Náttúrufræðingurinn - 1931, Blaðsíða 10

88
NÁTTÚRUPR.
í lifnaðarháttum minnir styrjan í mörgu á laxinn. Hún
hrygnir í ám og vötnum, en helzt á hörðum botni, nálægt ós-
um, einkum ef vatnið er dálítið blandað sjó. í norðanverðri Ev-
rópu fer styrjan að ganga upp í árnar í maí, og hrygnir í maí
og júní, en í Suður-Evrópu byrja göngurnar nokkuð fyr, ef
til vill í marz, og þar fer hrygningin fram í apríl og maí. —
Hrognafjöldinn er feikilega mikill. f einni styrju, sem var 241
sm. á lengd, voru t. d. 19 lítrar af hrognum, og vógu þau 48 kg.
Eftir rannsóknum Bandaríkjamanna, er hrognaf jöldinn 0,8—2.4
milljónir, og rúmtak þeirra 20—60 lítrar, svo styrjan má telj-
ast meðal hinna frjósömustu fiska. Eggin ei'u um 3 mm. að
þvermáli, þegar þau koma í vatnið, og loða saman í böndum
eða kökum, og festast við botninn, en þess vegna er nauðsyn-
legt, að hann sé nokkuð harður. Eggin eða hrognin eiga marga
óvini, en verstur þeirra allra mun állinn vera, því dæmi eru til
þess, að áll hafi smogið inn í egggöng hrygnunnar, til þess að
gæða sér á eggjunum. Til þess að bæta úr þessari hættu, hef-
ir náttúran hagað því þannig, að styrjueggin eru mjög fljót að
klekjast, ekki nema 3—4 daga, ef hitinn er um 20 gráður, en
upp undir viku, ef kaldara er. Þegar ungarnir koma úr egg-
inu, eru þeir um einn sentim. á lengd, og nærri svartir. Þeir
minna öllu meira á lirfur froskdýra en fiska. Seiðin vaxa mjög
fljótt, og eftir eitt ár eru þau orðin um 20 sentim. á lengd,
eða jafnvel meira. Líklega eru þau mjög skamman tíma í
vötnunum, í mesta lagi 2—3 ár, en stundum getur þeim þó
dvalist þar lengur. Þegar styrjan er komin út í hafið, fer hún
langar ferðir, eftir nokkrum merkingum að dæma, en leitar
ekki aftur upp í ár, fyrr en hún er kynþroska, eða 1—2 metrar
á lengd. Styrjan verður víst mjög gömul, því sannað er, að
styrja hafi lifað í 86 ár, og önnur tegund, náskyld þessari, hvað
geta lifað í 200—300 ár.
Styrjan er ekki sögð stíga í vitið, og auk þess er hún æði
dutlungafull. Stundum lætur hún taka sig alveg upp úr sjón-
um, án þess að „hefjast handa“ til varnar, en allt í einu rakn-