Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.2006, Qupperneq 28

Captain Oskarsson
Sögur skipstjórans
Úrlðg Kristjáns Hólms Óskarssonar voru ráðin þegar hann réð sig sem hjálparkokk á kolakynta
skipið Costa Rica aðeins 17 ára gamall. Kristján hafði misst móður sina í æsku og alist upp hjá
vandalausum. Siglingar urðu ævistarfi hans en Kristján var stýrimaður og síðar skipstjóri áfjölda
skipa sem sigldu um heimsins höf. Skipakosturinn var fjölbreyttur í gegnum árin og sigldi hann
meðal annars á skipum í eigu íranskeisara og Gaddafis Líbýuleiðtoga og varð vitni að hörmulegum
stríðsátökum og spillingu.
Sögur útgáfa hefur gefið
út bókina, Captain Osk-
arsson - Sögur skipstjórans,
sem Svava Jónsdóttir skráði.
Sögumaður er Kristján Hólm
Óskarsson sem ungur réði
sig til sjós.
Kristján lýsir ógleym-
anlegum skipsfélögum og
mönnum í íjarlægum höfn-
um. Minningarnar end-
urspegla litríka ævi manns
sem sigldi meðal annars með
morðingjum og sauðaþjófi
og hitti Ólaf Noregskonung.
Frásagnargleði Kristjáns er
mikil og húmorinn aldrei
langt undan. Undir niðri
krauma þó margslungnar
tilfinningar íslendings sem
hélt ungur og óharðnaður út
í hinn stóra heim í leit að
betra lífi.
Grípum niður í þessa for-
vitnilegu ævisögu. Fyrst seg-
ir frá grillveislu í Trinidad.
Grillaðir apar
Skipverji bauð mér einu sinni í land
í Trinidad en hann bjó í fjöllunum. t>að
kom bíll niður á bryggjuna og í honum
sátu þrír menn sem voru vinir skipverj-
ans. Vanalega gerir maður þetta ekki. Ég
var bara búinn að fá nóg af að vera um
borð.
Það var keyrt þangað til við vorum
komnir upp í fjall. Þar var veisla þar sem
litaðir menn voru komnir saman. Ég
kunni vel við mig þarna. Ég gleymi þvt
ekki þegar þeir fóru að grilla. Þeir höfðu
tekið smáapa, höggvið af þeim hausana
og rófurnar, stungið teini í gegnum þá og
þeir látnir á grillið. Þeir litu úl eins og
lítil börn.
I þessari grillveislu var mér sagt að
íslensk kona væri mjög þekkt í Trinidad.
Hún var gift ríkum Englendingi og
áttu þau plantekru. Þeir sögðu mér að
heimsækja hana; henni þætti ábyggilega
gaman að hitta íslending. Ég hitti hana
aldrei en ég las seinna um hana. Þegar
hún dó var hluti af peningum hennar
notaður til menntamála auk þess sem
þeir voru gefnir til fátækra.
Barnsfæðing og
skipbrotsmenn
Kristján segir frá því þegar hann
var skipstjóri á glæsilegu farþegaskipi.
Einn daginn var skipbrotsmönnum
bjargað.
Lífbáturinn fór niður með nokkra
menn. Þeir sigldu að mastrinu og náðu í
þessa náunga sem voru teknir um borð.
Um 1.200 farþegar fylgdust með þvi
sem var að ske.
Það liðu um 20 mínútur þar til búið
var að hífa lífbátinn um borð. Ég var
aðalmaðurinn og stjórnaði þessu. Ég
sagði við ,,staff-captain“ að fara ætti með
mennina á sjúkrahúsið um borð og láta
hlúa að þeim eins og hægt var.
Þegar skipið var lagt af stað aftur til
Jakarta ákvað ég að sjá hvað væri að ske.
Þegar ég kom í móttökuna sá ég skip-
brotsmennina liggja þar á gólfinu.
,,Af hverju liggja þessir menn á gólf-
inu?“ spurði ég. ,,Af hverju var ekki farið
með þá á spítalann?"
„Við verðum að tékka á pappírunum,"
sagði „staff-captain“.
„Hvaða pappírum?" sagði ég. „Þeir eru
ekki með neina pappíra. Þeir eru bara á
nærbuxunum.“
Hann sagði að þessir menn væru
búnir að vera í tvær vikur uppi í mastr-
inu. Hann hafði eftir þeim að það hefðu
komið miklir rigningarskúrir sem liéldu
í þeim lifinu. Það höfðu verið fleiri um
borð en þessir þrír menn voru þeir einu
sem lifðu af.
Þetta kerfi hjá Indónesum! Þeir þurftu
að skrifa allt niður og vildu taka skýrslu
af hálfdauðu fólki.
Læknarnir fóru að snúast og gáfu þeim
einhverjar sprautur. Ég fór en bað um að
ég yrði látinn vila ef eitthvað alvarlegt
kæmi upp á.
Komið var til Jakarta eftir hádegi næsta
dag en þá var ég búinn að senda skeyti
lil leigjenda skipsins. Ég var búinn að
fá nöfn mannanna þriggja en þeir voru
vaknaðir til lífsins. Skipið hafði sokkið
undan löppunum á þeim en sum af þess-
um farartækjum þarna eru handónýt. Ég
fór niður, tók í hendina á skipbrotsmönn-
unum og þeir fóru í land og í sjúkrabíla
sem biðu eftir þeim.
Við fórum frá bryggju klukkan eitt
eftir hádegi næsta dag. Um hálftíma áður
gekk ég út fyrir stýrishúsið þar sem fjórði
stýrimaður, sem var Indónesi, var að gera
klárt. Þegar ég kom aftur inn í brúna sá
ég þrjár körfur sem lágu í kringum slýrið
28 - Sjómannablaðið Víkingui