Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.2005, Qupperneq 29
Víkingur:
Nú, þetta er sem sé ekki al-
veg algott? Einhverjir eru
tryggðir í gamla kerfinu og
aðrir í því nýja, ekki satt?
Þorsteinn:
Þessi ákvæði eru komin inn
í nýjasta heildarkjarasamning
Sjómannasambands íslands
og LÍÚ frá 30. október 2004.
Nýja slysatryggingin nær því
til allra sjómanna sem starfa
undir kjarasamningum sem
gerðir eru á vegum samtaka
sjómanna. Einn hópur sjó-
manna hefur enn sem komið
er ekki kjarasamning, en það
eru sjómenn á bátum undir
12 brúttólestum. Nýja slysa-
tryggingin nær því ekki til
þeirra
að anda rólega þegarfæri gefst.
Ljósm.: Krístian Bertelseii
in meira að segja til slysa sem verða í frí-
tíma, þannig að þetta verður að skoða
vandlega.
Víkingur:
Skiptir sem sé þá engu máli lengur
hvernig líkamstjón verður hjá sjómanni
um borð í skipi, það er alltaf bætt?
l'orsteinn:
Nei það er nú ekki svo einfall. Lík-
amstjón getur orðið án þess að um slys
sé að ræða. Skilgreining á slysi er eilt-
hvað á þá leið að það sé skyndilegur ut-
anaðkomandi atburður sem veldur skaða
á líkama.
Víkingur:
Já en nú verður Víkingur að spyrja
eins og kjáni (sem hann auðvitað er
ekki), hvernig getur atburður sem veldur
sjómanni líkamstjóni ekki verið skyndi-
legur og/eða ulanaðkomandi?
Þorsteinn:
Jú rnörg dæmi er um að sjómenn verði
fyrir líkamstjóni sem ekki er af völdum
skyndilegra eða utanaðkomandi atburða.
Sjómenn eru l.d. sífellt að lyfta þungum
hlutum. Við það slitna hryggjarliðir og
skemmast kannski á löngum tíma vegna
misbeitingar og vondrar vinnuaðstöðu.
Að lokum verður sjómaðurinn óvinnu-
fær vegna bakverkja. Urn er að ræða of-
reynslu á löngum tíma. Meiðslin verða
ekki skyndilega og eru heldur ekki vegna
ulanaðkomandi atburðar. Óvinnufærni
er því ekki af völdum slyss í skilningi
Þorsteinn:
Nei það gerir það ekki.
Sjómenn á báturn undir 12 brúttólestum
eru oftast utan stéttarfélaga en ég vona
að Landssamband smábátaeigenda hafi
beint þeirn tilmælum til félagsmanna
sinna að tryggja sjómennina samkvæmt
þessari nýju slysatryggingu.
Besta staðan er auðvitað sú að allir ís-
lenskir sjómenn séu tryggðir skv. hinum
nýja sið. Það á ekki að skipta máli á
hvers konar veiðum sjómenn eru eða á
hve stóru skipi þeir eru, þeir ættu allir
að vera tryggðir eftir þessum nýju regl-
um.
Víkingur:
í hverju felst þessi aukni réttur til
bóta?
Þorsteinn:
Ef sjómaður verður frá vinnu þá á
hann ekki að verða fyrir launatapi.
Reglan er sú að útgerðin borgar sjó-
manni staðgengilslaun í 2 mánuði, jafn-
vel þótt hann hafi verið að lara í frítúr.
Síðan borgar útgerðin kauptryggingu
næstu mánuði en fjöldi þeirra fer eftir
því hve sjómaður hefur unnið lengi hjá
útgerðinni. Tryggingafélag útgerðar
greiðir það sem vantar á kauptryggingu
upp i full laun og eftir að kauptryggingu
sleppir þá greiðir tryggingafélagið öll
launin.
Sjómaðurinn á ekki að verða fyrir
tekjutapi. Hann á að fá laun eins og
hann væri ennþá að róa en ekki slasaður
heima í rúmi. Hann fær slysalaun þang-
að til hann fer að vinna aftur.
Ef skaðinn er varanlegur fær sjómaður-
inn miskabætur, sem eru bætur fyrir ó-
fjárhagslegt tjón eins og þjáningar og
takmörkun á því sem hann getur geri í
frítíma. Ef hann telst ekki fær um að
afla sér tekna eins og hann áður gerði þá
fær hann bætur vegna varanlegrar örorku
og þær skipta mestu máli. Hann fær eina
greiðslu frá tryggingafélaginu og á sú
greiðsla að bæta honum tekjutjón sem
hann verður fyrir í framtíðinni vegna ör-
orkunnar.
Sjómaður á líka að fá allan útlagðan
kostnað greiddan, eins og lyf, læknis-
kostnað og sjúkraþjálfun.
Auk þessa á sjómaður sem lendir í
vinnuslysi hugsanlega rétt hjá sínum líf-
eyrissjóði og Tryggingastofnun rlkisins
en við erum nú ekki að tala um það
núna er það?
Víkingur:
Nei það er rétt, við ætlum ekki að
blanda því inn í hér.
En hvaða eða hvers konar slys falla
undir trygginguna?
Þorstcinn:
Meginreglan er sú að vinnuslys sjó-
manna falla undir trygginguna og þá á ég
við slys sem verða unt borð í skipi eða í
vinnu i tengslum við rekstur skips og
slys á beinni leið lil og frá vinnu.
Þetta ber þó að skoða í hverl sinn, l.d.
rnyndi það falla undir trygginguna ef sjó-
rnaður slasast um borð í skipi jafnvel
þótt það sé í höfn ef tjónþolinn er ráðinn
á skipið.
í sumurn tilvikum tekur slysatrygging-
Víkingur:
Það virðist ekki það sama
ganga yfir alla sjómenn í
þessum efnum?
Þorsteinn segir langflcsta sjótnenn vel tryggða. Það er því óhœtt