessu valda margar og
flóknar ástæður, enda eru forsendur í at-
vinnulífinu stöðugt að breytast, fjöldi
starfa og þörf fyrir nýliða o.s.frv.
Að vísu skiptir það miklu máli að það
takist að tengja fræðslufyrirtækið vel við
mögulegar leiðir til framhaldsnáms á há-
skólastigi og að tengingar þess verði sem
bestar og nánastar við hugsanlegar starfs-
brautir manna, en eins og kunnugt er
vilja rnenn ekki vera bundnir við eitt færi
alla starfsævina.
Það fer hins vegar alls ekki á rnilli
mála að hverri fræðslugrein er efling og
styrking að því að starfa og dafna í nán-
20 - Sjómannablaðið Víkingur