Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.2007, Qupperneq 32

Þær eru afýmsu tagi skeprturnar l sjónum. liér hafa karlarnír á Harðhak EAfengið beinhákarl í
VÖrpuna. Ljðsmynd Norðurmynd /Asgrtmur Agústsson
- Á Akureynni hefir þannig verið unnið
nokkurt brautryðjendastarf?
- Það má segja það. Við má bæta, að
við bjuggum til flottroll á Akureynni og
kom ég talsvert að því. Skverinn á því var
mun opnari en á botnvörpunni og það
hélst á fioti eins og nafnið ber með sér.
Það þýðir að það fór ekki á botninn og
tættist því síður. í þetta fiskaðist misjafn-
lega, stundum ekkert. Fiskar synda helzt
þar sem þeir vilja synda og hafa eitthvað
að éta og eru síður étnir. Undantekning
var ef við fengum þorsk í flotvörpuna.
- Akureyin er sannarlega skip með
sögu.
- Það má segja að Akureyin sé merk-
isskip að því leyti. Hún er smíðuð i
Beverley í Englandi á eftirstríðsárunum
og eignast útgerð Odds Helgasonar og
fleiri hana eftir að Viðeyin er seld. Minnir
mig að faðir minn hafi verið einn af
meðeigendunum. Síðar var hún seld til
Bæjarútgerðar Akraness, þar sem hún
lenti í reiðileysi og lá meðal annars lengi
við akkeri í Hvalfirði nýkomin úr klöss-
un. Þá stóð til að selja hana lil Færeyja
fyrir verð, sem svaraði til 10 árslauna
sjómanns. Salan gekk til baka þar sem
ekki fékkst innflutningsleyfi fyrir skipið
í Færeyjum. Þá var hún seld til Noregs
og þaðan til Kanada. Því næst var hún
seld til Bandaríkjanna, þar sem hún var
skveruð upp og breytt í lystiskip með
þremur möstrum, seglum og bugspjóti.
Heitir hún Caledonia í dag, siglir undir
kanadískum fána og er gerð út og leigð til
ríkisbubba sem skemmtiferðaskip. Lestin
er ein lúxussvíta og ólik því sem áður var.
- Það má segja að margvísleg séu
örlög fiskiskipanna. Ófá hafa hafnað á
sjávarbotni eða uppi í fjöru. Er einhver
skipverji eftirminnilegur öðrum fremur af
því skipi?
- Sighvatur hét maður og sá yfirleitt
um forhlerann, mikill grallari. Var jafnan
í stakk og spurði nýja menn hvort væri
gat á brókum sínum að aftanverðu. Er
sakleysingjarnir lyftu upp stakknum til
að veita aðstoð sína fretaði hann framan í
þá og fannst skemmtilegl.
- Siðan ferðu á Skúla Magnússon.
- Á Skúla ræð ég mig sem 2. stýrimann
haustið 1951 og er þar næstu þrjú árin
eða til 1954 en er stundum 1. stýrimaður
í afleysingum. Skipstjóri var þá Jóhann
Magnússon, frábær maður.
Á Skúla öfluðum við oft dável en jafn-
framt var þetta farsæl vist, þar sem fátt
óvenjulegt bar til tíðinda. Þó get ég sagt
frá framförum í lifrarbræðslu frá því sem
var á Viðeynni. Voru nú koinnir skotkall-
ar eða tunna úr stáli fyrir framan spilið
með trekt uppúr. Er nóg var komið í kall-
inn var honum lokað og gufa sett á, sem
skaut lifrinni eftir pípu aftur eftir keisn-
um og upp á bátapall í stóran geymi. Úr
honum gat bræðslumaður sturtað lifrinni
í bræðslukerin hjá sér. Einu sinni sem
oftar var verið að gera að og trektin orðin
full og stóð til að skjóta henni. Frost var
og hafði frosið í pípunni og tókst þá ekki
betur til en svo að kallinn sprakk í loft
upp og rauk langt út á sjó. Máttum við
horfa á eftir honum og strita síðan við að
bera lifrina það sem eftir var túrsins aftur
í lifrargeymi.
- Það má eiginlega segja, að ferill þinn
við lifrarbræðslu urn borð hafi verið
nokkuð afdrifaríkur?
- Ég tek undir það. Ég bar vist ábyrgð
á þessum skotkalli og skaut honum svo
sannarlega út í ljósvakann svo að hann
ber nafn með rentu. Þetta var víst frægt
um allan flotann.
- Eitthvað einstakt atvik annað minn-
isstætt af Skúla Magg?
- Einhverju sinni vorum við á saltfisk-
iríi á Selvogsbankanum í bullandi veiði
og aðgerð í sæmilegu veðri. í kappinu
við flatningsborðið sinnaðist þeim eitt-
hvað Bjarna Veturliða og Kalla félaga
hans. Bjarni tók hrygginn en Kalli risti
fyrir. Fleiri stóðu þarna við aðgerð. Kalla
þótti Bjarni seinn að taka hrygginn svo
að fiskurinn safnaðist upp á flatnings-
borðinu. Ætlar Kalli að ota hnífnum að
Bjarna og segir um leið og hann býr sig
undir að munda vopnið: „Ég sting þig
með hnífnum, helvítið þitt, ef þú heldur
ekki áfram.“
Ekki tókst betur til en svo í þessum
aðförum, að flatningshnífurinn fer í kinn-
ina á næsta manni og í gegn.
— Það hefur væntanlega ekki staðið
til að kallarnir færu að gera hverjir að
öðrum?
- Það á auðvitað aldrei að vera að gant-
ast með hárbeitta hnífa. Þeir eru góðir til
síns brúks og geta bjargað lífi manna en
jafnframt verið stórháskalegir.
- Þið hafið ekki verið með einhverjar
tilraunir á Skúla eins og á Akurey?
- Lítið um það. Skúli var farsælt skip
og lítið um tilraunastarfsemi. Allt meira
og minna i föstum skorðum.
í næsta tölublaði segir Rabbi
m.a. frá veru sinni á Fylki og til-
drögum þess að hann fórst.
32 - Sjómannablaðið Víkingur