Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit

Náttúrufræðingurinn - 1986, Qupperneq 19

Náttúrufræðingurinn - 1986, Qupperneq 19
5. mynd. Þversnið af Þrælagarði í Syðririma. - Cross section of the Thrœlagardur turf wall at Sydririmi. öskulag úr Heklu, nefnt H-4, og er geislakolsaldur þess um 4000 ár (Guð- rún Larsen og Sigurður Þórarinsson 1978). Annað ljóst öskulag úr Heklu, H—3 (geislakolsaldur um 2800 ár), finnst nokkru ofar. Hin mikla þykkt þess (18,5 cm) í Brattholti er áberandi. Milli H-3 og H-4 eru þrjú fínsöndug, svört öskulög. Um aldur þeirra og uppruna er ekkert vitað. í sniðum á Haukadalsheiði finnast 2—3 þessara svörtu öskulaga og nefnir Guttormur Sigbjarnarson (1969) þau h, i, og k. Tvö þunn, grá öskulög eru einnig milli H—3 og H-4. Ofan við H—3 eru tvö svört lög og eitt þunnt, ljóst öskulag, sem við vitum engin deili á. Rétt ofar er 2 cm ljóst öskulag, fremur gróft, sem við nefnum HB. Grófleiki lagsins (kornin allt að 5 mm) gefur til kynna, að það sé ættað úr nálægri eldstöð, líklega Heklu. HB er mjög gott leiðar- lag í Biskupstungum. Lagið er aðeins um 2 cm við efstu bæi (Brattholt), en þykknar verulega er neðar dregur í sveitina og er um 7—8 cm í sniðum við Þrælagarð. Lagið finnst ekki í sniðum á Haukadalsheiði (Guttormur Sig- bjarnarson 1969), en það gæti verið í einu sniði rétt austan við Gullfoss (Þorleifur Einarsson 1982). í Bratt- holtssniðinu koma næst fyrir ofan HB tvö þunn, svört öskulög, sem ekkert er vitað um. Stuttu ofar er svonefnt Landnámslag. Á Suðurlandi er það tvílitt, grágrænt að ofan, en gráhvítt að neðan og auðþekkt á útlitinu einu. Landnámslagið er upprunið úr 42 km langri gossprungu á Veiðivatnar- eininni á Tungnaáröræfum (Guðrún Larsen 1984). Engin bein aldurs- ákvörðun á laginu hefur verið birt, en margt bendir til þess að það hafi fallið um 900 e. Kr. (Þorleifur Einarsson 1962, Sigurður Þórarinsson 1968, Guðrún Larsen og Sigurður Þórarins- son 1984). Rétt ofan við Landnáms- lagið er þunnt, svart öskulag. Það er annað hvort öskulagið sem Sigurður Þórarinsson (1968) nefnir K—1000 eða annað Kötlulag frá fyrri hluta 10. aldar, sem Guðrún Larsen (1978) nefnir K-R. Ljósa öskulagið H-1104 er 0,5 cm þykkt í Brattholti líkt og 225
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.