Náttúrufræðingurinn - 1931, Blaðsíða 19

NÁTTÚRUFRÆÐINGÍJÍUNN 1931
lifa þó í hreinu vatni, vanalega á botninum, oft föst við hann,
sum svífa um í sjávardjúpinu, sum hanga föst á húð fiskanna,
og loks eru nokkur, er lifa sem sníkjudýr í pörmum dýra og
manna.
Að lögun eru skolpdýrin mjög mismunandi, sum eru af-
löng og nokkurnvegin sívöl, önnur eru meira eða minna flöt,
nokkur eru eins og tregt í laginu, o. s. frv. Utan um líkamann
er fastur hjúpur, svo skolpdýrunum er þess varnað að skjóta
út öngum, og færa sig þannig úr stað, eins og títt er um mörg
frumdýr, t. d. teygjudýrin. Samt sem áður geta þau þó breytt
l.niynd. I mörgum skolp- 2. mynd. Tvö skolpdýr hafa nálgast
dýrum eru aðeins tveir hvort annað, skinæxlun fer að byrja.
kjarnar, nefnilega stór-
kjarninn (hringur, neðst),
og einungis einn smá-
kjarni (depill, efst).
nokkuð lögun, þau geta teygt úr sér eða kreppt sig saman,
eftir því sem verkast vill. Þessi hjúpur er mjög fíngerður, en
um leið sterkur, og skrýddur allskonar undrafínum strikum og
skorum. Hjúpurinn er ekki myndaður úr kisil eða kalki, eins og
vani er til um brynjur þær, sem flestir aðrir einsellungar hafa
sér til varnar, heldur er hann aðeins ysti hlutinn af sellunni,
sem er orðinn þykkur og harður (pellicula), og genginn í þjón-
ustu varnarinnar.
Hjúpurinn er nú þannig gerður, að uppleyst efni, sem ef
til vill gætu orðið dýrinu að næringu, geta mjög illa síast í
gegnum hann, og þess vegna er á honum gat á einum stað, þar
sem fæðan kemst inn í selluna, munnurinn (cytostomum). Hjá
cumum skolpdýrum berast leyfar fæðunnar aftur út uin munn-
inn, þegar líkaminn hefir hagnýtt sér allt, sem honum gat orð-
7