Náttúrufræðingurinn - 1981, Page 16

unum er þetta mjög breytilegt, allar
tegundirnar nema D. rubida eru í Slátt-
um en einungis L. rubellus og/1. caliginosa
eru í Hólmanum og engir ánamaðkar í
Miðmýrinni, svo sem fyrr greinir. í
garðinum og í Sláttum eru L. terrestris og
A. caliginosa algengastir, en í Hólmanum
L. rubellus.
UMRÆÐUR
Séu tegundir þær sem fundust í þess-
ari rannsókn á Möðruvöllum bornar
saman við þær tegundir sem Bengtson
o. fl. (1975) fundu í svipuðum vistkerf-
um, kemur i ljós að yfirleitt finnast sömu
tegundirnar í báðum rannsóknunum.
Bengtson o. fl. (op cit) fundu þó
Octolasion cyaneum (Sav.) og Eiseniella
tedraedra (Sav.) í görðum og D. octaedra i
túnum en þær tegundir fundust ekki í
þessari rannsókn. Hugsanlega hafa þó
einhverjar þessara tegunda verið meðal
ókynþroska ánamaðka sem ekki voru
greindir til tegundar núna. Enn fremur
voru garðarnir í rannsókn þeirra Bengt-
sons o. fl. (op cit) án efa ræktarmeiri en
garðbletturinn í núverandi rannsókn,
og því fleiri tegunda að vænta. í Slátta-
túninu á Mööruvöllum fundust bæði A.
rosea og A longa, en þessar tegundir
fundust ekki í túnunum sem þeir félagar
rannsökuðu, og þeir fundu alls ekki A.
longa sem nú fannst bæði í garðinum og
Sláttatúninu. A. longa og A. rosea virðast
því dafna bæði i görðum og vel ræktuð-
um túnum. Reyndar geta báðar þessar
tegundir hafa dreift sér úr garðinum í
Sláttatúniö, sem er skammt frá garðin-
um, en nýting túnsins hefur alla vega
ekki útrýmt þessum tegundum.
Helstu einkenni greindra ánamaðka í
þessari rannsókn (tafla V) koma sæmi-
lega heim við lýsingar Stöp-Bowitz
(1969) og Edwards og Lofty (1977) á
þessum tegundum, nema hvað stystu
eintök af A. caliginosa og A. longa eru
með nokkuð fáa liði. Þetta kann að stafa
af því að einkum þessar tegundir höfðu
hringast nokkuð við geymsluna, og var
því erfitt að telja liðina. Enn fremur er
fyrsta bakhola á A. longa aftar en talið er
í heimildum, hún er hér á milli 14. og
15. liðar, en á að vera á milli 12. og 13.
liðar (1. mynd). Bakholurnar eru mjög
ógreinilegar á þessari tegund, einkum
þær fyrstu, og hafa þær því ekki sést við
greininguna. Jörgen Stenersen, Statens
Plantevern, Noregi, hefur staðfest að
um A. longa er að ræða. A. longa hefur
ekki fundist áður á íslandi (Bengtson
o. fl. 1975). Þess ber þó að geta að Gates
(1972) telur að tegundin Aþorrectodea
longa (Ude), sem er annað nafn á Allo-
lobophora longa, finnist á Islandi, en gefur
ekki upp heimildir fyrir þessari stað-
hæfingu sinni.
Séu bornar saman tegundirnar sem
fundust í garðinum og Sláttatúninu,
sést að einungis D. rubida vantar í túnið
af þeim tegundum sem fundust í
garðinum. Auk þess er hlutfalislega
minna af L. rubellus í túninu en garðin-
um. Þessar tvær tegundir eru einu teg-
undirnar í garðinum sem dafna nærri
yfirborðinu, aðrar lifa dýpra i jörðu.
Einmitt þessar tvær tegundir láta und-
an síga í túninu, en þær sem dýpra lifa
haldast við.
Það er enn fremur athyglisvert hve
mikill munur er á tegundum og fjölda
ánamaðka í túnunum þremur (tafla
IV). Er þetta í samræmi við niðurstöður
Bengtson o. fl. (1975). I rannsókn þeirra
var ánamaðkafjöldi í islenskum túnum
frá 0 til 30 á m2, en í þessari rannsókn frá
110