Náttúrufræðingurinn - 1931, Qupperneq 13

NÁTTÚIIUFR.
91
Guííið í Esjunní.
Það var uppi fótur og fit hér í Reykjavík veturinn 1904—
1905. Þá var verið að bora eftir vatni í Vatnsmýrinni, sunnan-
vert við ,,Suðurpólinn“ hér í Reykjavík. Flaug þá sú fregn um
bæinn, að fundist hefðu gullkorn í grjótmylsnunni, sem kom
upp úr holunni. — Járnsmiður, sem vann að því, að hvetja bor-
ana, sagði svo frá, að rákir í borum, sem hann hefði fengið í
hendur, hefðu verið fullar af gulli, og hefði hann getað flýsað
það upp með hnífnum sínum! — Síðar var stofnað félag hér
í bænum, til að bora þar og leita frekar eftir gulli. — Eigi
hefi eg getað náð í neinar skýrslur um árangurinn af þessum
gullgrefti, og ekki heldur getað grafið upp neinar fulltryggar
efnarannsóknir á jarðefnum þeim, sem rannsökuð hafa verið
frá þessum stað þau árin, er sanni, að þar hafi fundizt gull.
Virðist svo sem óvissa hafi verið með árangurinn.
Fyrir fáum árum beitti Helgi H. Eiríksson skólastjóri sér
fyrir því, að fenginn var kjarnabor hingað til lands, til þess að
gera enn-frekari tilraun í Vatnsmýrinni. Var þá borað 57 metra
djúpt í jörðu. Boruðu menn fyrst í' gegnum grágrýti, síðan gegn-
um leirstein og sandstein með sæskeljum, svipaðan þeim, er
finnst í Fossvogi. Þar fyrir neðan tók við grágrýti o. s. frv. En
enginn vottur af gulli fannst í því, sem upj) kom.
Síðar var mikið rætt um gullfund í Miðdal í Mosfellssveit.
Við norðurjaðar Mosfellsheiðar-grágrýtisins í Miðdal, komu fram
fornar blágrýtismyndanir, mjög ummyndaðar, líkar þeim, sem
komu fram í giljum, sunnanvert í Esjunni. Er þar all-mikið af
kvartsgöngum, og var talið, að gull væri í þeim göngum. Fleir-
um sinnum hefir verið framkvæmdur þar prófgröftur og sumarið
1924 var prófessor Keilhack í Berlín, nafnkunnur jarðfræðing-
ur og námufróður, fenginn til að athuga námuna. — Engar
skýrslur hefi eg séð eftir hann um námuna, og ekki heldur hefi
eg getað náð í neinar ritaðar upplýsingar um árangurinn af
þessum rannsóknum í Miðdal, frá byrjun. — Björn Kristjánsson
aljiingismaður hefir rannsakað sýnishorn af kvartsi þaðan; reynd-
ist lítið eða ekkert gull í þeim. En samkvæmt munnlegum upp-
lýsingum frá kunnugum manni, hefir þar þó fundizt sýnishorn
með talsverðu gullmagni.
Björn Kristjánsson hefir í mörg ár rannsakað steina og
bergtegundir héðan og þaðan af landinu, til þess að vita, hvort