Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.2001, Blaðsíða 35

Miklu fé varið í
mennta
yjirmenn
Út er komin bókin Syndir sœfara eftir Lúkas
Kárason þar seni hann segir frá œxintýra-
legri siglingu sinni unt öll lífsins höf, þar á
nieðal störfum xið þróunarhjálp í Afríku og
Asíu. Hér er gripið niður í kafla úr bókinni
þar seni segirfrá dxöl Lúkasar í Tansaníu
/
I \
( I
J

n\
J

f
í(

c
j
N -
' -_/
Enn á ný var ég kominn til starfa fyrir
norsku þróunarhjálpina, Norad, í
þetta skiptið til Tansaníu. Samningurinn
í Tansaníu hljóðaði upp á tvö ár með
möguleikum á framlengingu. Ég var ráð-
inn sem kennari við Sjómannaskóla í
Mbegane og var starfsheiti mitt „Head of
Gear Section”, sem þýddi að ég yrði yfir-
maður yfir allri kennslu sem viðkæmi
veiðarfærum og notkun þeirra. Undir-
búningur minn hófst á nokkurra vikna
námskeiðum sem fóru að mestu fram í
Osló. Tungumálin enska og kiswahili
voru aðalnámsefnið. Ég var látinn gang-
ast undir próf í veiðarfæragerð og hlaul
að því loknu meistarabréf. Ráðamenn í
viðkomandi landi eiga síðasla orðið um
það hverjir ráðnir eru lil starfa og því
þurfti að sýna frarn á að við værum sér-
fræðingar hver á sínu sviði. Ég hafði þeg-
ar nokkra reynslu af þvl að vinna við
þróunarverkefni en engu að síður hafði
ég bæði gagn og gaman af því að hlusta á
fyrirlesirana sem okkur stóðu til boða
um þróunarhjálp almennt. Margt af því
sem við heyrðum þarna vakti efasemdir
um ágæti þessarar fjárhagsaðstoðar mis-
kunnsama samverjans til þeirra fátæku í
þróunarlöndunum. Sjómannaskólinn í
Mbegane var eitt umdeildasta og stærsta
þróunarverkefni sem Norad hafði
nokkurn tímann ráðist í. Stöðugt gat að
líta neikvæða umfjöllun um skólann í
Mbegane og þótti flestum nóg um þau
hundruð milljóna sem norskir skattborg-
arar þurftu að borga fyrir það að mennta
yfirmenn á skip sem ekki voru til i land-
inu og þvi engin störf til fyrir mennina
þegar þeir útskrifuðust.
Lúhas Kárason hefur marga Jjöruna sopið til
sjós og lands
Ekki veit ég hvað var efst í huga mín-
um við koinuna til Tansaníu, sennilega
bæði eftirvænting og kviði. Kvíðinn staf-
aði af því að þetta var frumraun mín senr
kennari þar sem ég þyrfti að standa fyrir
framan nemendur í skólastofu og sinna
bóklegri kennslu. Verklegu kennslunni
kveið ég ekki því þar hafði ég meiri
reynslu. Mbegane, bærinn þar sent sjó-
mannaskólinn er staðsettur, liggur við
ströndina um það bil 70 km norður af
hafnarborginni Dar es Salaarn. Margir
standa i þeirri trú að þessi langstærsta
borg landsins sé höfuðborgin en svo er
ekki. Höfuðborgin er smáþorp langt inni
í landi og er nafn hennar Dodoma. Sjö
kílómetra norður af Mbegane er sá sögu-
frægi staður Bagamoyo en þar var einn
stærsti þrælamarkaður Austur-Afríku á
sínum tíma. Staðurinn er einnig þekktur
fyrir að þar var likið af Livingstone selt á
skipsfjöl þegar það var flutt til Englands.
Skólasetrið í Mbegane sem var byggt
upp frá grunni af Norad var þorp út af
fyrir sig, enda bjuggu þar og unnu á milli
500 og 600 manns. Byggingar og íbúðar-
hús voru vönduð og allt vel skipulagt og
mjög frábrugðið öðrum þorpum og bæj-
um í þessu landi þar sem allt er hrörlegt
og í hinni verslu niðurníðslu og sóða-
skap. Við fengum nýtt einbýlishús lil
urnráða. Ég segi „við” því Mildrid kona
mín og Karen 13 ára dóttir voru með
mér en Pétur sonur okkar, sem var á
tuttugasta aldursári, hélt áfram námi í
Noregi. Húsið stóð nokkuð hátt með út-
sýni út á Indlandshafið og í góðu skyggni
mátti greina Zanzibar í fjarska.
Við fengum frábærar móttökur. Margir
komu heim til okkar til að bjóða okkur
velkontin. Einn var þar þó sem lét það
vera. Pað var skólastjórinn Vebjorn
Fagernæs. Hann hafði að því er virtist
hina mestu óbeit á fiski og þeim sem
unnu við fiskveiðar. Hann var einn af
þessurn háskólamennluðu mönnurn sent
tekið höfðu sér frí frá góðu starfi til að
helga þróunarhjálpinni krafta sína og
kunnáttu. Þekking hans á sviði fiskveiða
var mjög svo takmörkuð og fannst sain-
starfsmönnum mlnum ekki fráleitt að
likja honum við arabíska sjeikinn sem ég
sagði þeim frá. Ég hafði um tíma unnið
fyrir hann við útgerðarfyrirtæki sem
hann átti við Persaflóa. Daginn sem fiski-
Sjómannablaðið Víkingur - 35