Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.2006, Blaðsíða 16

Fiskibátur að veiðum.
að vekja athygli á skothríðinni. Ég man
að fyrstu mánuði hersetunnar voru hér
kanadískir hermenn sem voru sérstaklega
góðir við okkur. Við vorum oft í tjöld-
unum hjá þeim eða í varðstöðvunum
þegar þeir voru á vakt. Iðulega vorum við
fram á kvöld á rápi milli herbúðanna. Við
fengum líka oft gefins fisk hjá bátakörl-
unum sem við færðum hermönnunum í
þakklætisskyni fyrir allt súkkulaðið sem
þeir gáfu okkur. Fiskurinn var alltaf vel
þeginn.
Pannig má segja að ein-
dreginn góðvilji hafi ríkt á
milli okkar strákanna og
hersins, ef undan er skilin
skothríðin sem átti kannski
að vera grín en ansi var það
grátt. Jafnvel þegar breskt
flugmóðurskip, Wasp minnir
mig að það héti, rak í suð-
austan roki upp í fjöru við
Örfirisey, rétt innan við olíu-
bryggju Esso sem núna er,
tókst okkur að koma á góðu
sambandi við skipverjana.
Daginn eftir gerði hið besta
veður og auðvitað vorum við
óðara komnir á stjá að kanna
aðstæður. Bretarnir um borð
voru að renna fyrir fisk þegar
við komum á staðinn en það
var ekki lengra á milli skips
og fjöru en svo að þeir gátu
kastað til okkar spotta. Þar
með var komið á samband
milli lands og hins strand-
aða skips og Bretarnir voru
ósínkir á að senda okkur
glaðning en ekki man ég til þess að við
gætum endurgoldið þeim. Svo var skipið
losað af strandstað og lauk þá veisluhöld-
unum hjá okkur í fjörunni.
Bar út Víkinginn
Á stríðsárunum var mikið um vinnu
og auðvelt fyrir ungling að komast í
sæmilega launað starf. Eitt af því sem ég
tók mér fyrir hendur var að að þeytast
fyrir Sjómannablaðið Víking en ritstjóri
var þá Guðmundur heitinn Oddsson.
Þetta var heilsdags vinna, launin ágæt og
ekki mikið erfiði. Raunar var oft á tíðum
nánast ekkert að gera, það var aðallega
í kringum útgáfudag blaðsins að sendi-
sveinninn svitnaði eitthvað en þá var
hjólað með blaðið út um allan bæ.
Sigurður Þ. Árnason skipherra.
Mesta upphefðin sem ég varð fyrir á
þessum árum, og ein sú mesta sem mér
hefur hlotnast á lífsleiðinni, var þó þegar
Jón heitinn Björnsson grásleppuútgerð-
armaður réði mig sem skipstjóra á bát
sinn. Ég fékk sjálfur að ráða háseta en
sem laun fengum við strákarnir bát-
inn lánaðan til skemmtiferða og á skak.
Við þorðum þó aldrei að fara lengra en
á miðin undan Gróttu enda vissum við
að ættingjum og útgerðarmanninum var
ekki rótt þegar við fórum í þessar ferðir
okkar.
Á þessum árum voru reykvísk börn
gjarnan send í sveit yfir sumarið. Bæði
óttuðust menn að stríðsátök brytust út en
einnig að spilling gæti náð til ungdóms-
ins ef hann legði lag sitt við hermennina.
Sumarið 1943 eða '4 var ég sendur
i sveit vestur að Stafnesi á Miðnesi til
Metúsalems Jónssonar og Sigurbjörns,
sonar hans, en þeir bjuggu tvíbýli á jörð-
inni. Þar með má segja að örlög mín væru
ráðin. Ég sinnti venjulegum bústörfum,
heyskap, kartöflurækt og rófurækt.
Stundum var líka gengið á reka í fjörunni
frá Stafnesi suður í Ósabotna og á vorin
leituðum við eggja á heiðinni þar sem
Keflavíkurflugvöllur er núna. Það sem
hafði þó langmest áhrif á mig og skóp
mér örlög var sjósóknin.
Þeir feðgar áttu bát og þegar vel viðr-
aði var róið á grunnslóð undan Stafnesi
og Hafnarberginu. Aflinn var seldur beint
til Sandgerðis eða um borð í fiskflutn-
ingaskip sem sigldu til Bretlands. Þetta
fannst mér afar spennandi líf þrátt fyrir
sjóveikina sem plagaði mig stöðugt.
Þegar róið var á vorin og sumrin var
alltaf farið með handfæri. Fyrst urðu
menn þó að bregða sér á sandfjöru að ná
í beitu. Þá var farið með gaffal að vopni
og leitað í sandinum að maðki. Menn
reyndu að sjá hvar maðkurinn hafði
gert þarfir sínar á flóðinu á undan og
þar undir leyndist hann. Maðkurinn var
hin besta beita og alltaf ferskur því að
náttúran sá um að geyma hann á milli
sjóróðra.
í fiskburði
Eftir þetta fyrsta surnar í Stafnesi vildi
ég óður og uppvægur að fara þangað
aftur. Það varð líka úr og strax eftir
barnaskólaprófið fór ég öðru sinni vestur
og var þá samfellt í tvö og hálft ár hjá
þeim feðgum.
Þegar sumarstörfunum lauk um haust-
ið tók Sigurbjörn að sér að setja upp
línu fyrir hinn kunna útgerðarmann
Guðmund Jónsson að Rafnkelsstöðum i
Garði. Línu uppsetningin varð um leið
mitt aðalstarf. Vinnutíminn var frá því
klukkan 8 á morgnana til níu eða tiu á
kvöldin.
Eftir áramótin hófst vertíðin. Sótt var
á fjögurra til fimm tonna opnum trillum,
nema hvað byggt var yfir vélina sem allar
voru bensínknúnar, oftast bílvélar. Oft hef
ég furðað mig á því hversu vel körlunum
lánaðist að láta þær ganga. Róið var með
8 til 9 bjóð af línu.
Árla morguns, klukkan 6.30 eða 7, var
16 - Sjómannablaðið Víkingur