Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1988, Blaðsíða 30

Náttúrufræðingurinn - 1988, Blaðsíða 30
Talið er að flatarmál örfoka lands á íslandi sé um fjórar milljónir hektara (Ingvi Þorsteinsson 1978) eða um 40% af flatarmáli landsins. Vegna þess hve gríðarlega stórt svæði er um að ræða er augljóst að ekki er hægt að beita mjög kostnaðarsömum aðgerðum við endurheimt þeirra. Skortur á rann- sóknum hefur og háð árangursríkri vistheimt. Þetta á ekki aðeins við um Island, heldur einnig nágrannalöndin. Undanfarin ár hefur athygli vísinda- manna beinst æ meir að því að nota tegundir sem fyrir eru á hverju svæði (,,native“) til uppgræðslu. Má þar nefna tilraunir ýmissa vísindamanna í Alaska (t.d. Chapin og Chapin 1980). Einnig hafa verið reyndar ýmsar aðrar aðferðir sem miða meir að vistheimt en beinlínis uppgræðslu einni. Þar á meðal er blöndun mós við ólífrænt raskað yfirborð og aðgerðir sem miða að því að efla örverulíf í jarðveginum. Þá geta belgjurtir eins og smári og lúpína aukið niturframboð (köfnunar- efni) í jarðveginum og búið í haginn fyrir annan gróður. Vaxandi áhersla er nú hérlendis lögð á rannsóknir á niturbindandi tegundum (Andrés Arnalds 1986) sem og notkun inn- lendra tegunda til landgræðslu. Framvinda gróðurs á norðurslóðum er hæg, borin saman við heitari lönd, og því taka rannsóknir á henni mjög langan tíma. Þekking á slíku er þó e.t.v. forsenda notkunar ýmissa inn- lendra plöntutegunda til uppgræðslu (Johnson og Van Cleve 1976). Fram- vinda hefur nokkuð verið rannsökuð hérlendis og má þar nefna rannsóknir Elínar Gunnlaugsdóttur (1985), Ey- þórs Einarssonar (1970), Harðar Kristinssonar (1987) og Sturlu Frið- rikssonar (1975). En betur má ef duga skal. Vonandi verða rannsóknir á sviði landgræðslu efldar að mun í ná- inni framtíð svo takast megi að endur- heimta íslensk vistkerfi á sem hag- kvæmastan hátt. ÞAKKARORÐ Höfundur þakkar Sigurði Jónssyni, starfs- manni íslenskrar málstöðvar og prófessor Halldóri Halldórssyni fyrir orðasmíð, einnig Asu L. Aradóttur og Andrési Arn- alds fyrir ábendingar við samningu þessar- ar ritgerðar. HEIMILDIR Andrés Arnalds 1986. Belgjurtir til land- græðslu. í Nýting belgjurta á íslandi. (ritstj. Áslaug Helgadóttir). Fjölrit Rala 121. 95-108. Andrés Arnalds, Þorvaldur Örn Árnason, Þorgeir Lawrence og Björn Sigur- björnsson 1978. Grass variety trials for reclamation and erosion control. Fjöl- rít Rala 37. 52 bls. Áslaug Helgadóttir og Þorsteinn Tómas- son 1984. Tegundir og stofnar til upp- græðslu. Ráðunautafundir B.í. og Rala 1984. 130-142. Bradshaw, A.D. og M.J. Chadwick 1980. The Restoration of Land: the Ecology and Reclamation of Derelict and Degraded land. Blackwell, Oxford. 317 bls. Chapin, F.S. III. og M.C. Chapin 1980. Revegetation of an arctic disturbed site by native tundra species. Journal of Applied Ecology 17. 449-456. Elín Gunnlaugsdóttir 1985. Composition and dynamical status of heathland communities in Iceland in relation to recovery measures. Acta Phytogeogra- phica Suecica 75. 84 bls. Eyþór Einarsson 1970. Plant ecology and succession in some nunataks in the Vatnajökull glacier in South-East Ice- Iand. Ecology and Conservation 1. 247-256. Hákon Aðalsteinsson 1986. Vatnsaflsvirkj- anir og vötn. Náttúrufræðingurinn 56. 109-131. Hörður Kristinsson 1986. Colonization and succession on lava in Iceland. í Restoration and vegetation succession in circumpolar lands. Program & 84
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.