Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.2003, Blaðsíða 4

Þróun
fiskverðs
Undanfarna daga hefur undirritaður haft nóg að gera við að reyna
finna svör við spurningum sjómanna sem haft hafa samband og eiga
það sameiginlegt að botna hvorki upp né niður í því sem er að gerast
varðandi verðlagningu sjávarfangs. Þar er um þessar mundir i aðal-
hlutverki, auk LÍÚ að sjálfsögðu, Útgerðarfélagið Vísir h.f. sem und-
anfarin ár hefur vaxið fiskur um hrygg umfram flestar aðrar útgerðir.
Sjálfsagt eru ýmsar ástæður fyrir uppgangi fyrrnefnds fyrirtækis og
má þar örugglega nefna til sögunnar hæfa stjórnendur og starfsmenn
sem undanfarið hafa starfað saman í óvenju góðum friði og sátt um
það sem mestu máli skiptir, þ.e.a.s. fiskverðið.
Sá háttur hefur þar verið viðhafður til margra ára að útgerð og
áhafnir hafa samið sín i milli um verð á þorski en undirmálsþorskur
og allur annar fiskur hefur farið á markað.
Þetta fyrirkomulag hefur svo sannarlega reynst fyrirtækinu heilla-
drjúgt og því er það ákaflega dapurlegt þegar stjórnendur þessarar á-
gætu útgerðar virðist horfa algjörlega fram hjá því heilladrjúga ferli
sem einkennt hefur undanfarin ár og láta hafa sig í að gera kröfur um
stórfelldar breytingar á því fyrirkomulagi sem við líði hefur verið um
langa hríð. Allir vita að samningsmarkmið varðandi þorsk, ýsu og
karfa voru langt frá því að ganga eftir og leiddu til þess að sjómenn
urðu af launum upp á hundruð milljóna. Núna loksins, þegar mark-
mið nást sem fyrir löngu áttu að hafa náðst, bregður svo við að krafist
er stórfelldra lækkana á þeim tegundum sem lúta að gerðardómnum.
Þ.e.a.s. þorskur, ýsa og karfi. Látum nú vera hefðu menn látið þar við
sitja, en því var nú heldur betur ekki til að dreifa. Krafa var gerð um
að allar tegundir sem fram til þessa höfðu farið á markað yrðu eftir-
leiðis í beinni sölu. Úrskurðarnefnd, þ.e. fulltrúar LÍÚ, með fulltingi
oddamanns urðu góðfúslega við kröfum útgerðarmanna. Öllum, að
undanskildum al sverustu LÍÚ haukum, ætti að vera ljóst að rökin
sem notuð voru í úrskurðinum eru með slíkum endemum að það
hálfa væri nóg. Þar er vitnað í kjarasamninga málsaðila þar sem út-
gerðarmanni er falið í umboði áhafnar að ákveða, hvernig sölu aflans
skuli háttað. Hann skal tryggja skipverjum hæsta gangverð fyrir fisk-
inn, þó aldrei lægra en það sem útgerðarmaður fær. Svo er að sjá að
þessi úrskurður byggi á því að ráðstöfunarréttur við sölu aflans skipti
öllu máli en það virðist síðan algjört aukaatriði hvort sanngarnt verð
fæst fyrir aflann eður ei. í kjölfar þessa úrskurðar getur útgerðarmað-
ur keypt aflann af sjálfum sér á niðursettu verði, látið kallana éta það
sem úti frýs og kyngja í leiðinni lækkunum upp á tugi prósenta.
Taka verður fram að engin fordæmi eru fyrir því að úrskurðarnefnd
standi með þessum hætti að breytingum um ráðstöfun aflans.
Einnig er vert að geta þess að stjórnvöld settu á laggirnar fjölmenna
nefnd sem ætlað var það hlutverk að vinna að vexti og viðgangi fisk-
markaða. Sá gjörningur að taka allar tegundir af markaði hlýtur að
ganga þvert á þau markmið sem að var stefnt. Sú staða sem nú blasir
við að óbreyttu, er gamla verðlagsráðsverðið í þorski, ýsu og karfa, en
frítt spil hjá útgerðum í öðrum tegundum. Þetta leiðir síðan til þess
að þeir sem treyst hafa á markaðina og greitt hafa raunverð fyrir afl-
ann, fá hægt andlát. Ami Bjamason
Útgefandi: í-armanna- og fiskimannasamhand íslands,
Borgartúni 18, 103 Reykjavík.
Afgreiðsla og áskrift: sími 362 9933
Kifsljóri og ábyrgðarniaður: Sæmundur Guðvinsson,
sírni 868 2139, nelfang sgg@mmedia,is.
Auglysingastjóri: Sigrún Gíssurardóttir, sími 387 4647
Kitnefnd: Árni Bjarnason, kiríkur Jónsson, llilmar Snorrason
Forscti I FSÍ: Árni Bjarnason
Umbrot, filmuvinnsla. prentun og bókbaud: Gutenbcrg
Aðildarfélög FFSÍ: kélag íslenskra skípstjórnarmanna, Skipstjóra- og stýrimannafélag
Norðlendínga, Fclag íslenskra loflskéytamanna, l élag bryta, Félag matrciðslumanna,
Skipstjóra- og stýrimannafélögin: Aldan, Reykjavík; ByJgjan, ísafirði; Sindri,
Neskaupslað; Verðandi, Vestamannacyjum; Vísir, Suðurnesjum.
FFSl
Blaðíð kemur út fjórum sinnum á ári.
Forsíðumyndina tók Jón Pdll Ásgeirsson
4
8-9
10
12-13
14-15
18-21
22-28
29-30
31-33
34-35
Þróun fiskverðs. Forystugrein Árna
Bjarnasonar forseta FFSÍ.
Ljósmyndakeppni sjómanna.
Togararall Hafrannsóknarstofnunarinnar
„Þetta er alltaf jafn skemmtilegt". Viðtal við
Hjört Valsson stýrimann á Baldvini
Þorsteinssyni EA.
Rætt við Margréti Jónasdóttur kvikmyn-
dagerðarmann um nýja sjónvarpsmynd um
líf og störf íslenskra sjómanna.
Fulltrúar stjórnmálaflokkanna svara
spurningum blaðsins.
Túlli stýrimaður - pabbi Björgvins söngvara.
Fjallað um Halldór Baldvinsson stýrimann og
viðtal við Björgvin Halldórsson.
„Svona menn eru hetjur“. Frásögn Jay D.
Lane, sigmanns björgunarþyrlu varnarliðsins
af björgunarafrekinu við Svörtuloft.
Hilmar Snorrason með fjölbreyttar fréttir utan
úr heimi.
Stúlkan á vatnsfötunni. Smásaga eftir
Hafliða Magnússon.
37-38
41
42-43
44-45
Sagt frá tilraunaeldi á þorski að Stað í
Grindavík.
Rætt við Reyni Matthíasson framkvæm-
dastjóri Poulsen.
Sjóklæðagerðin - 66° NORÐUR. Rætt við
Þórarinn Elmar Jensen og Elmar Frey
Vernaharðsson.
Fiskeldiskennsla í Hólaskóla.
J