Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.2007, Síða 17

siglir nú undir nafninu Caribe með ferða-
menn í stutlar ferðir í Karíbahafinu.
Andrea Doria
A tímum Rómaveldis litu ítalir á
Miðjarðarhafið sem sitt einkahaf og
nefndu það „mare nostrum", hafið
okkar. Vegna þess að
Miðjarðarhafið er inn-
haf, urðu þeir ekki
þátttakendur í keppni
strandríkjanna um sigl-
ingar og yfirráð á úthöf-
unum. Þegar fram á 20.
öldina kom urðu þeir
þó þátttakendur í óop-
inberri siglingakeppni
stórþjóðanna, einkunt
á sviði farþegasiglinga.
Hæst reis sól þeirra með
skipinu Rex (konung-
urinn), sem var handhafi „Bláa borðans"
árin 1933-1935, en Rex var 50 þúsund
tonna skip, nærri 300 metra langt og
stærsta skip sent ílalir höfðu smíðað til
þessa.
Eftir stríðslok, en þá höfðu ítalir misst
um helming skipaflota síns, var ákveð-
ið að byggja tvö glæsiskip, 30 þúsund
tonn að stærð og 213 m. löng með 23
hnúta ganghraða, til að endurheimta stolt
ítalska flotans. Þau skyldu bera nöfn-
in ANDREA DORIA og CRISTOFORO
COLOMBO, nöfn tveggja þekktustu sona
Genúu. Andrea Doria var auðvitað byggð
í Genúu, í Ansaldo skipasmíðastöðinni
í Sestri, úthverfi borgarinnar, og átti þar
heimahöfn.
Skipið var ekki aðeins hið glæsilegast
að ytri gerð, heldur líka fagurlega innrétt-
að, prýtt listaverkum og ítölskum íburði.
Þar voru m.a málverk og höggmyndir
eftir ítölsku snillingana Michaelangelo,
Rafael, Titan og marga fleiri, auk risavax-
innar styttu af sjálfum Andrea Doria. Því
fór afskaplega vel um farþegana, sem gátu
verið allt að 1.250 á þrem farrýmum,
þessa níu sólarhringa, sem siglingin milli
Genúu og New York tók.
Andrea Doria, sem sigla átti milli
Genúu og New York fór jómfrúrferðina
14. janúar 1953. Það var kvalt með meiri
viðhöfn en áður hafði sést. f þessarri
fyrstu ferð komu í ljós alvarlegir gallar
í stöðugleika skipsins, sem talið var, að
ættu rót sína að rekja til þess, að boln-
tankar þessu voru nánast tómir. Andrea
Doria sökk í 56. ferð sinni til New York,
sem átti einnig að vera síðasta ferð
Calamai skipstjóra, en hann hafði stýrt
skipinu frá upphafi.
Siglmgin
Andrea Doria lagði í 56. ferð sín frá
Genúu til New York þann 17. júlí 1956
og hafði viðkomu á hefðbundnunt stöð-
um og tók farþega og póst: Cannes á
Rívieraströndinni frönsku, Napóli á
Suður-Ítalíu og loks Gíbraltar við mynni
Miðjarðarhafsins.
Síðan var siglt eftir stórbaugsleið um
Azoreyjar og þaðan nánast beint í vestur
til Nantucket vitaskipsins, en það var
útvörður Bandaríkjanna þeim skipum,
er af hafi kornu. Að sumarlagi er þoka
Andrea Doría hleypt aj stokkunum íjúní 1951.
algeng er nær ströndinni kemur, en þar
mætast hlýr sjór að sunnan og kaldur að
norðan.
Síðdegis þennan örlagaríka dag, 25.
júlí, fann Calamai á sér að þoka væri í
aðsigi og var sjálfur á stjórnpalli. Þegar
skipið nálgaðist þokubelti, var spurning-
in sú, hve þykk þokan yrði og hve lengi
hún varði. Sigla yrði með gát. Hins vegar
var honum mjög í mun, að skipið kærni
til hafnar á réttum tírna, öll töf kostaði
KHHOWaf n* w
Slysstaðurínn.
útgerðina peninga og gat valdið farþeg-
unum, sem voru 1.134 í þessari ferð,
þar af 190 á fyrsta farrými, óþægindum
og gremju. Þess vegna var ekki dregið
nema lítið úr ferð skipsins, úr 23 í tæpa
22 hnúta. Calamai var einn af reyndustu
skipstjórum ílalska flotans, hafði verið
rétt fjörulíu ár til sjós og Andrea Doria
var 28. skipið, sem hann gegndi yfir-
mannsstöðu á, hafði verið skipstjóri frá
upphafi. Þetta átti að verða síðasta ferðin
hans með skipið, því hann átti nú að taka
við systurskipinu, Kristófer Kóluntbus, að
þessarri siglingu lokinni.
Stockholm hafði farið frá New York fyrr
uni daginn og eftir sjö stunda siglingu
nálgaðist það Nantucket vitaskipið. Þetta
var 103. ferð skipsins yfir Allantshafið.
Carstens, þriðji stýrimaður, var við fjórða
mann á vakt, en Nordenson, skipstjóri,
var ekki langt undan, en hann var við
vinnu sína í káetu sinni. Nordensen
átti enn lengri sjómannsferil að baki en
Calamai. Hann hafði siglt allt frá árinu
1911, í 45 ár, og verið skipsljóri frá árinu
1918 og stýrt öllum skipurn Sænsku-
Ameríkulínunnar.
Þegar skipin tvö nálguðust Nantucket
vitaskipið úr gagnstæðum áttum, án þess
að vita hvort af öðru, því ratsjár þess
tíma voru harla skammdrægar, sigldi
Stockholm í björtu veðri en Andrea Doria
var umlukin þoku.
Áreksturinn
Að kvöldi miðvikudagsins 25. júlí 1956
var Stockholm komið um 130 rnilur frá
New York á leið sinni yfir Atlantshafið til
Gautaborgar. Carstens, þriðji stýrimað-
ur var á vakt. Hann var aðeins 26 ára
gamall, en þegar orðinn reyndur stjórn-
andi og naut fyllsta trausts yfirmanna
sinna. Skipstjórinn, Gunnar Nordenson,
var ekki langt undan. Stockholm var
eitt minnsta farþegaskipið á Norður-
?»♦ Mf.j ro* wT
Atlantshafinu, rúm 12 þúsund tonn og
gekk „aðeins" 17 hnúta.
Urn klukkan 21.30 nálgaðist Stockholm
Nantucket vitaskipið í góðu skyggni. Á
andstæðri stefnu var Andrea Doria, sem
um hríð hafði siglt í þéttri, dimmri þoku,
þar sem skyggnið var urn hálf sjómíla.
Á Andrea Doria var Calamai skipstjóri í
brúnni, enda var það ófrávíkjanleg regla
hans að vera sjálfur við stjórnvölinn er
sigll var í þoku. Hann hafði slegið dálítið
af hraðanum í öryggisskyni.
Allt í einu tók Carstens eftir skipi um
Sjómannablaðið Víkingur -17