Náttúrufræðingurinn - 1937, Síða 43

N ÁTTÚRUFRÆÐIN GURINN 37
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Til er það, að svartbakurinn veiðir fullorðna fugla sér til mat-
ar. Er það hér í Lóni aðallega hávellan, sem heldur til hér á Lón-
inu á veturna; en það leggur aldrei allt, hversu mikið frost sem
gerir. Um aðferð hans þá nægir að vísa til greinar í Náttúru-
fræðingnum í 1. h. V. árg., bls. 17 og áfram. — Um ungadráp
hans er óþarfi að ræða, það er ofþekkt fyrirbrigði til þess að
taka það hér með.
Lóni, 5. október 1936.
Björn Guðmimdsson.
Anatómisk leikhús.
Á miðöldunum var heldur en ekki kyrt um raunvísindin. Til-
raunir og rannsóknir, sem byggðust á eftirtekt, voru þá ekki í há-
vegum höfð. Um líffærarannsóknir lágdýra stóð þá lítill ljómi, og
lítt gerðu menn sér far um að bera saman líkamsbyggingu dýr-
anna. Þó þurftu vitanlega læknarnir á nokkurri þekkingu að
halda á líffæragerð mannsins og lík voru oft krufin. Þetta fór
einkum í vöxt á hinu svonefnda Renæssance-tímabili (endur-
reisnartímabili), og sérstaklega eftir að farið var að byggja sér-
stök hús til þess að kryfja lík í (Theatrum anatomicum).
Fyrsta húsið af þessu tagi, sem gert var, var byggt á Ítalíu á
16. öldinni, eigi er vitað með vissu hvenær, og seinna voru byggð
mörg hús í öðrum löndum Evrópu. Þessi hús hafa víst verið í
fullri notkun fram á 19. öld, að minnsta kosti var eitt byggt í
Kaupmannahöfn árið 1785, en þar höfðu verið tvö áður, það eldra
byggt 1644. Það var litið á þessi hús sem einskonar leikhús, fólki
til skemmtunar og fróðleiks, og mátti heita, að líkin væru krufin
fyrir opnum dyrum. Vanalega voru þessi „leikhús" þannig úr
garði gerð, að í þeim var stór salur, með borði á miðju gólfi, en
bekkjum skipað allt í kring, þannig að neðstu bekkirnir stóðu
einu sinni í snjóáfelli að vorlagi, er við hér í Lóni áttum loðnu í flekk hér
á túninu fast við baðstofugluggana, sáum við til spóa, er var að gæða sér á
loðnunni — aðallega hrognunum ti! að byrja með, en að lokum gerði hann
sér hægt fyrir og renndi niður loðnu í heilu lagi! Séð hefi eg og skógarþresti
eta í vorharðindum bæði tófuhræ, selinnýfli, loðnumauk úr selmaga, hálf-
melt, og kjöttægjur af soðnum fugla- og selbeinum.