Náttúrufræðingurinn

Volume

Náttúrufræðingurinn - 1964, Page 14

Náttúrufræðingurinn - 1964, Page 14
106 NÁTT ÚRUFRÆÐINGURINN ÚR RITUM STEFÁNS STEFÁNSSONAR Gróðurinn efst í dalbotninum var mjög svipaður og í Skeggjabrekkudal og í öllum liöfuð-atriðum öldungis samskonar, og eins var, er neðar dró, nema hvað blómjurta-gróðurinn var enn fjölskrúðugri og þroskameiri neðan til i hlíðinni en í Skeggjabrekkudal; jrað sem einkum einkenndi hann var Phegop- teris alpestris, er Hjeðinsfirðingar kalla þúsundblaða rós. Mjög mikið óx lijer af þessari skrautplöntu, einkum í lækjagilskorningum og frarn með jjeim, hver smáskorningur sást álengdar vegna burknagróðursins, sem Ijósgrænt band upp og ofan hlíðina. Burkninn var mjög stórvaxinn, víða meira en hnje- liár og óx í þjettum stórum dúskum forkunnar fögrum. í dálítilli rakri dæld alvaxinni mjög þroskalegum blómjurtagróðri og burknadúskum fann jeg punt- tegund eina, Milium effusum, sem ekki var áð'ur full vissa fyrir að yxi hjer á landi; hún óx innan um burknana og teygði sig upp fyrir þá. Þetta er eflaust ein fegursta punt-tegund á voru landi, með stórum marg-greindum ljósgræn- um toppi og löngum breiðum blágrænum blöðum. Dæld þessi var skammt fyrir sunnan efsta bæinn í dalnum austan árinnar. Bærinn heitir Möðruvellir, |iað er lítilmótlegt kot, er stendur rjctt við fjallsræturnar, á dálítilli renni- sljettri flöt, sem átti að lieita tún, en var bæði ræktarlítil og liálfkalin. í fyrstu undraðist jeg yfir því, hvc túnin í Hjeðinsfirðinum voru yfir liöfuð graslítil; það var óneitanlega nokkuð einkennilegt að sjá þessa einu bletti, sem áttu að heita ræktaðir, margfalt óræktarlegri en landið umhverfis þá. Hvervetna var Jmoskalegur blómjurtagróður; nálega í hverri laut í hlíðarhöll- unum, og j)að rjett við túnin, uxu stórvaxnar jurtir í þjettum flækjum, en á túnunum var dvergvaxinn, gisinn og kyrkingslegur va 111 endisgróður. Jeg áleit að })etta væri eingöngu fyrir illa hirðingu, enda lá })að beinast við. Ár eptir ár, já öld eptir öld, hafa túnskæklar jtessir verið slegnir eða rjettara sagt skafnir, en aldrei verið neinn sómi sýndur. Hvergi sjest garðspotti og engin vegsummerki j)ess að j)ar liafi nokkurn tíma verið hlaðinn garður, og er slíkt nærri eins dæmi, því J)að sjer maður ])ó víðast hjer á lendi. En þótt hirðingarleysi eigi mikinn þátt í grasleysinu á túnunum, — j)ví auðvitáð mætti rækta })ar gras eins og alstaðar annarstaðar — þá liggja J)ó, að jeg hcld, aðrar og dýpri orsakir til J)ess, er jeg þóttist finna við nánari athugun. í Hjeðinsfirðinum, og eins hinum öðrunt fjalladölum j)ar í grennd, er yfir höfuð mjög lítið af gras- og valllendisgróðri; J)að eru aðrar jurtir, bæði blómjurtir og l)lómlausar jurtir, einkum burknarnir, sem mest eru ríkj- andi, eins og drepið er á hjer áð íraman; hef jeg kallað slíkt góðurlag blóm- jurtagróður til aðgreinar frá töðugrasi cða valllendisgróðrin- um. Það hljóta })ví að vera einhver sjerstök náttúruskilyrði, sem liamla vall- lendisgróðrinum að {)róast hjer, en sem aptur á móti efla blómjurta- gróðurinn. Fannalög eru hjer mikil á vetrum. Að vorinu leysir snjóinn seint vegna Jtess að fannmagnið er svo mikið, og af })ví dalirnir liggja illa við sól og sunn- anvindum en standa opnir fyrir norðanvindum. Hið ískalda snjóvatn, sem
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156
Page 157
Page 158
Page 159
Page 160
Page 161
Page 162
Page 163
Page 164
Page 165
Page 166
Page 167
Page 168
Page 169
Page 170
Page 171
Page 172
Page 173
Page 174

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.